عالمي ايجنڊا،سياسي جماعتون ۽ سنڌي قومپرست
هن وقت حالتون ٻن قسمن جون خراب ٿيل آهن. هڪ ته انتها پسند آهن جن جي تخريبي سرگرمين آڏو حڪومت ۽ عوام بيوس بڻيل آهن. اهي انتها پسند هن ملڪ جا شهري آهن جيڪي پنهنجي ملڪي ۽ غير ملڪي آقائن جي ايجندا تي ڪم ڪري ملڪ کي ڪمزور ڪري رهيا آهن. هو جنت جي آسرن ۾ اهو وساري ويٺا آهن ته هو ڇا پيا ڪن ۽ ڪنهن کي پيا ڪمزور ڪن. ٻيون اهي سياسي قوتون آهن جيڪي ملڪ کي بحرانن ۾ ڌڪڻ جي ڪوشش ڪري رهيون آهن. سياستدانن ۾ هڪ حلقو اهو آهي جيڪو بينظير ڀٽو ۽ نواز شريف جو آهي جيڪو ملڪ جو خيرخواهه ۽ روشن خيال طبقو آهي جيڪي عوام لاءِ سوچن پيا. ٻيو حلقو اهو آهي جيڪو فوج سان سلهاڙيل آهي جن ۾ الطاف حسين ۽ چوڌري برادران آهن. ٽيون حلقو مولانا فضل الرحمان جي سربراهي ۾ ڪم ڪري ٿو. هن وقت مولانا صاحب هڪ الڳ سياسي پرو آمريڪن ڪردار نڀائي رهيو آهي. مولانا صاحب سان آمريڪي سفير ۽ نمائندا ڪيترائي ڀيرا ملاقات ڪري چڪا آهن. مولانا صاحب کي افغانستان بابت خاص ايجڊا مليل آهي. چونڊن کانپوءِ اقتدر واري نئين سيٽ اپ ۾ مولانا صاحب کي اهم ذميواري سونپڻ بابت آمريڪا اجازت ڏئي چڪو آهي. ٽيون حلقو اهو آهي جيڪو حميد گل ۽ قاصي حسين احمد جي سربراهي ۾ اي پي ڊي ايم جي قيادت ڪري رهيو آهي. اي پي ڊي ايم اتحاد ٻاويهن جماعتن جو نه پر ٻاويهن سربراهن جو جٿو آهي. جنهن ۾ مذهبي لبرل ۽ قومپرست ماڻهو موجود آهن. هن ٽولي جو سربراهه بظاهر محمود خان اچڪزئي آهي پر دراصل حميد گل ئي اي پي ڊي ايم گروپ جو ماسٽر مائيڊ آهي. دراصل ملڪ جا چار ئي سياسي گروپ يا حلقا هن وقت آمريڪي ايجندا تي ڪم ڪري رهيا آهن. چوٿين گروپ اي پي ڊي ايم کي پاڪستان ۾ حالتن کي سلجهائڻ بدرن الجهائڻ جو ڪم ڏنو ويو آهي. هن گروپ ۾ شامل ماڻهن کي سياسي ميدان ۾ ڪا به فتح نصيب نه ٿي آهي تنهن ڪري في الحال هن گروپ کي حالتون خراب ڪرڻ جي ذميواري ڏني وئي آهي.آمريڪا پنهنجي سياسي پالسين تحت پاڪستان جي سياسي قوتن کي ٽاسڪ ڏنو آهي. جيڪي پنهنجي ٽائيم ٽيبل تحت ڪم ڪندا رهندا هر گروپ پنهنجي ٽائيم تي نظر ايندو ۽ ڀرپرو ڪردار ادا ڪندو. انهن گروپن ۾ هڪڙا حڪمران ته ٻيا مخالفت ۾ نظر ايندا، اهڙي طرح ٻئي گروپ ملڪ کي ڪمزور ڪندا رهندا ۽ خوب ملڪي توڙي آمريڪي ناڻو بغير ڪنهن احتساب جي ڳڙڪائيندا رهندا. رهيو سوال حالتون بهتر ٿيڻ جو، ان جو ته سوال ئي پيدا نٿو ٿئي ته ويجهي مستقبل ۾ ڪي حالتون بهتر ٿينديون ڇاڪاڻ جو حالتون بهتر هجڻ اهو آمريڪا جي مفاد ۾ نه آهي، مسلسل حالتون خراب هونديون ته آمريڪا کي ايٽمي اثاثن تي قبضي ڪرڻ ۾ آساني ٿيندي. جيڪو آمريڪا جو اصل حدف آهي. جيڪا ڀارت ۽ اسرائيل جي به ايجنڊا آهي.
