الطاف شيخ ڪارنر

نڪري ويا ناکُئا

هن ڪتاب ۾ الطاف شيخ ڪيتريون ئي اُتساهيندڙ ڳالھيون پيش ڪيون آهن، جيڪي سراسر موهيندڙ تہ آهن ئي پر رهنمائي ڪندڙ بہ آهن ۽ منھنجي راءِ موجب هي ڪتاب سنڌي نوجوانن لاءِ ڄڻ تہ مشعلِ راھ آهي، جنھن ۾ ٻاهرين ملڪن ۾ سئر سفر يا روزگار واسطي ويندڙن لاءِ ڪيئي نقطا بيان ڪيا ويا آهن. ان کان سواءِ قومون ترقي ڪيئن ٿيون ڪن ۽ قومن جا فرد پنھنجي وطن ۽ ماڻھن جي ڀلائي ۽ بھتريءَ لاءِ ڪيئن ٿا پاڻ پتوڙين يا پنھنجي وطن سان محبت ۽ ان جي مالڪيءَ سان ڪيئن سلھاڙيل آهن... اهي سڀ ڳالھيون اسان ماڻھن لاءِ سِکيا جو مرڪز ۽ محور آهن.

  • 4.5/5.0
  • 13
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book نڪري ويا ناکُئا

