علي مراد مشوري (هٽڙي)
جوڳي پنهنجي جُوءِ ويا، جُهڙ جيئن نيڻ ٽمن،
سُخن ساميئڙن جا، ٿا هينئڙي منجهه هُرن،
اُٿي آڌيءَ رات جو، روئان تان نه رهن.
پَڳهه ڇوڙي جن، وڏا ٻيڙا پار ۾ (شاهه)
لائق ڏنو لائق سنڌي بلاشبه هڪ لائق انسان ۽ سنڌ جو سپوت فرزند هو. سنڌ امڙ جي سِڪ ۽ سڳنڌ سندس جان ۽ جسم ۾ سمايل هئي. اُن ڪري پاڻ کي سنڌي سڏايائين، سنڌي هجڻ تي فخر محسوس ڪندو هو. سهڻي ڪردار سان گڏ کِل مک، خوش مزاج ۽ سادگي سندس سڃاڻپ ۽ سونهن هوندي هئي.
مرحوم هڪ فرض شناس، مردم شناس ۽ مثالي اُستاد هو، زماني جي نشيب و فراز کان ڪڏهن به مايوس نه ٿيو. کِلندي، مُسڪرائيندي مڙس ٿي مُنهن ڏنائين. لائق بيشڪ اهڙن انسانن مان هڪ هو.
هي ماڻهو وِهه ڍُڪ ٿيا
جيئن لُڪ لڳي تيئن رڪ ٿيا.
ڪائنات جي سڀ کان مهانگي شيءِ ”احساس“ آهي، جيڪو دُنيا جي هر انسان وٽ نه هوندو آهي، لائق هميشه احساس جي علم کي بلند ڪرڻ جي ڪامياب ڪوشش ڪئي. سندس احساس جو اُهڃاڻ ان مان به ملي ٿو، جو اُستادي پيشي کان فارغ ٿيڻ بعد صحافت سان واڳجي ويو.
منهنجي پهرين ملاقات سال 1963ع ۾ ٽريننگ ڪاليج (فار مين) حيدرآباد ۾ ٿي، جتي اسان سال سڄو گڏ گذاريو. سندس قريبي دوستن ۾ محمد عمر ڀيو ٽنڊي الهيار وارو، شهاب الدين قمبراڻي، تاجپور وارو، روشن قمبراڻي ۽ سندس ڳوٺائي ڏاتر ڏنو شيخ شامل هئا.
خوش قمستي سان اسان کي قلندرانه ڪيفيت جو مالڪ، نازڪ ۽ نفيس مزاج اعليٰ پائه جو عظيم اُستاد، لائق صد احترام جناب سائين حيدر علي خان لغاري ملي ويو. اسان کي علمي ۽ ادبي الف بي جي ڄاڻ اُتان حاصل ٿي:
جوڳيءَ جاڳايوس سُتو هوس ننڊ ۾،
تنهان پوءِ ٿيوس سندي پيريان پيچري. (قاضي قادن)
مرحوم جي لياقت، چلولا، بودلائپ ڪري سائين حيدر علي خان کيس وڌ ۾ وڌ ڀائيندو هو. جنهن جي بدولت لائق، ادبي دنيا ۽ صحافت ۾ سڃاتو ويو ۽ پنهنجي پوري زندگي درس و تدريس علم و ادب سان جاکوڙيندي گذاري. آخر وقت کيس مهلت نه ڏني.
لائق جي وڇوڙي جو احساس ۽ ڏک سندس واسطيدار عزيزن قريبن، مِٽن مائٽن، دوستن احبابن، استادن، صحافي ڀائرن، پاڙيسرين ۽ ڳوٺاڻن خواه شهرين کي لاحق هوندو. مگر شاهه سائين موجب ته:
ڳاڙين سي ڳوڙها، ويو هوت جنين جي هنج مان.
[ سائين لائق جي پهرين ورسي جي موقعي تي
پريس ڪلب حيدرآباد ۾ 16 جنوري 2015ع]