مختلف موضوع

تَنۡ سِپُون سُوجهي ڪَڍيُون

” تن سِپون سوجهي ڪڍيون “ نامياري ليکڪ ۽ سفرناما نگار عبد الحئي پليجي صاحب جي مضمونن ۽ ڪالمن جو مجموعو آهي. هي ڪتاب 2016ع ۾ مومل پبليڪيشن، ٻنون پاران ڇپايو ويو.
Title Cover of book تَنۡ سِپُون سُوجهي ڪَڍيُون

واروِڪ شهر انگلنڊ

واروِڪ ننڍڙو شهر جنهن کي انگريز وارِڪ سڏيندا آهن اهو انگلينڊ رياست جي واروِڪ ضلعي ۾ اَيوَنِ نديءَ جي ڪپ تي، ڪو وينٽري شهر جي ڏکڻ ۾ يارهن ميلن جي مفاصلي تي ۽ ليمنگٽن ڪووينٽري شهرن کي اولهه طرف کان ڄڻ ته ڳنڍيل آهي. سن 2001ع ۾ ٿيل برطانيه جي آدمشماري موجب واروِڪ شهر ۾ 23350 ماڻهو آباد هئا. هن شهر جي ماڳ تي انساني سرگرميءَ بابت، تاريخ کان گهڻو آڳاٽو جديد پٿر واري دؤر يعني اِنسانِ ذات جي غير تمدني دؤر جا آثار مليا آهن، پر ڇهين عيسوي صديءَ کان هن ماڳ تي انساني وسنديءَ جو سلسلو لڳاتار نطر اچي ٿو. قديم جرمن انگريز نسل جي تاريخ موجب قديم جرمن انگريز نسل سان وابسته بادشاهه ايڊورڊ دي ايلڊر آف ويسيڪس جي ڀيڻ، خاتونِ مَرسِيئَٽسِ اِيٿلفِليڊا Ethelfleda سن 914ع ۾ واروِڪ واري ڀيڻيءَ تي مورچه بند ڪوٽ اندر هڪ محل اڏايو هو، انهي محل کي ان زماني ۾ بُره Burh سڏيندا هئا. جيڪي قلعن جو ڪم به ڏيندا هئا. ايٿلفليڊا وارو برهو پڻ مرسيا جي بادشاهت جي بچاء لاءِ تعمير ٿيندڙ ڏهن بُرهن يا قلعن مان هڪڙو هو، جيڪي ڊينمارڪ جي حمله آور فوجن سان مقابلو ڪرڻ لاءِ اڏايا ويا هئا. بچاءُ وارن قلعن لاءِ واروِڪ وارو ماڳ انهيءَ سبب چونڊيو ويو هو ڇو ته هي ماڳ انهيءَ زماني ۾ آمدرفت جي مکيه رستي فاسي وي ۽ اَيوَن نديءَ سان متصل هو. ڏهين عيسوي صديءَ جي اوائل ۾ واروِڪ شهر سان لڳ هڪ ٻيو به شهر يا ڪالوني قائم ڪئي وئي، جنهن جي حيثيت شهر جي انتظام سنڀالڻ واري ڪاموري لڏي جي دفترن ۽ رهائش واري علاقئي جي هئي. واروِڪ Warwick لفظ جي معني مڇي مارڻ واري هنڌ وٽ اڏيل رهائشي جڳهه يعني مهاڻن جو گهر آهي. سن 1050ع ۾ ڊينمارڪ جي لشڪر مرسيا تي حملو ڪري واروِڪ شهر جو گهڻو ڀاڱو ساڙيو، جنهن ۾ عيسائي راهبائن جي مڙهي يعني خانقاه، جيڪا هن وقت موجود سينٽ نڪولس واري چرچ واري ماڳ تي ٺهيل هئي اها به ڀسم ٿي ويئي. ملڪ جي اتر طرف ٿيندڙ بغاوت کي روڪڻ لاءِ يارڪ شائير شهر ڏانهن ويندي انگلينڊ جي بادشاهه وليئم دي ڪانڪرر واروِڪ شهر وٽ واروِڪ محل جو بنياد رکيو، جنهن لاءِ گهربل ايراضي خاطر اتي ٿيل اصل تعميرات مان چار مکيه عمارتون ڍاٺيون ويون. واروِڪ محل انهيءَ هنڌ اڳيئي ٺهيل وڏي بُرهي يعني قلعي اندر اڏيو ويو. بعد ۾ انهيءَ قلعي جي مورچابند ڪوٽ سان گڏي شهر جي بچاء