سنڌ ۾ ذاتي مفادن جي سياست جا لاڙا
1938ع کان بعد جڏهن مسلم ليگ پنهنجون پاڙون کوڙڻ شروع ڪيون مس ته ٿوري عرصي کان بعد مسلم ليگ جي ليڊرن هڪٻئي جون ڄنگهون ڇڪڻ شروع ڪيون، جنهنجي ڪري سنڌ ۾ مسلم ليگ ۾ اندروني خاني وڏيون شخصيتون گروپن ۾ ورهائجڻ شروع ٿي ويون. ڇڪتاڻ جو سلسلو اڃان وڌيڪ انهي وقت نروار ٿيو جڏهن جي ايم سيد صوبائي صدر مسلم ليگ جي حيثيت ۾ جنرل سيڪريٽري جي عهدي تان يوسف هارون کي هٽائي غلام حيدر شاه کي مقرر ڪيو ته پارٽي ۾ ڏڦيڙ پئجي ويو. مسلم ليگ ۾ ٻه ڌڙا ٿي ويا، هڪڙا سيد گروپ سان ته ٻيا ميرن جي گروپ سان ۽ نتيجي ۾ سمورا ناميارا اڳواڻ جهڙوڪ محمد ايوب کهڙو، جي ايم سيد، غلام حسين هدايت الله، هاشم گزدر هڪٻئي جا مخالف بڻجي ويا.
اڳتي هلي وزيرِاعظم سنڌ غلام حسين هدايت الله قائد اعظم کي خط لکيو ته جي ايم سيد ۽ سندس حامي مون سان ڌوکو ڪندا، لحاظه مان بنا دير جي انهن مان جان ڇڏائڻ چاهيان ٿو بهر حال وزيرِاعظم سنڌ ۽ پارٽي صدر جي وچ ۾ ڇڪتاڻ تمام گهڻي وڌي وئي، آخرڪار قائد اعظم جي مداخلت جي باوجود اهي اختلاف ختم ڪين ٿيا.
انهن حالتن ۾ جڏهن 1946ع ۾ چونڊون ٿيڻ واريون هيون ته سنڌ مسلم ليگ اندر ٽڪيٽون ورهائڻ لاءِ جي ايم سيد جي سربراهي ۾ ستن ميمبرن تي مشتمل پارلياماني بورڊ ٺاهيو ويو . پر بورڊ ۾ اڪثر ميمبر جي ايم سيد جي مخالفت ڪرڻ لڳا. اهو تڪرار هالا ۽ ميرپورخاص جي تڪن تي ٽڪيٽون ڏيڻ جي ڪري ٿيو.ساڳئي طرح مرڪزي پاليامينٽري بورڊ يوسف هارون کي ٽڪيٽ ڏني پر جي ايم سيد اها سيٽ پير علي محمد شاه راشدي کي ڏيڻ پيو چاهي. جڏهن صوبي اندر معاملا نبيرجي ڪين سگهيا ته سنڌ جي پارلياماني بورڊ کي ٽوڙي مرڪزي بورڊ جي حوالي ڪيو ويو پر اختلاف ختم ٿي نه سگهيا، آخرڪار جي ايم سيد مرڪزي بورڊ جي ڏنل ٽڪيٽن جي سامهون پنهنجا ماڻهون مخالفت ۾ بيهاريا ان مخالفت جي ڪري جي ايم سيد کي جنوري 2 جنوري 1946ع تي صدارت تان هٽائي هاشم گزدر کي صوبائي صدر مقرر ڪيو ويو ۽ اليڪشن جون ذميواريون ايوب کهڙو، يوسف هارون، غلام نبي پٺاڻ ۽ هاشم گذدر جي حوالي ڪيون ويون نتيجي ۾ مسلم ليگ کي مسلمانن جي 38 سيٽن مان 28 سيٽون سيد گروپ ۽ سومرو گروپ کي چار چار سيٽون مليون.
فيبروري 1946ع تي غلام حسين هدايت الله ٻيهر وزيرِاعظم سنڌ مقرر ٿيو