اسان ڪيڏو محسن ڪش ۽ مرده پرست آهيون ....
مسواڙين يا گهرن ۽ پلاٽن تي قبضي خورن جي ڳالهين مان هڪ خبر ڪجهه دير اڳ فيس بڪ تي پڙهي اٿم جيڪا اسان جي پياري دوست ۽ منهنجي دلپسند ليکڪ ذوالفقار قادري صاحب لاڙڪاڻي جي هڪ ڊاڪٽرياڻي صاحبه جي پلاٽ تي قبضي بابت لکي آهي. حيرت ٿي ٿئي ته اسان وٽ قبضا مافيا، وڏيرا، ڀوتار اهڙا ته طاقتور آهن جو هن نيڪ ۽ اثر رسوخ رکندڙ ڊاڪٽر پروفيسر بلقيس جهڙيءَ کي به نه ڇڏيو آهي ۽ اسان ماڻهن جا شرم کان ڪنڌ جهڪائي ڇڏيا آهن. قادري صاحب لکي ٿو ته:
هي زندگي ۽ موت جي چواڻي تي بيٺل عورت ڊاڪٽر پروفيسر بلقيس مَلڪ آهي، ڊاڪٽر بلقيس ملڪ 20 فيبروري 1929ع تي ڪراچي ۾ جنم ورتو بنيادي طور هن جي خاندان جو تعلق سيالڪوٽ جي هڪ اعليٰ فيملي سان آهي. ڊاڪٽر بلقيس ملڪ 1958ع ۾ ڊائو ميڊيڪل ڪاليج ڪراچي مان ايم بي بي ايس ڪرڻ بعد ايف سي پي ايس ۽ ايف آر سي ايس لاءِ رائل ميڊيڪل ڪاليج لنڊن هلي وئي اتان ماسٽرس ڪرڻ بعد ايڊوانس ڪورسز لاءِ آمريڪا وئي ۽ 1972ع ۾ جڏهن پاڪستان واپس آئي ته پشاور هڪ ميڊيڪل پراجيڪٽ جي سلسلي ۾ وئي ۽ واپسي تي اسلام آباد ۾ سندس ملاقات ڊاڪٽر بيگم اشرف عباسيءَ سان ٿي جيڪا سندس ساهيڙي هئي ڊاڪٽر بيگم اشرف عباسي کي ڀٽو صاحب خواتين جي مخصوص نشست تي قومي اسيمبلي جو ميمبر بڻايو هو ۽ پوءِ کيس ڀٽو صاحب قومي اسيمبلي جو ڊپٽي اسپيڪر به چونڊرايو. ڊاڪٽر بيگم اشرف عباسي ڊاڪٽر بلقيس ملڪ کي وزيراعظم ذوالفقار علي ڀٽو سان ملاقات ڪرائي، ڀٽو صاحب کيس چيو ته سنڌ ۾ ميڊيڪل ڪاليج صرف ڪراچي ۽ حيدرآباد ۾ آهن منهنجي خواهش آهي ته هڪ ميڊيڪل ڪاليج اتر سنڌ ۾ به هئڻ کپي ان سان نه صرف اتر سنڌ بلڪه، بلوچستان جي ماڻهن کي به فائدو ٿيندو ان لاءِ منهنجي خواهش آهي ته اوهان نئين قائم ٿيندڙ ميڊيڪل ڪاليج ۾ عورتن واري شعبي کي سنڀاليو. بقول ڊاڪٽر بلقيس جي ته سندس لاءِ اها حيران ڪندڙ ڳالهه هئي هڪ ته مون زندگي ۾ ڪڏهن لاڙڪاڻو ڏٺوئي ڪو نه هو ٻيو مان غير شادي شده هئس پر ڀٽو صاحب سان انڪار نه ڪري سگهيس. مون ڀٽو صاحب سان ’ها‘ ڪري ڇڏي.“ اها خبر جڏهن سندس گهروارن کي پئي ته هو سندس مٿان ناراض ٿيا پر هو واعدي مطابق لاڙڪاڻي اچي پهتي. انهن ڏينهن ۾ سنڌ جو وزير صحت عبدالوحيد ڪٽپر ۽ سيڪريٽري هيلٿ علي محمد انصاري هو. جڏهن ته لاڙڪاڻي اسپتال جو ايم ايس ڊاڪٽر سڄڻ ميمڻ هو. سيڪريٽري هيلٿ احمد علي انصاريءَ سندس نوڪريءَ جو آرڊر جاري ڪري ڇڏيو. ڊاڪٽر بلقيس جڏهن لاڙڪاڻي اسپتال جي گائني وارڊ ۾ پهتي ته اتي ڪجهه به نه هو - صرف چار بيڊ، هڪ ٽيبل ۽ ڪرسي پئي هئي، ليڪن ڊاڪٽر بلقيس دلشڪسته نه ٿي هن پنهنجو ڪم شروع ڪري ڇڏيو. هوءَ ان ننڍي وارڊ ۾ ئي رهڻ لڳي رات جو ٽيبل تي سمهي پوندي هئي ايتري قدر جو ٽوٿ برش ۽ ڦڻي به سندس ڊاڪٽر ايپران جي کيسي ۾ پيا هوندا هئا. اهڙين حالتن ۾ 21 اپريل 1973ع تي چانڊڪا ميڊيڪل ڪاليج جو بنياد رکيو ويو. ڪجهه عرصي بعد ڀٽو صاحب لاڙڪاڻي آيو ته ڊاڪٽر بلقيس کي گهرائي