بينظير ڀٽو جي واپسي ۽ سلامتي جي ضمانتن جو سوال !
سلامتيءَ بابت خدشي جو بينظير ڀٽو تازو لنڊن ۾ ڏنل هڪ انٽرويو ۾ بـ اظهار ڪيو آهي تـه ” هن کي خطرو آهي تـ هن کي گرفتار يا قتل ڪيو ويندو، ان جو سبب اهو ٻڌايائين تـ (بينظير) جي جدوجهد تـ صرف فوجي آمريت جي خاتمي لاءِ آهي پر ان سان گڏ القائده ۽ طالبان لاءِ بـه پريشاني جو سبب آهي“ ان کانسواءِ گذريل نومبر ۾ سرڪاري وفد ڊيل جي سلسلي ۾ بينظير ڀٽو سان دبئي ۾ ملاقات ڪئي هئي تـ ٻين شرطن سان گڏ بينظير ڀٽو اهو شرط بـه ان سرڪاري وفد جي سامهون رکيو تـ پاڪستان واپسي وقت سلامتي جي ضمانت ڏني وڃي.
سوال اهو ٿو پيدا ٿئي تـ بينظير ڀٽو وطن واپسي تي پنهنجي قتل ٿيڻ جا خدشا ڇو ٿي ڏيکاري، فوج ۽ القائده يا طالبان تي اهڙي قسم جا شديد الزام هڻڻ جا ڪجهـ تـ منظر ۽ پس منظر هوندا. ڇو هوءَ بار بار سلامتي جي ضمانت گھري ٿي؟ هن ملڪ ۾ سلامتي جي ضمانت صدر، وزيراعظم ۽ وزير داخلا تي خودڪش حملن بعد ڪنهن ٻئي فرد کي نـه ٿي ڏئي سگهجي. ان ڪري بينظير ڀٽو جي سلامتيءَ متعلق ڪير ضامن ٿيندو جڏهن، حاڪم ڌريون پاڻ محفوظ ناهن. آمريڪي ڊالرن تي پليل ۽ جهادي صنعت مان تيار ٿيل جنوني ملا هر طرف اسلام ۽ ڪفر جي جنگ لاءِ تيار بيٺل نظر اچن ٿا. اهم سرڪاري ادارن، فوج ۽ خفيـه ايجنسين ۾ اهي ملا نظر اچن ٿا، ملڪ ۾ بنياد پرستي وڌي رهي آهي. نفاذ شريعت وارا مولانا عبدالعزيز ۽ عبدالرشيد غازي اسلام آباد تي عملي طرح قابض ٿي چڪا آهن. جامعـ حفضـ ۽ لال مسجد وارو واقعو اسلام آباد ۾ ٿيڻ ڪنهن وڏي طوفان جو اشارو آهي. اهو واقعو ڪو معمولي نوعيت جو ڪونهي، ان کي هر روشن خيال ۽ لبرل ماڻهو تشويش واري نگاهـ سان ڏسي ٿو پر حڪمران طبقو ان واقعي کي سطحي نظر سان ڏسي ٿو، ڇاڪاڻ جو موجوه حڪمران طبقي ۾ ويٺل ماڻهن جون سموريون همدرديون انهن ملن سان آهن.
