14 آڪٽوبر 1955ع جي سانحي تي :::: چوڙيلين جا چاڳ وڪيا
هن ساڳئي ڏينهن سنڌين جي، ها ڪنڌن ۾ زنجير پيا،
هن ساڳيئي ڏينهن سنڌين کي سئو چهڪ بدن ۾ چير پيا،
هن ساڳيئي ڏينهن سنڌين کي ها جان جگر ۾ جهير پيا،
هن ساڳيئي ڏينهن سنڌ امڙ جا عضوا عضوا عام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
هي پنهنجن پيارن پيارن مٺڙن ماروئڙن جا ماڳ وڪيا،
هي مالوندن تن مانگيئڙن جا مينهون ۽ ميهاڳ وڪيا،
هي ڀاڳ ڀليرين ڀاڳياڻين جا ڀونگا ڀيڻيون ڀاڳ وڪيا،
هي چؤراهي تي چورن ويهي “چوڙيلين جا چاڳ” وڪيا،
هي ننگ پيارن پرين جا هت صبح وڪيا ۽ شام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۽ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
هن “ظالم” کي ڪالڄ نه پيئي لويارن جي لوين جي،
هن جابر وڪڻي جُو ڇڏي ير! جهانگيئڙن جي جوين جي،
شل لاک لهي تنهن لوڀيءَ جي جنهن لاک لڄائي لوين جي،
هو پت وڃائي پاپي ويٺو اڳين توڙي پوين جي،
هن ڪوڙين ڪوڏين تي ڙي ڀائو! اَڀرن جا آرام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
هن کاڻي جي کل لاهيون اڄ جِنهن کاهوڙين جا کيٽ وڪيا،
هن موتين جهڙن ماڻهن جا ير! چاندي هاڻا چيٽ وڪيا،
هن پنهنوارن جا پائي پائي پڊ پکا ۽ پيٽ وڪيا،
هن لچي لوري لوڀي پنهنجا لاکيڻا هي ليٽ وڪيا،
هن سون سريکا سانگي پنهنجا سستي سستي دام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
هن “شودي” ڏاڍا شرط، هڻي هت شهزادين جا شان وڪيا،
هن مورن جهڙين ماروئڙين جا مانيءَ تي هت مان وڪيا،
هن آس وندين تن ادين جا سڀ اميدون ارمان وڪيا،
هن سنڌ وطن جا سورهيه سانگي، اعلى ڪئين انسان وڪيا،
هن اَبّن ڏاڏن وارا، سڀئي نيشانيون نيکام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
هن دشمن ٻَنين ٻارن سان گڏ ٻاٻاڻن جا ٻار وڪيا،
هن ويري ونهين ويڙهيچن جا ويڙها ۽ ويچار وڪيا،
هن جو في سان اڄ جنگ ڪريون جنهن جيڏين جا جنسار وڪيا،
هن منڪر کي اڄ مات ڪريون جنهن سنڌڙي جا سينگار وڪيا،
هن آيل ماءُ جا اڱڙا ڀائو اُتر اوڀر عام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
هن ساڻيهه پنهنجي جا او ساٿي سوزائتا ساز وڪيا،
هن مٺڙن مٺڙن ٻولن وارا، آلاپون آواز وڪيا،
هن نانگي نيڪ نياڻين جا هت نيزي چاڙهي ناز وڪيا،
هن روح رهاڻين ريجهن وارا روحاني رنگ راز وڪيا،
هن قرب ڪچهريون ساريون وڪيون اقرار و انجام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
هن ريتون رسمون ساريون وڪيون، روپ وڪيا ۽ رنگ وڪيا،
هن قوم سڄيءَ جا ڪرسي خاطر، نالا نيڪيون ننگ وڪيا،
هن قوم سڄيءَ کي قيدي سمجهي، درياهه دڙيون دنگ وڪيا،
هن ٻاجهر جوئر سارين جا ير! سونا سهڻا سنگ وڪيا،
هن غيباڻن هت گهوڙن وانگر گهوڙا ڙي! گگدام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
هيءَ ٻولي جنهن منجهه جيجل ڏنڙي، لاڏ منجهاران لولي يار،
اُن تي ڀي هُن “ويري” سهسين وَرَ وَرَ ڏيئي ڪيڙا وار،
۽ هن سورن اندر ساڙيا پنهنجا اَڀرا ابهم ٻار،
هئي، هن ناحق کان پيا سنڌي نيڻن مان نِت نائن نار،
نيڻ به وهندا ڇو نه ڀلا جو ناماچاريون نام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
هي “شاهه” ڀلي جي بيتن تي ٿيا باهين جا ڀڙڪاٽ ميان،
هي “سچل” “لعل قلندر” جي ٻڌ ڪافين جا ڪيهاٽ ميان،
هي “سانوڻ” جي نڙ بيتن تي سڻ سونٽن جا سوساٽ ميان،
هي پنهنجي “لوڪ ادب” تي هيڏا گولين جا گوگهاٽ ميان،
هُن پنهنجي ڳيِئن ڳيچن جا نيلام ڪيا ۽ جام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
اي! ساٿيئڙا “سرويچ” اُٿو هُن “سوداگر” جي سار ڪريون،
اي! مانجهيئڙا مهمير اُٿو هُن “موذي” کي مسمار ڪريون،
اي! جهانگيئڙا جرنيل اُٿو هُن “لوڀيءَ” کي للڪار ڪريون،
اي! سنڌيئڙا سرواڻ اُٿو هُن “ٺوڳيءَ” مان هٿ ٺار ڪريون،
هُن “مُنڪر” کي اڄ مات ڪريون جنهن سنڌين جا سِر عام وڪيا!
ير! وانگين جا ون يونٽ ۾ گس گهيڙ گهٽيون گهر گام وڪيا!
*