ڪالم / مضمون

هيءَ سَئن نہ ڏيندي چين

نياز پنھور لکي ٿو ”هي ڪتاب رڳو 47 ڪالمن يا مضمونن جو نہ پر اسان جي اڄ جي سماج جي لينگهو پاتل چھري جو ڏيک آهي، هي ڪتاب اڄ جي حالتن ۽ زندگيءَ جي حقيقتن تي ٻڌل اهڙو نوحو آهي، جنھن ۾ هر طرف ڳوڙها آهن، سڏڪا آهن. هي ڪتاب اڄ جي سماج جو هڪ اهڙو آئينو آهي جنھن کي پڙهندي اسان پنھنجي چؤطرف موجود ماحول جو چھرو چِٽائيءَ سان ڏسي ۽ پسي سگهون ٿا، اسان جي آڏو اسان جون بي وسيون، سماج جون ناانصافيون، حڪومتن جون بي رحميون الائي ڇا ڇا اڀري ۽ تري اچي ٿو. 

Title Cover of book Hi Se’en Na Dindi Chain

نازڪ سمجهي ويندڙ عورت طوفانن کي منھن ڏيڻ جي سگهہ رکي ٿي!

وجود کي ساڙيندڙ باھہ تہ اڏول جبل بہ برداشت نٿا ڪن، جبلن جي گهٽ ۽ ٻوسٽ انتھا کي پھچي ٿي تہ هو ٻرندڙ باھہ کي لاوي جي صورت ۾ اوڳاڇي ڇڏي ٿو، اهي ٻرندڙ پٿر پنھنجي رستي ۾ ايندڙ هر شيءِ کي ساڙي خاڪ ڪري ڇڏيندا آھن. ڌرتيءَ جي گهٽ، زلزلي جي صورت ۾ ظاهر ٿيندي آهي ۽ اها پڻ بي انتھا تباهي آڻيندڙ هوندي آهي، ساڳيءَ طرح سمنڊ ۾ ايندڙ طوفان بہ ڪناري تي موجود هر شيءِ کي ختم ڪري ڇڏيندا آھن، هوائن جي بي اختياري بہ زماني جا خدوخال مٽائڻ جي سگهہ رکي ٿي. ڪائنات جي مضبوط ۾ مضبوط شيءِ هڪ حد اندر برداشت ڪرڻ کانپوءِ ردعمل ظاهر ڪري ٿي. صرف عورت آهي جيڪا نازڪ ۾ نازڪ سمجهي ويندي آهي پر اندر ۾ جبلن کان مضبوط ۽ سمنڊ کان گهري هوندي آهي، عورت جيتري قدر ڀوڳي ٿي اوترو ظاهر نٿي ڪري، انساني حقن جي ڀڃڪڙين ۾ تشدد بدترين ڀڃڪڙي هئڻ باوجود بہ سماج ۾ هر سطح تي رائج آهي ۽ ان جو گهڻو تڻو شڪار عورت ئي ٿئي ٿي. عورت تي تشدد اسان جي سماج جي بنياد ۾ موجود آهي، تشدد جسماني هجي، ذھني هجي ۽ نفسياتي هجي يا جنسي هجي اهو سماج ۾ عورت جو مقدر سمجهي ڪيو ويندو آهي ۽ توقع رکي ويندي آهي تہ ان جو ذڪر نہ ٿئي، سماج ۾ انتشار جڏھن ٽھڪڻ پد کان مٿي چڙهي ويندو آهي تہ انقلاب جي صورت ۾ ظاهر ٿيندو آهي، اڄڪلھہ جون اخبارون ان ڳالھہ جو ثبوت آھن تہ اسان جي سماج ۾ گهريلو تشدد انتھا کي پھتل آهي، اهي عورتون جيڪي جسماني تشدد برداشت ڪندي ڪندي قبرن ۾ دفن ٿي وينديون هيون. ڪٽيل نڪ، چپ مجرمن وانگر سماج کان لڪائي گهرن ۾ قيد واري زندگي گذارينديون هيون، اهي ڪيس هاڻ رپورٽ ٿيڻ شروع ٿيا آھن. اپريل 2010ع جي سڄي مھيني ۾ “ڪاوش” اخبار ۾ وڌ ۾ وڌ گهريلو تشدد جا ڪيس رپورٽ ٿيا آھن. 18 اپريل 2010ع آچر جي ”ڪاوش“ اخبار ۾ هڪ ڪيس رپورٽ ٿيو آهي، جنھن مطابق ”ر“ تي مڙس تشدد ڪري سندس مٿي جا وار ڪتري ڇڏيا آھن، اها ڇوڪري تذليل جي احساس کان ڪمري کان ٻاهر نٿي نڪري. 19 اپريل 2010ع جي روزاني ”ڪاوش“ اخبار مطابق ماستر پيرسن ماءُ پيءُ کي ڏنڊا هڻي زخمي ڪري ڇڏيو. 18 اپريل 2010ع تي 10 ورهين جي نينگري وڪرو ڪري نوجوان سان نڪاح ڪرايو ويو. 19 اپريل 2010 تي ٻن نارين کي ڪارنھن الزام ۾ مارڻ جي ڪوشش ڪئي وئي، وڏيري کي سام طور ڏنيون ويون. 28-27 اپريل 2010 تي ويڳي ماءُ پيءُ جي عتاب جو شڪار 2 ٻارڙيون پوليس کي هٿ آيون. 26 اپريل تي عورت سان لڄالٽ جي ڪوشش ٿي، جوابدارن سندس مٿي جا وار ڪتري