اهڙي ماحول ۾ ڊيل ذريعي بينظير کي اقتدار مليو تـه بـه اهو اقتدار گھڻو عرصو هلي نـ سگھندو، ڇاڪاڻ جو بنياد پرست ملا ۽ طالبان فڪر جا پوئلڳ بينظير جو اقتدار ۾ رهڻ پسند ئي نـ ڪندا. ان قسم جي سوچ جو خدشو بينظير ڀٽو هيرالڊ رسالي کي به جنوري 2001ع صفحي 49 ۾ پنهنجن لفظن ۾ ڏيکاري چڪي آهي. مون وٽ ٻـه گواهـ آهن. جن انهيءَ اجلاس ۾ شرڪت ڪئي، جن ۾ ڪور ڪمانڊر، نواز شريف ۽ اسامـه بن لادن موجود هئا، اسامه بن لادن کي ٻڌايو ويو تـ هڪ خاتون وزيراعظم (بينظير) جي حيثيت ۾ اسلام جي خلاف قدم آهي، ان لاءِ اسان کي سرمايو مهيا ڪيو وڃي تـه جيئن بينظير ڀٽو جي حڪومت جو تختو اونڌو ڪيو وڃي، ان وقت نواز شريف چئي ڏنو تـ مان پاڪستان ۾ اسلامي نظام نافذ ڪندس، اسامـا بن لادن ڏهـ ملين ڊالر ڏنا تـه جيئن بينظير حڪومت خلاف عدم اعتماد واري تحريڪ کي ڪامياب بڻائي سگھجي“ تازو ميجر عامر هڪ ٽي وي چينل تي انٽرويو ڏيندي چيو تـه ”آرمي ۽ اسٽيبلشمينٽ ان پارٽي سان گڏ ناهي، جنهن پارٽي سان عوام آهي“ جيڪڏهن ميجر عامر جي لفظن تي غور ڪري بينظير ڏانهن نهارينداسين تـه بينظير سان گڏ عوام بيٺل نظر اچي ٿو ، اهڙي صورت ۾ آرمي ۽ اسٽيبلشمينٽ جو بينظير کي اقتدار ۾ آڻڻ جون ڪيتريون ئي معنائون نڪري سگھن ٿيون، هڪ طرف آمريڪا آهي جيڪا عالمي ۽ علاقائي تناظر ۾ بينظير جي ضرورت محسوس ڪندي ان کي اقتدار ۾ آڻي پنهنجا مفاد حاصل ڪري ٿو. ڇاڪاڻ جو بينظير کي ٻـه دفعا اقتدار ۾ آڻڻ آمريڪا جو ڪمال هو. يا وري ائين بـ ٿي سگهي ٿو تـ جنرل مشرف جي سرڪار جي پرڏيهي پاليسي جي ناڪامي جي صورت ۾ پاڪستان مسئلن ۽ مونجهارن جو شڪار ٿي هڪ سخت بحران جي ڌٻڻ ۾ ڦاسي پيو هجي. جنهن لاءِ طاقتور ڌرين اهو طئـه ڪيو هوندو تـه بحران مان نڪرڻ جو ڪو عزت ڀريوگس بينظير جي صورت ۾ وٺجي. جنهن سان عالمي رسوائي، آمريڪا ۽ يورپي يونين جي ملڪن جي تنقيد ۽ وفاداري تي شڪ، بدنامي، عوام جي بيزاري ۽ نفرت سميت ٻين مسئلن جو ازالو ڪجي. ميجر عامر هڪ ذهين ۽ چالاڪ قسم جو ماڻهو آهي. خفيـه اداري ۾ ميجر جي عهدي تان جبري رٽائر ڪيو ويو. بينظير ڀٽو جي حڪومت جو تختو اونڌو ڪرڻ لاءِ آپريشن مڊنائٽ جئڪال جو ماسٽر مائينڊ هو. راقم جي ساڻس ملاقات ان وقت سرحد جي چيف منسٽر