سفرناما

ڳالھيون ڪيناڊا جي وڻ وڻڪار جون

ھن ڪتاب ۾ سفرنامي جي انداز ۾ لکيل مضمون، نوٽ بوڪ يا ڊائريءَ جا ورق، تاريخي ۽ تحقيقي ليک، ڪئناڊا جي تعليم، فطرتي سونھن، سماجي زندگي، اتان جي وڻج واپار، سھوليتن، ڪيناڊا جي تعليم، ڪيناڊا جي حُسن، نوجوانن جي ڪرت، ٻارن جي تربيت، ڪيناڊا جي سماج جي مثبت ۽ منفي پاسن تي اڻ ڌريو ٿي لکيو ويو آهي. ڪتاب پڙهي اوهان کي ايئن لڳندو ڄڻ اوهان بہ ڪيناڊا گهمي رهيا هجو. ڪتاب ۾ مضمونن سان گڏ سفرنامي نما ڪھاڻيون پڻ شامل آهن.

Title Cover of book ڳالھيون ڪيناڊا جي وڻ وڻڪار جون

ڪينيڊين ٻارن جي گاڏڙ نسل جي اوسر

پڪرنگ گرين ويلي جي گالف ڪلب ۽ پڪرنگ ڪريڪ سائڊ پارڪ جي خوبصورت ٻارن ۽ راهدارين تي کيڏندڙ ڪڏندڙ ٻارن جي مثبت سرگرمين جو آئون مشاهدو ڪندو رهندو آھيان. ڪيناڊا ۾ سردين جي گذرڻ کانپوءِ بهار جي موسم شروع ٿيڻ سان پڪرنگ شهر جي ٻارن جي هتان جي فطري ماحول ۾ پلجڻ ڪري ذھني اوسر جو جيڪو اڀياس اڀري سامهون اچي ٿو تنهن کي آئون پنهنجي تحريرن جو موضوع پڻ بڻائيندو رهيو آھيان.
ڪورونا وائرس جي پکڙجڻ ڪري سموري دنيا سان گڏ جن اهنجاين سان ڪيناڊا جا ماڻھون منهن ڏئي رهيا آھن تن مان وڏو مسئلو اسڪول ويندڙ ٻارن جو اڀري سامهون آيو هو جنهن کي حل ڪرڻ لاءِ اسڪولن جي انتظاميا ۽ ڪريڪيولم پورو ڪرائي امتحان وٺندڙ بورڊ پاران. تعليمي نظام کي طعطل کان بچائڻ لاءِ ورچوئل ايڊيوڪيشن سسٽم ذريعي سکيا کي جاري رکيو آهي. اسڪول جي شاگردن به صبح جي اوقات ڪار ۾ پنهنجي مدد پاڻ ۽ پنهنجي والدين جي ڪاوش سان پنهنجن تعليمي مسائل کي چڱي طرح منهن ڏنو آهي.
ڪيناڊا ۾ معمول مطابق جون جي آخري هفتي 28 تاريخ کان گرمين جون موڪلون ٿي چڪيون آھن. جيتوڻيڪ شاگرد ورچوئل ايڊيوڪيشن سسٽم تحت مڪمل ٿيل پنهنجا پراجيڪٽ اسڪول ۾ جمع ڪرائي چڪا آھن. مگر في الحال آن لائن ٿعليمي سرگرمين مان ڪيترو فائدو حاصل ٿيو ان سان شاگرد ۽ والدين ڪيترو سهمت آھن. اسڪول انتظاميه ۽ حڪومت ان مان ڪيترو مطمئن آھي. اهو هڪ جدا باب آھي ۽ اهميت جوڳو معاملو ۽ مسئلو پڻ. پر آئون جنهن پاسي سوچي رهيو آھيان سي آھن ٻارن جون اهي صحتمند سرگرميون ۽ مشاغل جن ۾ هو موتمار وبا جي سائي ۾ موڪلن جي ڏھاڙن ۾ پاڻ کي شام جي وقت ايس. او. پيز کي مد نظر رکندي پنهنجي زندگي خوشگوار نموني ڱزاري رهيا آھن .
آئون اڳ پنهنجي هڪ ڪهاڻي ۾ ذڪر ڪري چڪو آھيان ته ڪيناڊا جو سماج ايڪويهين صدي تائين سفر ڪري اهڙي هنڌ تي پهچي چڪو آھي جتي دنيا جي مختلف نسلن جا ماڻھو يڪجاءِ ٿيا آھن. جن جو تعلق دنيا جي مختلف خطن جي تهذيبن سان آھي. انهن تهذيبن جي ثقافت. ٻولين ۽ مذھبن ۾ پڻ ڪا هڪجهڙائي ڪانهي. اهي مختلف خطن ۽ سماجي گروهن سان تعلق رکندڙ ماڻھو. مختلف ثقافت جا مالڪ ۽ مختلف ٻوليون ڳالهائيندڙ ماڻھو يڪ سماجي ڌاري ۾ بنا ڪنهن اختلافي فڪري لاڙن جي گڏجي زندگي گذاري رهيا آھن.