ڇڏيا. 29-28-27 اپريل تي ظالم ڀاءُ ملڪيت خاطر بيواھہ ڀيڻ کي 6 سال تائين قيد ڪري ڇڏيو. انھن کان علاوہ ٻيا بہ کوڙ سارا ڪيس آھن، جيڪي رپورٽ ٿين ٿا ۽ جوابدارن کي سزا بہ ملي ٿي پر ان سڄي پروسيس ۾ هڪ عورت جي جيڪا تذليل ٿئي ٿي، ان جو ڪٿي بہ ذڪر نٿو ملي. ھن جي شخصيت ڪيتري قدر تباھہ ٿي ٿئي، عزت نفس مجروح ٿي ٿئي، هڪ تہ توهين آميز سلوڪ برداشت ڪري ٿي، ٻيو وري ٿاڻن جا چڪر، سماج طرفان اٿاريل منفي سوال ماري ٿا ڇڏين، هڪ انسان ان سڄي غم ۾ ڪيترا ڀيرا مري ٿو ۽ ڪيتري اذيت مان گذري ٿو، ان جو ڪو ئي ڪاٿو ڪري نٿو سگهي. سماج ۾ ڪجهہ فرد جيڪي گڏ رھندا آھن، انھن جا هڪ ٻئي تي ڪجهہ حق ۽ فرض عائد ٿيندا آھن، سماج جي ڳانڍاپي لاءِ ضروري آهي تہ فرد هڪ ٻئي جي آزادي ۽ خوشي جو احترام ڪن، ڪنھن مفڪر جو قول آهي تہ: ”هڪ فرد جي آزادي ۽ خوشي جو مفھوم اهو آهي تہ هو سڀني فردن جي آزادي ۽ خوشي کي سلب نہ ڪري. ” هڪ ٻئي جي آزادي ۽ خوشي جو خيال رکڻ ۽ هڪ ٻئي جي عزت نفس جو احترام ڪرڻ رشتن ناتن جي ڳانڍاپي لاءِ بہ ضروري جزا آھن ۽ سماج جي جوڙجڪ بہ انھن جزن جي ڳانڍاپي سان ٿئي ٿي. اهو لمحو ڪيڏو نہ دل ڏاريندڙ هوندو آهي، هڪ ماءُ لاءِ جنھن کي پٽ ڏنڊا مٿي ۾ هڻي ۽ هُوءَ بزرگ عورت پوليس ۽ سماج اڳيان پٽ کي پڌرو ڪري. اهي ننڍڙيون ٻارڙيون جن جي مٿان پيءُ ويڳي ماءُ مسلط ڪري ڇڏي آهي، اهي روز تشدد جو شڪار ٿين ٿيون، توهين برداشت ڪن ٿيون، اها مظلوم عورت، جنھن کي سڳي ڀاءُ پئسن جي لالچ ۾ قيد ۾ رکيو ۽ هُوءَ قيد ۽ اڪيلائيءَ ۾ ذھني مريضہ ٿي وئي آهي، اهي انسان ڪڏھن بہ ڪنھن رشتي تي ڀروسو نہ ڪندا، پيءُ، ڀاءُ، پٽ اهي احترام وارا رشتا اڄ ڪلھہ پنھنجي ويليو وڃائي چڪا آھن، ان سڄي انتشار ۽ ٽٽل رشتن جو اثر سماجي جوڙجڪ تي پوي ٿو، جيڪو اسان جو ايندڙ سماج آهي، اهو ڪيتري قدر ظالم هوندو، ان جو اندازو لڳائڻ مشڪل بہ ڪونھي، اسان وٽ تہ رشتن ناتن جو احترام ان حد تي پھچي چڪو آهي جو انساني حقن جي عالمي منشور مطابق غلاميءَ تي پابندي آهي ۽ جبري مشقت تي بہ پابندي آهي، اها رياست جي ذميواري آهي تہ سماج ۾ موجود ذاتي قيد خانن جي جاچ ڪرائي انھن ذاتي قيد خانن مان جيڪي آزاد ٿين ٿا، انھن جي آخري پناهگاھہ دارالامان آهي يا وري مينٽل هاسپٽل، اهي فرد ايترا تہ ڀڳل ٽٽل ۽ تباھہ ٿيل هوندا آھن جو سماج جي ڪنھن بہ ڪاروھنوار ۾ حصو وٺڻ جي لائق نٿا رھن تہ انھن کي پنھنجيءَ ذات سان همدردي ۽ محبت رھندي آهي، نہ وري انھن کي رشتن ناتن تي ڪو ڀروسو هوندو آهي، ھنن لاءِ محبت، احترام، همدردي، عزت سڀ جذبا ڪوڙا ٿي ٿا وڃن، اهڙن ذھنيءَ طرح پريشان فردن سان ڪڏھن مثبت سماج تخليق نٿو ٿي سگهي، نہ ئي وري اجتماعيءَ طرح سان سماج ترقي ڪري ٿو سگهي. ڀاءُ ڀينرن کي دير سان ماني ڏيڻ تان بہ قتل ڪريو ڇڏين. ڪاوش جي 26-27 اپريل تي هڪ ڪيس رپورٽ ٿيو جنھن ۾ ڀاءُ پئسن جي لالچ ۾ اچي ڀيڻ کي گهر ۾ قيد ڪري ڇڏيو، سوال اهو آهي تہ ميڊيا تي ڪيس رپورٽ ٿيڻ کانپوءِ يقينن ڏوهاري خلاف ڪجهہ نہ ڪجهہ ڪارروائي ضرور ٿيندي پر ھن ٻڍڙيءَ عورت جيڪو وقت قيد تنھائيءَ ۾ گذاريو ان جو حساب ڪير ڏيندو؟

10 مئي 2010ع