اسلام آباد ۾ سنڌي ملازم ۽ سنڌ جي سياسي نمائندن جا رويه
سيڪريٽريٽ جي ورڪنگ هڪ منظم ۽ رولز جي تحت ٿيندي آهي، جنهنجو بنياد هميشه سيڪشن آفيسر هوندو آهي انکان بعد ڊپٽي سيڪريٽري، جوائنٽ سيڪريٽري، ايڊيشنل سيڪريٽري پوء سيڪريٽري، يعني سيڪريٽري تائين پهچڻ تائين ڪنهن به معاملي لاءِ هڪ واضع تصوير نڪري ايندي آهي جنهن ۾سيڪريٽري گهڻي ڦيرگهير نٿو ڪري سگهي، سواء انهي حالت جي جو گهٽ ۾گهٽ ٻه ٽيئر يعني جوائنٽ سيڪريٽري ۽ سيڪشن آفيسر سيڪريٽري جي اعتماد وارا آهن، پوء انهي لاءِ جي ايس کي چئي ته هن طرح نوٽ ڏياري موڪل. جيڪا سهولت سنڌي آفيسر کي تمام گهٽ ميسر هوندي آهي. ٻاهر جي دنيا لاءِ سيڪريٽري سڀ ڪجهه هوندو آهي ۽ واقعي هوندا به آهن، جڏهن پٽيوالي کان ويندي وزير تائين هڪ زبان ۽ هڪٻئي جي اعتماد وارا هجن. باقي سنڌي سيڪريٽري جي لاءاڳيان پويان پاڻي وري مٿان پنهنجن دوستن، مٽن مائٽن، واقفڪارن ۽ سنڌ کان ڪهي اچڻ وارن جا مسئلا، جنهن لاءِ هو سچي ڳالهه ٻڌڻ يا اعتبار ڪرڻ لاءِ تيارئي ڪين هجن. سنڌ کان آيل ماڻهن جو به قصور ڪونهي ڇو ته ٻيو ته هتي انهن جي ٻڌي ڪون ۽ سنڌي آفيسر پنهنجي عزت بچائڻ ۾ پورو. ظاهر آهي ته سنڌ مان ايندڙ ماڻهون لاءِ سيڪريٽري وڏي ڳالهه ٿيو، مٿان وري انکي عزيز عقارب چوندس ته سيڪريٽري صاحب آهي رڳو هلو ڪرڻ جي دير اٿس، تنهنجي ڪم ڪو ايترو ڏکيو ناهي صرف صاحب سچو ٿئي.
اصل ۾سنڌ جو ماڻهون تمام سٻاجهڙو ٿئي ٿو، جڏهن غير سنڌين جا ڪم ٿيندي ڏسي ٿو ته ٻين جا ڪم رڪن ڪون ٿا ۽ پنهنجي سنڌي سيڪريٽري يا ڪو ٻيو آفيسر ايترو انهي لاءِ جاکوڙ نٿو ڪري تنهن ڪري ان کي ڏک ٿيندو آهي، پر اسلام آباد ۾ ڪم ڪندڙ سنڌي آفيسرن جي بيوسي کان واقف ڪين هوندا آهن. اڪثر سنڌي آفيسر سنڌ جي آيل ماڻهون جي ڪم ڪرڻ جي ڪوشش ڪندا آهن پر انهن جون به ڪي مجبوريون هونديون آهن، جنهن کان اڳتي هو وڃي نٿا سگهن، انهن مجبورين کي سنڌ کان آيل دوست سمجهڻ کان قاصر هوندا آهن، جنهن ڪري هميشه اهوئي تاثر ورتو ويندو آهي سنڌي آفيسر ڪنهن به طرح اسانجي مدد ڪرڻ لاءِ تيار ناهن، جيڪو تاثر گهڻي قدر غلط ۽ بي بنياد هوندو آهي. ڪجهه ڪيسن ۾ ائين به ٿئي ٿو ته سنڌي آفيسر صحيح رخ سان پيش ڪين ايندا آهن، پر انهن جو تعداد اسلام آباد ۾موجود آفيسرن جو گهٽ آهي. انهي ۾ڪو به شڪ ناهي ته هر قسم جا انسان موجود آهن.
سنڌي آفيسر کي جيڪا اسلام آباد جي ڪنهن به آفيس پاڪستان سيڪريٽريٽ هجي يا ڪا ٻي، جيڪا مشڪل اچي ٿي اها صرف سنڌ جي سياسي قيادت جي بي رخي واري برتاء جي ڪري آهي. ڀٽي صاحب ۽ بينظير صاحبه واري دور ۾ سنڌ جي ملازم جي ٿوري گهڻي مالڪي ٿيندي هئي پر گذريل ارڙهن اڻويهه سالن دوران ته بلڪل ناهي، جنهن ڪري سنڌي سياستدان جي هميشه ڪوشش هوندي آهي ته سنڌي آفيسر کي ڪنهن به قسم جي اهميت نه ڏئي، انهي جي جاء تي ٻين جي آڏو ڪٺل هوندا آهن. سنڌي سياستدان جڏهن اپوزيشن ۾ هوندو آهي ته ٿوري گهڻي ڳالهه ٻڌڻ لاءِ تيار هوندو آهي پر جڏهن حڪومت ۾هوندو آهي ته سنڌي مخلوق کي ڏسڻ به پسند ڪين ڪندا آهن. انهي جي مقابلي ۾جيڪڏهن پٺاڻن جي ڪنهن به ملازم سان ڪا به ٿوري زيادتي ٿي يا ٿيڻ جو انديشو هوندو آهي، ته جڏهن اهو ننڍي کان ننڍو ملازم ڪنهن به پٺاڻ ايم اين اي يا سينيٽر ڏي ويندو آهي، پوء ان جي حد جو آهي يا نه پر اهو ان ملازم سان گڏ ويندو وڃي آفيسر سان ملندو، تيستائين واپس ڪين ٿيندو جيستائين انجو ڪم ٿئي نه .
سنڌ جي سياسي قيادت ڪڏهن سنڌي ملازم جي ڪنهن به طرح سان مدد ڪرڻ لاءِ تيار ڪين هوندي آهي، جنهن ڪري سنڌي آفيسر يا سنڌي ملازم اسلام آباد ۾رهي ڪري سنڌواسين جي صحيح خدمت نٿا ڪري سگهن.
سنڌ جي سياسي قيادت کي پنهنجي رويي ۾تبديلي آڻڻ گهرجي ۽ سنڌي ملازمن سان ويجهڙائپ قائم ڪرڻ گهرجي، جيئن پٺاڻ ڪن ٿا. اهي ناهن ڏسندا ته هي هنن جي تڪ جو آهي يا ناهي، مخالف پارٽي سان وابسطا آهي يا نه، هو صرف انهي ڳالهه ڏسندا آهن ته پٺاڻ آهي بس ڪافي آهي، پشتو ڳالهائي ٿو. سنڌ جي سياسي قيادت وٽ وڃو ته اڳ چوندو ته منهنجو ڪهڙو واسطو، هيڏي ڇو آيو آهين؟ وڃ پنهنجي ايم اين اي، ڏي.