مهتاب عباسي جي رهائشگاهـ تي ٿي هئي، جتي هڪ ليکڪ جي حيثيت ۾ مهمان طور ويو هئس. بهرحال طبيعت ۾ کلڻو ملڻو ۽ صاف ڳالهـه ڪرڻ وارو ماڻهو آهي. ميجر عامر جي لفظن ۾ جيڪڏهن آرمي ۽ اسٽيبلشمينٽ عوامي ٽيڪ تي راڄ ڪندڙ بينظير کي برداشت نـه ٿي ڪري تـه پوءِ هڪ سوال اهو بـه اڀري ٿو تـ پوءِ بينظير کي واپس ڇو گھرايو وڃي ٿو؟. جتي بينظير جي سلامتي هڪ سواليـ نشان بڻيل آهي، جنهن سلامتي بابت بينظير صاحبـه خود خدشا ڏيکاريا آهن ،خاص ڪري ملا فيڪٽر ۽ فوج جا آفيسر هڪ عورت جي اقتدار تي اچڻ ۽ ان کي سلامي ڏيڻ هڪ گناهـ سمجهن ٿا. ڀلا ملا سرور جي سوچ ۽ انتها پسندي کي ڪير روڪيندو ، جنهن کي پنجاب جي صوبائي وزير ظل هما کي بيگناهـ قتل ڪرڻ تي ڪو پڇتاءُ ڪونهي. جنهن پنهنجي هڪ بيان ۾ چيو تـ ” مسلم معاشري ۾ عورت جي حڪمراني جائز ناهي، مردن جي مقابلي ۾ عورت جو حڪمران بڻجڻ اسلامي فلسفـ فڪر جي خلاف آهي. عورت جڏهن گھر کان ٻاهر نڪري تـ مٿي کان پيرن تائين ڍڪيل هجي. ان حوالي سان صوبائي وزير ظل هما جو قتل اسلامي تعليمات جي عين مطابق آهي“مولوي سرور وٽ ظل هما جو قتل اسلامي تعليمات جي عين مطابق آهي تـ پوءِ عورت کي وزير يا وزيراعظم تـه پري رهيو هن سماج ۾ عورت جو وجود ئي هڪ عذاب آهي، مولوي سرور واري سوچ کي منهن ڏيڻ بينظير لاءِ وڏو امتحان هوندو، هڪ ملا سرور نـه پر بينظير لاءِ فوج ۾ بـه ملا سرور ويٺل آهن. اسان کي 1988ع جو مثال سامهون آهي؛ جڏهن بينظير ڀٽو وزيراعظم جي ڪرسي سنڀالڻ کانپوءِ فوج جا جرنل هڪ عورت هجڻ ناطي سليوٽ ڪرڻ کان ڪيٻائي رهيا هئا، اهڙي قسم جي سوچ بـه ملا سرور واري سوچ سان هڪجهڙائي رکي ٿي. ان حوالي سان خفيـ ايجنسين ديني عالمن کان فتوي‘ جاري ڪرائي تـه اسلام ۾ عورت وزيراعظم نـ ٿي، ٿي سگھي. بينظير ڀٽو لاءِ خفيـه ايجنسين روڙا اٽڪائڻ شروع ڪيا، خفيـه اداري جي ٺاهيل جماعت آءِ. جي. آءِ جي پليٽ فارم تان بينظير ۽ بيگم نصرت ڀٽو خلاف غير شائستـه پروپيگنڊا مهم شروع ڪئي وئي. ان سموري مهم جو انچارج ان وقت جي خفيـه اداري جو سربراهـ حميد گل هو، حميد گل ۽ ڊپٽي ڊائريڪٽر امتياز احمد، آءِ. جي .آءِ وارن کي تاثر ڏنو تـ بينظير ڀٽو جو رستو نـ روڪيو ويو تـ اسلامي ڪاز کي نقصان پهچندو.
