گوهر ڏٺم گودڙي ۾
اسان سموري فيملي هن فقير جي ويجهو ٿي سندس اجازت سان حال احوال وٺڻ شروع ڪيو هن به کلندي مسڪرائيندي اسان جي سوالن جا جواب پئي ڏنا. اسان جو گڏيل سوال هو ته تون هت جهنگ ۾ ڇو ويٺو آھين ۽ ماني ٽڪي ڪاٿان پيو کائين. سندس چھري تي ڇانيل خوبصورت مسڪراهٽ ۾ هن جي اعتماد ۽ اطمينان کي ڏسي مان هن کان گهڻو متاثر ٿيس. ٿورو رڪي هو ساڳئي مسڪان پنهنجي لبن تي آڻيندي چيو، ”مان پنهنجي مرضي سان پيو رهان. ۽ مان هتي گهڻو خوش آھيان.“ مون کيس چيو ”ڪهڙي شئي آھي جيڪا توکي هتي خوش رکي ٿي؟“ هو پنهنجي اڳيان ٻرندڙ باهه تي مڪئي جي سنگ جو پاسو مٽائيندي وراڻيو. ”مان هتي آرگينڪ شيون پنهنجي ٻاريل باهه تي پچائي يا اوٻاري کائيندو آھيان.“ ڪاٺي سان ٽانڊن کي يڪجا ڪندي وري چوڻ لڳو . پاسي ۾ صوفن جا باغ آھن جتان مونکي صوف ملي ويندا آھن. اتي ويٺي ويٺي هن پنهنجي هڪ بيگ جي زپ کولي ۽ ٽرڪي پکي جون ٻه رانون ڪڍيون جن کي ھن ٿورو لوڻ مرچ ڇڙڪي ٽانڊن تي سيڪڻ لاءِ رکيو. سندس اها ڪرت ڏسي اسان جي سوالن ڪرڻ جي اڻتڻ وئي پئي وڌندي. اسانجا سوالن مٿان سوال هئا جن جا هن جوان ڪمال اطمينان سان جواب پئي ڏنا. هڪ پاسي رکيل هن جي هڪ ٻي گودڙي تي منهنجي نظر پئي جنهن جي زپ کليل هئي ۽ ان مان ڪجھ ڪتابن جا ٽائيٽل ڪور پئي نظر آيا. مون کانئس معلوم ڪيو ته، ”ھن بيگ ۾ ڇاهي؟“ چھري تي ساڳئي سهڻي مسڪراهٽ آڻيندي چيائين، ”هن ۾ منهنجي پسند جا ڪتاب آھن. جن جي مطالعي سان آئون پنهنجي دماغي غذا به پوري ڪندو آھيان ۽ پنهنجو من به وندرائيندو آھيان. سندس جواب مون کي ڏندين آڱريون ڏئي ڇڏيون. جهٽ پل ۾ اسان فقير کان موڪلائي پنهنجي رستي تي ٿياسين.“ اڳتي هلي مون پنهنجي پٽ کان پڇيو ”يار خبر ڏي هتان جي فقرين ۽ بي گهر زندگي گذارڻ وارن کي به مطالعي جو ايڏو اونو رهي ٿو؟“ فرحان ٻڌايو ”بابا سائين اهو شعور آھي جيڪو ڪنهن کي مطالعي جي طلب ۾ قيد ڪري ٿو.“ فرحان وڌيڪ ٻڌايو ته، ”بابا سائين هي جنهن کي اوهان بي گهر فقير سمجهو ٿا منهنجي خيال ۾ ڪو فقير ناهي. هي نيچرلسٽ آھي. ۽ پنهنجي شخصي آزادي جو ڀرپور فائدو حاصل ڪندي. هي سماج کان ٿوري وڇوٽي ڪري پنهنجي روح کي هڪ قسم جي تسڪين پيو ڏئي. هن جو جيڪو ڪجھ اسان حال ڏٺو سين اهو هڪ لحاظ کان هن جي راحت جو سامان آھي، ۽ بابا ٿي سگهي ٿو ته جيڪي ڪجھ اسان ڏٺوسين اها هن جي اصلي پرسنلٽي نه ھجي.“ مون چيو، ”اهو وري ڪيئن؟“ ”بابا هتي ماڻھون آفيسر هوندا آھن. ڪي وڏا جاگريدار هوندا آھن. ڪي وڏا واپاري پيسي وارا هوندا آھن اهي به نيچرلسٽ ٿيڻ لاءِ يا پرسنلٽي مٽائڻ جي شوق ۾ هر قسم جو روپ ڌاريندا ۽ سوانگ رچايندا آھن. انهن جي اهڙي حال کان هنن جون زالون ۽ ٻار توڙي محڪمن وارا تعلقدار به بي خبر رهندا آھن . ويسٽ ۾ اها هڪ قسم جي روش يا هڪڙو شوق آھي.“ مونکي ڳالھ سمجھ ۾ آئي، پر پوءِ به هن فقير جي ڪتابن جي گوچانيءَ مونکي ڪو وقت مٿان طاري ٿيل سحر مان نڪرڻ جي واٽ ڪانه ڏني.
**