سفرناما

ڳالھيون ڪيناڊا جي وڻ وڻڪار جون

ھن ڪتاب ۾ سفرنامي جي انداز ۾ لکيل مضمون، نوٽ بوڪ يا ڊائريءَ جا ورق، تاريخي ۽ تحقيقي ليک، ڪئناڊا جي تعليم، فطرتي سونھن، سماجي زندگي، اتان جي وڻج واپار، سھوليتن، ڪيناڊا جي تعليم، ڪيناڊا جي حُسن، نوجوانن جي ڪرت، ٻارن جي تربيت، ڪيناڊا جي سماج جي مثبت ۽ منفي پاسن تي اڻ ڌريو ٿي لکيو ويو آهي. ڪتاب پڙهي اوهان کي ايئن لڳندو ڄڻ اوهان بہ ڪيناڊا گهمي رهيا هجو. ڪتاب ۾ مضمونن سان گڏ سفرنامي نما ڪھاڻيون پڻ شامل آهن.

Title Cover of book ڳالھيون ڪيناڊا جي وڻ وڻڪار جون

وڻن ۽ گلن ٻوٽن جي پرورش

هتي ڪيناڊا ۾ وڻن ۽ گلن ٻوٽن جي نشونما لاءِ ناڪاري ڪاٺ جو بطور ڀاڻ جي استعمال جو رواج گهڻو آھي. مون اڳ هڪ ڪهاڻي ۾ ان ڳالھ جو ذڪر ڪيو هو ته ٻيلن يا جهنگلن ۾ جيڪي وڻ جهونا ٿي زمين تي ڪرندا آھن ته انهن کي سواءِ ٻيلي کاتي جي مقرر ڪيل اهلڪارن جي ٻيو ڪو هٿ به لاھي نٿو سگهي. تنهن ڪري هوائن طوفانن يا ڪنهن ٻئي سبب جيڪي وڻ جهر جهنگ ۾ ڪرندا آھن تن کي اهلڪار کڻي ڪنهن اهڙي ڪارخاني ۾ پهچائيندا آھن جتي انهن وڻن کي مشينن ۾ ضرورتن سارو مختلف ڪمن ۾ ايندڙ حصن ۾ ورهايو ويندو آھي. عمارت سازي جي مطلب جا حصا جدا ڪري باقي جيڪا ويسٽ بچندي آھي تنهن کي ڪمائتو بڻائڻ لاءِ ضرورت آھر مختلف حصن ۾ ورهايو ويندو آهي. گهڻو ڪري ناڪاري ڪاٺ جا سنها حصا سائي گاھ سان گڏ ملائي مشينن ۾ پيهين هڪ قسم جو قدرتي ڀاڻ تيار ڪيو ويندو آھي.
اهڙي قسم جو قدرتي ڀاڻ هن ملڪ ۾ وڻن ۽ ٻوٽن جي واڌ ويجھ لاءِ نهايت ڪمائتو سمجهيو وڃي ٿو. خانگي طور بنگلن جي لان . گلن ٻوٽن ۽ وڻن جي واڌ لاءِ اهڙي قسم جي قدرتي ڀاڻ جي حاصل ڪرڻ لاءِ گهرن توڙي فارمن تي ڀاڻ پڄائڻ لاءِ آن لائن سروس لاءِ ڪيتريون ايجنسيون ۽ ڪمپنيون ڪم ڪن ٿيون. تنهنڪري گهر پڄائڻ واري سروس مان استفادو حاصل ڪرڻ لاءِ خانگي ۽ سرڪاري پارڪس ۽ پبلڪ پارڪس انتظاميه توڙي ڪميونٽيز لاءِ هتي جوڳا سهنج موجود آھن.