هن وقت پاڪستاني سماج ٻن واضع ڌرين ۾ ورهائجي چڪو آهي، جنهن جا زندگي گھارڻ جا پنهنجا پنهنجا اصول ۽ آدرش موجود آهن؛ هڪڙي ڌر بنياد پرست ۽ انتها پسند آهي ۽ ٻي ڌر لبرل ۽ روشن خيال آهي، روشن خيال ماڻهن جو خيال آهي تـ حاڪمن جي ڏيهي توڙي پرڏيهي پاليسين سبب انتها پسندي عروج تي وڃي پهتي آهي ۽ روشن خيال ۽ لبرل ماڻهن جو دم گھٽجي رهيو آهي، هن وقت سرحد صوبو مڪمل انتها پسندن جي قبضي هيٺ آهي، ڪراچي لاهور ۽ اسلام آباد جهڙن بين الاقوامي شهرن ۾ طالبان فڪر جا حامي گھڻي تعداد ۾ نظر اچن ٿا، حالت اها آهي جو انتها پسندن پاران حجمن جا سيلون، عورتن جا اسڪول، نيٽ جا ڪيفي ۽ سينيمائون بند ڪرڻ موسيقي کي شيطاني عمل قرار ڏيڻ سميت عورتن تي پابندي آهي تـ هو گهرن کان ٻاهرشٽل برقعا پائي نڪرن. ماڻهن کي ڏاڙهي رکڻ تي مجبور ڪيو وڃي ٿو، ٽي وي ڏسڻ ۽ فوٽو ڪڍرائڻ بـ غير اسلامي تصور ڪيو وڃي ٿو، اهو عمل سرحد صوبي کان نڪري اسلام آباد تائين پهچي چڪو آهي. اهو ماحول ملندو بينظير ڀٽو کي ملندڙ اقتدار وقت، اهڙي ماحول ۾ کيس پنهنجي سلامتي جو بندوبست پاڻ کي ڪرڻو پوندو. ڊيموڪريٽڪ بينظير ڀٽو کي انتها پسندن کي منهن ڏيڻ لاءِ لبرل ۽ روشن خيال عوام جو سهارو وٺي هلڻو پوندو. ٻيو سوال اهو آهي تـ ڇا بينظير ڀٽو اقتدار حاصل ڪرڻ کان پوءِ اسٽيبلشمينٽ ۽ ايجنسين جي روين کي برداشت ڪندي، ڇاڪاڻ ته طبيعتن بينظير ڀٽو جو مزاج ڪاوڙيلو آهي. هاڻ اڳي وانگر ڪاوڙ کي ضبط ڪري پنهنجي اصل مقصد ڏانهن ورڻو پوندو، پر ايتري بي وسي بـه نـه هجي جو سندس ڀاءُ مرتضي‘ کي سندس ئي دور ۾ قتل ڪيو ويو ۽ ڪيس بـ سندس مٿان داخل ڪيو ويو، ايتريقدر جو ڀاءُ جي آخري رسمن ۾ بـ شريڪ ٿي نـه سگھي، بينظير ڀٽو پاڻ قبول ڪيو هيو تـ مرتضي‘ ڀٽو جي قتل وارو سانحو بينظير حڪومت ۽ ڀٽو خاندان لاءِ ناقابل تلافي نقصان آهي. بينظير ڀٽو مرتضي‘ جي قتل کي پنهنجي حڪومت خلاف سازش قرار ڏنو، جنهن ۾ هن ملٽري انٽيليجنس ۽ ان وقت جي صدر فاروق لغاري کي ملوث قرار ڏنو هو.
بينظير ڀٽو کي هاڻي فوج، آمريڪا ۽ انتها پسندن جي روين کي ڏسي ڪري وطن واپسيءَ جو فيصلو ڪرڻ گهرجي، سلامتيءَ جي ضمانت سان گڏ اقتدار تي ويهڻ کانپوءِ سڀ فيصلا پنهنجي روشن خيال دوستن ۽ پارٽيءَ جي وفادارن سان گڏجي ڪرڻ گهرجن ساڻ انتها پسندن کي روڪڻ لاءِ آمريڪا ۽ فوج جي مڪمل حمايت ۽ سهڪار جي ضمانت حاصل ڪئي وڃي، ڇاڪاڻ جو يورپي يونين وارن ملڪن ۽ آمريڪا وارن بينظير ڀٽو کي اقتدار ۾ آڻڻ لاءِ چونڊ، انتها پسندي کي روڪڻ لاءِ ڪئي آهي، جنهن ۾ ملڪ جا لبرل ۽ ساڃاهـ وند ماڻهو ساڻس گڏ آهن ۽ سلامتي لاءِ غريب مسڪين ۽ مظلوم ماڻهن جون دعائون به هُن سان گڏ آهن.¡
تاريخ : 8-5-2007