زندگي جو اهو روپ اسانکي پوري ڪيناڊا ۾ گهٽ ۾ گهٽ فرق سان هڪجهڙو نظر اچي ٿو. ڪيناڊا جي سماج جي اها هڪ خاص خوبي آھي جنهن کي هتان جا ٻار پنهنجي والدين کان وڌيڪ خوش اصلوبي سان نه رڳو سمجهن ٿا پر انکي نڀائن به اٿا. اسڪول جي ڪلاس روم کان ويندي راند روند جي ميدانن تائين .پاڙي اوڙي توڙي گهرن ۾ ۽ گهرن جي اڳيان باغن باغيچن ۾ کيڏڻ وقت ڪيناڊين ٻار پنهنجي قومي ايڪي ۽ ايڪتا کي بخوبي برقرار رکن ٿا.
پڪرنگ گالف ڪلب ايريا ۽ ڪريڪ پارڪ سائڊ جي گهاٽن وڻن جي ڇانو ۾ اسانجي پاڙي جا ٻار پنهنجا اسڪيٽ بورڊ کڻي اسڪيٽنگ ڪري ٿڪجي جڏهن ڪچھريون ڪندا آھن تڏهن انهن کي ڏسي مونکي ڏاڍي خوشي ٿيندي آھي. خوشي ان ڪري ٿيندي آھي ته هو هڪ دلفريب فطري ماحول ۾ اوڀاريون لنهنواريون .راند روند سان متعلق ۽ پنهنجي اسڪولي تعليم ۽ آئيندي جي خوابن ۽ ياري باشيءَ متعلق ڳالهيون ڪندا آھن. هڪ پاسي سائيڪلنگ گروپن جا ٻار پنهنجون سائيڪلون ڇٻر ٿي ليٽائي پنهنجو ٿڪ لاهڻ وقت. کاڌي پيتي جون شيون پاڻ ۾ ونڊي ورهائي نوش ڪندا آھن. ٻارن جا ڪيترا گروپ ڪريڪ پارڪ سائڊ جي ڪشادي ڇٻر جي گرائونڊ تي ساڪربال راند ڪري جسماني توانائي جو صحيح استعمال ڪندي پنهنجي صحت کي صحيح نشونما بخشيندا آھن. گرائونڊ جي هڪ پاسي ڪرڪيٽ راند ڏسڻ وٽان هوندي آھي. جيڪا خاص ڪري هندوستان ۽ پاڪستان جا ٻار پاڻ ۾ گڏجي ڪندا آھن ڇاڪاڻ جو اها راند انهن جي خمير ۾ سمايل آھي مگر هي ڪينيڊين انڊين ۽ پاڪستاني ڄاول ٻار پاڻ ۾ ڏاڍي محبت ۽ ڀائيچاري وارن جذبن کي اڳيان رکي ڪرڪيٽ کيڏندا آھن.
ويچار ڪرڻ جي وڏي ڳالھ هي آھي ته هن سموري فطري ماحول ۾ ٻارن جو تعلق ڪهڙي به مذھبي. ثقافتي يا ٻولي ڳالهائيندڙ گروپ سان ڇو نه ھجي ٻارن جي روين ۽ يڪ قومي سوچ کان سواءِ ٻئي ڪنهن پاسي ڌيان نه ويندو آھي. ٻار راند روند ڪندي ضرور هڪ ٻئي کي ناراض ڪندا هوندا. ڪن وڻندڙ توڻي اڻوڻندڙ ڳالهين تي پاڻ ۾ اختلاف به ڪندا هوندا. رسندا به هوندا مگر مون ڪڏهن هتان جي ٻارن کي پاڻ ۾ تون ڇا تون ڇا ڪندي يا اگهاڙي وات ڳالهائيندي ۽ وڙھندي ناهي ڏٺو. آئون ذڪر ڪري چڪو آھيان ته هتان جي ٻارن جو تعلق مختلف رنگ جي نسلن سان آھي مگر هڪ ڳالھ هنن ۾ يڪسان سوچ واري آھي ته هنهن جي قومي ٻولي انگريزي ۽ فرينچ آھي مگر سڀ کان وڏي ڳالھ ته هو رڳو ڪينيڊين آھن منهجي خيال ۾ ان قسم جي سوچ هنن جي وڏن ۽ ننڍن کي هڪ قومي سوچ ۽ هڪ قومي ڌاري ۾ گڏجي هلڻ جي سگھ بخشي ٿي.
**