ڪيناڊا جي قومي ۽ اهم راندين جي سلسلي ۽ هتان جي ماڻھن جي مزاج مطابق گالف راند کي وڏي اهميت حاصل آھي. هتان جا ريس ڪورس ۽ گالف ڪلب انتهائي ڪشاده ۽ وسيع ايراضين ٿي پکڙيل ٿين ٿا. انهن ڪلب جي کيڏڻ ڪرڻ وارو سمورو ميدان سائو ۽ سرسبز رکيو ويندو آهي ۽ ميدان جي اردگرد جي ماحول کي وڻن گلن ٻوٽن سان سينگاري نهايت حسين ۽ قابل ديد بڻايو ويندو آھي. ان ڏس ۾ اهڙين جاين تي قدرتي ڀاڻ جا ڪيترا قسم استعمال هيٺ آندا ويندا آھن .
ناڪاره ڪاٺ جي مشين مان نڪتل چپس ۽ چوري کي مختلف رنگ خصوصن ڳاڙھو، سائو ۽ نارنگي رنگ چاڙهي گالف ڪلب ۽ چائلڊ پارڪس جي انهن حصن ۾ وڇايو ويندو آھي جتي ٻارن جي راند روند ڪرڻ لاءِ پينگها. چيڪلا. ڦرڻيون. ترڪڻون نقلي هاٿي. گهوڙا. شينهن ۽ ٻيا سلائيڊس لڳايا ويندا آھن جيئن اتان جو ماحول جاذب نظر ۽ خوشنما لڳي. هتي پارڪس ۾ پٿري، بجري، واري ۽ رنگين مٽيءَ جو استعمال گهٽ ٿئي ٿو ان جي جاءِ تي هن ملڪ ۾ ڪاٺ جي رنگين چپس وڇائڻ جو رواج عام آھي.
ڪيناڊا جي باغن جي انتظاميه وٽ اهڙيون موٽر ٽرڪون آهن جن ۾ ڪاٺ کي ڪتر ڪري سگهجي ٿي، اهڙي مشينري باغن ۾ وڻن جي لامن کي پنن سميت ڪٽي بنا ڪنهن دير جي ڪتر تيار ڪندي آهي جنهن کي ان وقت ئي وڻن جي پاڙن ۾ ڀاڻ جي طور وڌو وڃي ٿو. ان طريقي سان استعمال ٿيندڙ ڪتر به هڪ قسم جي قدرتي ڀاڻ جو هڪ نمونو آهي. جيڪڏهن اسان پنهنجي ملڪ ۾ اهڙن طور طريقن ۽ مشنري کي استعمال هيٺ آڻي پنهنجي ملڪ ۾ باغباني ڪريون ته گهڻو لاڀ حاصل ڪري سگهون ٿا.
باغباني ۽ ٻني ٻاري ۾ به قدرتي ڀاڻ استعمال ڪيو وڃي ٿو اهڙي قدرتي ڀاڻ تيار ڪرڻ لاءِ شھر ڀر جو گهريلو ٻھر ڪٺو ڪري شھر کان ٻاهر يا آبادي جي ڪنڊ ڪڙڇ ۾ ان کي ريسائيڪل ۽ پروسيس ڪرڻ لاءِ وڏيون لينڊفل ٺاھيون وڃن ٿيون. انهن لينڊفلس ۾ ڏهاڙي شھر مان ڪئين ٽن ڪچرو جمع ڪري پوءِ ان جي مٿان ڪمپوز يعني ڪچن جو آلو گند سٿي ان کي مٽيءَ سان ڍڪي ڪنهن خاص مدي تائين بند ڪيو ويندو آھي ته جيئن اهو سڙي ڳري ڀاڻ جي صورت ڌاري. اهڙي طرح تيار ڪيل نيچرل فرٽيلائيزر هر قسم جي باغباني ۽ کيتي واڙي لاءِ نهايت ڪارگر ٿئي ٿو. خاص ڪري گلن ٻوٽن ۽ ڇٻر وغيره جي لاءِ اهڙي قسم جو ڀاڻ ڪيناڊا ۾ گهڻي ۾ گهڻو استعمال ڪيو وڃي ٿو.