ٻڌايائين ته دبئي جو حاڪم شيخ زيد پاڪستان ۾ ٻه اسپتالون ٺهرائڻ ٿو چاهي هڪ رحيم يار خان ۾ ٺهرائي پيو ۽ ٻي اسپتال مان لاڙڪاڻي ۾ ٺهرائڻ چاهيان ٿو. تنهن تي ڊاڪٽر بلقيس ڀٽو صاحب کي ٻڌايو ته لاڙڪاڻي واري اسپتال صرف عورتن ۽ ٻارن جي هئڻ کپي. ڀٽو صاحب هائوڪاري ڪئي پوءِ ڪجهه وقت بعد شيخ زيد ڀٽو صاحب سان گڏ لاڙڪاڻي آيو بريفنگ لاءِ ڊاڪٽر بلقيس کي چيو ويو. ڊاڪٽر بلقيس جي تفصيلي بريفنگ بعد لاڙڪاڻي جي موجوده شيخ زيد وومين هاسپيٽل جي تعمير شروع ٿي ڊاڪٽر بلقيس کي ان پراجيڪٽ جو نگران ۽ انچارج مقرر ڪيو ويو. ڊاڪٽر بلقيس هڪ ئي وقت چانڊڪا ميڊيڪل ڪاليج جي گائني ڊپارٽمينٽ جي سربراهه، چانڊڪا اسپتال جي عورتن واري وارڊ جي سربراهه شيخ زيد وومين اسپتال جي انچارج طور ڪم ڪندي رهي. ڀٽو صاحب جي ڦاهي بعد هن لاڙڪاڻو ڇڏڻ جو فيصلو ڪيو. بقول ڊاڪٽر بلقيس جي هن خواب ۾ ڏٺو ته کيس غريب عورتون ۽ ٻار نظر آيا جيڪي کيس چئي رهيا هئا ته ڇا واقعي اوهان اسان کي ڇڏي پيا وڃو؟ بس پوءِ هن لاڙڪاڻي ڇڏڻ جو فيصلو ملتوي ڪري ڇڏيو، ڊاڪٽر بلقيس پنهنجي زندگي سنڌ جي غريبن لاءِ ارپي ڇڏي. هن سموري زندگي شادي نه ڪئي ۽ نه ئي وري واپس مائٽن ڏانهن وئي. بينظير ڀٽو صاحب کيس پنهنجي ماءُ جيان سمجهندي هئي. ڊاڪٽر بلقيس هزارين ليڊي ڊاڪٽرس جي رهبر ۽ استاد رهي، سندس هزارين ڊاڪٽر شاگرد دنيا جي ڪنڊڪڙڇ ۾ پکڙيل آهن، پر هن ڪڏهن به ڪنهن کان ڪجهه نه ورتو. سرڪاري نوڪريءَ تان رٽائرد ٿيڻ بعد هن پنهنجي پورهئي جي ڪمائي مان لاڙڪاڻي ۾ هڪ پلاٽ وٺي اتي هڪ خيراتي اسپتال ٺهرائڻ پئي چاهي ته سياست سان لاڳاپيل هڪ بااثر ماڻهوءَ سندس ان پلاٽ جو فراڊ سان کاتو ئي تبديل ڪري پلاٽ تي قبضو ڪري ڇڏيو. ڊاڪٽر بلقيس ان صدمي سبب بيمار ٿي پئي ۽ هاڻي تشويشناڪ حالت ۾ لاڙڪاڻي اسپتال جي آءِ سي يو وارڊ ۾ آهي. جنهن عورت پنهنجي زندگي، جواني، خواهشون ۽ ارمان اسان سنڌ واسين لاءِ ارپي ڇڏيا، ان مسيحا صفت عورت کي اسان ڇا ڏنو؟ مورڳو وڏيرن سندس پلاٽ تي قبضو ڪري ڇڏيو، مٿان هوءَ تشويشناڪ حالت ۾ پئي آهي پر حڪمرانن کان اهو ڪو نه ٿو پڄي ته کيس ڪنهن چڱي اسپتال منتقل ڪجي. سندس پلاٽ واپس ڪرائين ۽ اسين واقعي محسن ڪش ۽ مرده پرست آهيون.
دراصل اهو ئي سبب آهي جو اسان جي ملڪ ۾ خاص ڪري اسان جي صوبي ۾ مخير حضرات ته نيڪيءَ جو ڪم ڪندي ڪيٻائين ٿا پر مڪاني ماڻهو به پنهنجي ڳوٺ يا شهر ۾ ڪو ڪارخانو يا فئڪٽري يا ڪاروبار ڪندي لهرائين ٿا جو هنن کي هر وقت اغوائن ۽ قبضن جو خوف رهي ٿو. اسان وٽ خبر ناهي ڪهڙا ڪهڙا پارسي، ڪرسچن، شيعا، احمدي ويندي سنڌي هندو هئا جن جي تعليمي ۽ ڪاروباري خذمتن ڪري مڪاني ماڻهن جي زندگي بهتر ٿي رهي هئي. پر انهن کي اهڙو ته تنگ ڪيو ويو جو هو ملڪ ڇڏي ڀڄي ويا ۽ ٻيا وڃڻ جي چڪر ۾ آهن. سندن پئسي ۽ علم مان دنيا جا ٻيا ملڪ فائدو وٺي رهيا آهن. ممبئي جهڙي شهر جا اڌ کان وڌيڪ خانگي درس گاهه ۽ ڪارخانا پارسين، عيسائين، سنڌي هندن، آغا خانين ۽ بوهرين جا آهن.