چونڊن کانپوءِ منتخب حڪومت پنهنجو ڪم مس شروع ڪندي ته پويان اي پي ڊي ايم، مخالف سياسي جماعت ۽ وڪيل ان حڪومت جي ڪڍ پئجي ويندا. ۽ حڪومت ۽ رياست کي ڪمزور ڪندا بظاهر اهو ڪم عوام جي ڀلائيءَ لاءِ هوندو پر اندر ۾ اهو آمريڪا کي ڪري ڏيکاريندا، جيئن 1988ع جي چونڊن کانپوءِ فوج جي هٿ ٺوڪي اسلامي جمهوري اتحاد بينظير ڀٽو جي ڪڍ پئجي ويو هو تئين ئي هن ڀيري اهو ڪم اي پي ڊي ايم کان ورتو ويندو، اي پي ڊي ايم به هڪ وقتي جماعت آهي جيڪا پنهنجو مقصد حاصل ڪرڻ بعد پاڻ هرتو ختم ويندي جيئن اسلامي جمهوري اتحاد پاڻ هرتو ختم ٿي ويو هو. في الحال اي پي ڊي ايم کي وڌيڪ فنڊنگ ڪري سگهارو ڪيو پيو وڃي. ماضي ۾ اسلامي جمهوري اتحاد مان صرف فوج ڪم ورتو هو پر اي پي ڊي ايم مان مقصد حاصل ڪرڻ لاءِ آمريڪا پنهنجي نوازيل ماڻهن کي اڳتي ڪري ڪم وٺي رهيو آهي ته جيئن ملڪ جون حالتون ٺيڪ نه رهن. اي پي ڊي ايم ۾ ويٺل ڪجهه قومپرستن کي اڳتي هلي خبر پوندي ته جنرل حميد گل ڪيئن ٿو اي پي ڊي ايم کي استعمال ڪري، هن وقت اي پي ڊي ايم عدليا جي معاملي کي کڻي اڳتي وڌي رهي آهي ڇاڪاڻ جو اي پي ڊي ايم کي ڪا خاص ايجنڊا ڪونهي تنهن ڪري عوام کي ڏيکارڻ لاءِ پنهنجو احتجاجي ايجنده جو اعلان ڪيو آهيِ، ان ۾ صوبائي خودمختياري، اڻويهه سو ٽيهتر جو آئين بحال ڪرڻ، بلوچستان ۽ سوات ۾ جاري آپريشن بند ڪرائڻ، مشرف کان سندس صدارتي عهدو ڇڏائڻ. قانون جي حڪمراني وارا مطالبا شامل آهن. ساڻ اهو به اعلان ڪيو آهي ته چويهين ڊسمبر کان اٺين جنوري تائين حڪومت خلاف مختلف صوبن ۾ جلسا منعقد ڪيا ويندا جنهن ۾ اليڪشن جي بائيڪاٽ جو چتاءَ ڏنو ويو آهي.