وارو ڪوٽ اڏيو ويو. يورپي تاريخ جي وچئين دؤر ۾ واروِڪ شهر واروِڪ جي نوابن جي هٿ هيٺ رهيو، جن مان گهڻن جو تعلق بيوڪيمپ خاندان سان هو. شهر جي اصل ڪوٽ مان هاڻي فقط اوڀر ۽ اولهه طرف اڏيل گيٽ هائوس بچيا آهن. اوڀر طرف وارو گيٽ هائوس هن وقت واروِڪ اسڪول جي هڪ ماتحت اداري ڪنگس هاءِ اسڪول جي هڪ ڀاڱي طور ڪم اچي پيو. واروِڪ شهر 1545ع تائين برگ يعني اهو شهر جيڪو پارليامينٽ ۾ پنهنجو ميمبر چونڊي موڪلي، واري حيثيت حاصل ڪري نه سگهيو هو. شهر ۾ عيسائي مذهب وارن جي خانقاهه سن 1142ع ۾ قائم ٿي جيڪا موجود پريئري پارڪ واري هنڌ اڏيل هئي.
موجود وقت ۾ سڀني طرفن ويندڙ رستن جي وِچَ تي هئڻ سبب ڪيترين ئي قومي توڙي گهڻ قومي ڪمپنين پنهنجا مکيه دفتر واروِڪ ۾ قائم ڪيا آهن. جهڙوڪ سن 2004ع ۾ نيشنل گرڊ پي ايل سي پنهنجو نيشنل گيس ڪنٽرول سينٽر واروِڪ ٽيڪنالاجي پارڪ جي ڏکڻ ۾ A425 روڊ جي وچ ۾ قائم ڪيو آهي. ڪو نوڪر فلپس ۽ سندن JET جيٽ نالي گروپ برطانيه ۾ سندن مرڪزي دفتر واروِڪ ٽيڪنالاجي پارڪ ۾ قائم ڪيو آهي، جيئن براويسيموڪمپنيءَ وارن ساڳئي علائقي ۾ پنهنجو دفتر قائم ڪيو آهي. برطانيه ۾ آءِ بي ايم ۽ وولوو گروپ وارن پنهنجا تجارتي مرڪز واروِڪ شهر جي اترئين ڀاڱي نالي ويج ناڪ انڊسٽريئل ايسٽيٽ ۾ A46 ٽرنڪ روڊ جي نزديڪ قائم ڪيا آهن. واروِڪ شهر ۾ پڻ ملڪ جي ٻين شهرن وانگر ڪيتريون ئي ثقافتي سرگرميون ٿينديون آهن، جنهن ۾ موسيقي، رقص ۽ ناٽڪن جا ساليانا ميلا منعقد ٿيندا آهن. جهڙوڪ وڪٽوريئن ايوننگ سان وابسته ساليانه ميلا نومبر جي پڇاڙيءَ ۽ ڊسمبر جي شروع ۾ لڳندا آهن. سينٽ ميري واري چرچ ۾ ارلي ميوزڪ ڪنسرٽس نالي راڳ جا ڪَنئِين پروگرام منعقد ٿين ٿا. برچ هائوس ٿيٽر ۾ ميوزڪ ان رائونڊ نالي پروگرام ٿيندا آهن. واروِڪ چيمبر آف ٽريڊ شهر ۾ ٿيندڙ سمورين سماجي تجارتي توڙي ثقافتي سرگرمين ۾ شهرين توڙي شهر ۾ ايندڙ سيلانين سان ڀرپور تعاون ڪندو آهي. شهر واروِڪ محل جي حوالي سان به مشهور آهي جيڪو سن 1068ع ۾ اڏجڻ شروع ٿيو هو. ٽائون سينٽر پڻ تاريخي اهميت جي حامل طرز تعمير سبب مشهور آهي جنهن ۾ ٽيوڊور ۽ سترهين عيسوي صديءَ ۾ اڏيل عمارتون شامل آهن. واروِڪ شهر پنهنجي گهوڙن جي ڊوڙ واري ميدانن جي حوالي سان به سڃاتو وڃي ٿو جتي سال اندر ڪيترائي گهوڙي ڊوڙ جا مقابلا منعقد ٿيندا آهن جيڪي ٽيليويزن تي ڏيکاريا ويندا آهن. ريس ڪورس سان متصل هڪڙو گولف ڪورس يعني گولف راند جو ميدان پڻ موجود آهي. هن شهر ۾ واروِڪ هاسپيٽل، رائيل هيمِنگِٽَن اِسپا رِيهَيبلِيٽيشَن هاسپيٽل ۽ سينٽ مائيڪلس هاسپيٽل جيڪا نفسياتي مريضن جي مرڪزي اسپتال آهي موجود آهن.