منهنجي انهن سنڌي ۽ بلوچ قومپرست جماعتن کي صلاح آهي ته هو اي پي ڊي ايم جهڙي جماعت مان نڪري وڃن. جن جا اڳواڻ هميشه کان آمريڪا يا فوج جي مفادن جا نگران رهيا هجن، قومپرست هروڀرو پنهنجون توانائيون ضايع ڪري رهيا آهن. اي پي ڊي ايم ۾ رهي ڪري ڪو به مقصد حاصل ڪري نٿا سگهجن. تنهن ڪري قومپرستن کي گهرجي ته هو بنا دير جي ان اتحاد مان نڪري اچن. قومپرستن کي جنرل حميد گل يا قاصي حسين احمد سان گڏ ويهڻ کان بهتر آهي ته هو پنهنجي سياست ڪن ڇاڪاڻ ته انهن اڳواڻن جو ماضي انهن اڳيان آهي جيڪو شڪن شهبن ۽ ڳجهارتن سان ڀريل آهي. هن وقت آمريڪا ايشين ۽ عرب ملڪن ۾ جاگرافيائي تبديليون آڻڻ جو خواهشمند آهي ان حوالي سان هن خطي ۾ به تبديليون اينديون تنهن ڪري قوم پرستن کي پنهنجي ڌرتيءَ جي بقا بابت سوچ گهرجي ان لاءِ قومپرستن کي هڪ الڳ محاذ کولڻ جي سخت ضرورت آهي جنهن سان ڌرتي، ٻولي، ڪلچر ۽ تهذيب کي بچائڻ گهرجي. زميني تبديلين سبب قومپرست جماعت لاءِ وڏو ڪم رهيل آهي پر افسوس جو قومپرست جماعتن کي ملڪ جي ڪامورن ۽ ايجنسين اي پي ڊي ايم ۾ مصروف ڪري ڇڏيو آهي. اڳتي هلي آمريڪا کي هن خطي ۾ قومپرستن جي ضرورت پوندي جيڪي هن خطي ۾ پنهنجو لاڀائتو ڪردار ادا ڪندا تنهنڪري قومپرست ان وقت لاءِ تياري هاڻي کان شروع ڪن. پنهنجون سڀئي توانائيون پنهنجي قوم کي سجاڳ ڪرڻ لاءِ صرف ڪن. هونئن به سوويت يونين روس جي ٽٽڻ کانپوءِ، ڪمزور غلام قومن جو رجحان آمريڪا ڏانهن وڌيو آهي. ان حوالي سان آمريڪا پنهنجو نيٽ ورڪ قائم ڪري چڪو آهي، تنهن ڪري سنڌي قومپرستن کي هڪ ڀيرو وري هڪ ٿيڻ لاءَ تاريخ سڏي رهي آهي. تاريخ ۾ اسان ڪيترائي موقعا وڃايا آهن، تنهن ڪري هاڻ ڪو به موقعو هٿان وڃائڻ نه گهرجي ان ۾ دانشمندي آهي جيڪڏهن سنڌي قومپرست مضبوط هوندا ته آمريڪا سندن لاءِ گهڻو ڪجهه ڪري سگهي ٿو. هن وقت آمريڪا کان سخت نفرت ڪندڙ بلوچ قومپرست اڳواڻ نواب خير بخش مري پهنجن پٽن سميت آمريڪا ايجنڊا تحت گريٽر بلوچستان، جي آزادي لاءِ جدوجهدو ڪري رهيو آهي، جنهن لاءِ سندس ڀارت به مدد ڪري رهيو آهي. سنڌ ۾ ايم ڪيو ايم کي تيار ڪيو ويو آهي. مستقبل قريب ۽ علائقائي عالمي زميني تبدلين جي تناظر ۾ سنڌ جي نمائندگي سنڌي ماڻهن جي ڪمزورين سبب ايم ڪيو ايم کي مليل آهي ان جو سبب ايم ڪيو ايم اندر تنظيم ڪاري نظم ۽ ضبط، عوامي سپورٽ منظم هٿياربند دستا آهن. جيڪي ويڙهه جي مهارت رکن ٿا جڏهن ته سنڌي قومپرست اڃا اها مڃتا ماڻي نه سگهيا آهن. سنڌين وٽ نه ويڙهاڪ دستا آهن نه نظم و ضبظ واريون تنظيمون ۽ نه وري اڳتي وڌڻ جي صلاحيت نه مضبوط انقلابي قيادت، تنهنڪري هن وقت عالمي تناظر ۽ سنڌ جي تاريخي جوڙجڪ لاءِ سنڌي اديبن ۽ دانشور، سياسي ڪارڪنن، اڳواڻن، وڪيلن، اسرندڙ، سرمائيدارن، ڪامورن کي سنڌ جي بقا بابت سوچڻ گهرجي، مضبوط جماعت ٺاهڻ گهرجي جيڪا منظم به هجي، مضبوط به هجي ۽ هٿياربند به هجي ٻي صورت ۾ اسان سنڌ جي وارثي جو حق وڃائي ويهنداسين، هي دنيا جتي تيزي سان بدلجي رهي آهي، اتي اسان ڪافي پوئتي بيٺل هارايل فردن جي فهرست ۾ نظر اينداسين.¡