حلال گوشت ۽ نماز جو مسئلو

هُونءَ هتي اهو به لکندو هلان ته اڄ ڪلهه يورپ جي ڪيترن ئي شهرن ۾ نه رڳو مسجدون آهن پر حلال گوشت جا دڪان پڻ، جيڪي اسان جي ننڍي کنڊ جا ماڻهو: عرب، فلسطيني، لبناني، ايراني، ويندي يورپ جا مقامي گورا نو مسلم هلائين ٿا. مون کي ياد آهي ته شروع جي ڏينهن ۾ يعني 1960ع واري ڏهاڪي ۾ جڏهن مون تعليم ختم ڪري جهازن جي نوڪريءَ جي شروعات ڪئي ته ولايت ۾ اسان لاءِ ڏاڍو مونجھارو ٿيندو هو ته جهاز کان ٻاهر بندرگاهه ۾ گھمندي بک لڳي ته ڇا کائجي؟ جهاز ته پاڪستاني هجڻ ڪري ان تي پنهنجي ملڪ جو عملو هو ۽ هر شئي حلال ٺهي ٿي، پر ڪنهن بندرگاهه ۾ گھمڻ وقت ڇا ڪجي! نيويارڪ جهڙي وڏي شهر ۾ به ڪو حلال گوشت جو دڪان نه هو. نيويارڪ ۾ اسان جي پيٽارو جو ڪلاس ميٽ، ٽنڊو قيصر جو رئيس نور احمد نظاماڻي جهڏي جو مير مبارڪ ٽالپر ۽ ٽنڊو جان محمد جا ڀائر بابو ۽ يوسف ڏاهري رهيا ٿي. انهن وٽ ملڻ ويندو هوس. منهنجي اچڻ تي نور احمد نظاماڻي، ڪنهن يهوديءَ جي گوشت جو دڪان ڳوليندو هو، جيڪو ڪوشر سڏبو هو ۽ ان کي حلال سمجيو ويندو هو جيتوڻيڪ بعد ۾ ان لاءِ چيو ويو ته، ڪوشر کي سئو سيڪڙو حلال نٿو چئي سگھجي پر انهن ڏينهن ۾ عرب توڙي ننڍي کنڊ جا مسلمان ڪوشر کائيندا هئا، جو اتي موجود مولوين اها فتويٰ ڏني هئي ته يهودي اهلِ ڪتاب آهن ۽ هُو مسلمانن وانگر الله جو نالو وٺي ڪڪڙ يا رڍ ٻڪري ذبح ڪن ٿا.
انهن ڏينهن ۾ مئڪڊونالڊ ۽ ڪي ايف سي اڃا ايڏو مشهور نه ٿيا هئا، پر پوءِ سگھو ئي اهي فاسٽ فوڊ جون ريسٽورنٽون عام ٿي ويون. ڪي مسلمان چوڻ لڳا ته انهن جون بيف يا چڪن جو برگر کائي سگھجي ٿو، پر سوال آهي ته بيف برگر يا چڪن فرائي ڪيئن ٿي کائي سگھجي، جڏهن انهن جانورن جي اسلامي طرح حلال هجڻ جي خاطري ناهي. ان ڪري اسان جا ماڻهو فقط فِش برگر ۽ پٽئٽو چپس کائڻ لڳا، پر انهن لاءِ به ڪي چوندا هئا ته ڪهڙي خبر ته انهن جي رڌ پچاءُ ۾ جيڪو تيل استعمال ٿئي ٿو، ان ۾ سوئر جي چرٻي هجي. اسان جو چيف انجنيئر سيد اڪبر غازي ته ٻاهر جي ڊبل روٽي کائڻ کان به منع ڪندو هو، پر هاڻ ته دنيا ئي بدلجي وئي آهي. جتي ڪٿي نه رڳو حلال کاڌي جا دڪان نظر اچن ٿا، پر هوائي سروس عام هجڻ ڪري، آمريڪا جي ننڍن شهرن ۾ به روزانو بمبئيءَ کان بوهرين جون ٺهيل ڊبل روٽيون ۽ بسڪيٽ ڪيڪ پهچيو وڃن.
سڀ کان وڌيڪ منجھائيندڙ ڳالهه نماز پڙهڻ هوندي هئي. پنهنجي وطن اچي مولوين کان پڇبو هو ته ڪي ته اهو به چوندا هئا ته ولايت جي رستن تي ته نماز هرگز نه پڙهڻ کپي، جو خبر ناهي اتان ڪو خنزير يا ڪتي جهڙو پليت جانور گذري ويو هجي، پر ڪنهن پارڪ جي بينچ تي ويهي به نه پڙهجي، جو متان اتي ڪو ڪافر ويهي ويو هجي. اسان سخت منجهيل رهياسين ٿي جو اسان جي مولوين کي اسان جو ولايت وڃڻ ئي خراب ٿي لڳو. مولوين جو به ڏوهه نه هو، جو هنن جي سڄي عمر پنهنجي ڳوٺن ۾ گذري، ولايت جي ماحول جي هنن کيIdea نه هئي.
سچي ڳالهه اها هئي ته اسان ڪڏهن به ڪنهن سوئر کي ولايت جي شهرن ۾ گھمندي نه ڏٺو. ها البته سهڻين ڇوڪرين کي رستي تي ڪڏهن ڪڏهن پنهنجي پالتو ڪتي سان پسار ڪندي ڏٺوسين، جنهن ڪتي کي صاف سٿرو رکڻ لاءِ ولايت جا ماڻهو، جن صابڻن ۽ شئمپوئن سان وهنجاري اجرو بڻائين ٿا، اهي ته اسان جي ڏهن فلمي اداڪارئن مان شايد ڪنهن هڪ کي مشڪل سان نصيب ٿيندا هجن. انهن ڪتن جي مقابلي ۾ اسان جي شهرن ۾ رول، بيمار ۽ گدلن ڪتن جي لوڌ ڏسي ڀيٽ ڪريو.
الله ڀلو ڪري سعودي عرب وارن جو جن ولايت ۾ رهندڙ اسان جهڙن ماڻهن جي مسئلن جي حل لاءِ هڪ مفتين جو پئنل ٺاهيو، جنهن جي خبر اسان کي سئيڊن جي يونيورسٽيءَ ۾ پنهنجن عرب، عماني ۽ اردني ڪلاس ميٽن کان پئي، جن مٿئين مسئلي بابت انهن کان پڇيو. جواب مليو ته سڄي زمين الله پاڪ جي آهي، توهان ڪنهن به صاف، خشڪ هنڌ تي نماز پڙهي سگھو ٿا. هُونءَ به ڪنهن بينچ تي ڪير ويهي ويو آهي، ان سان توهان جو ڪهڙو واسطو ۽ ان جي اندر جي توهان کي ڪهڙي خبر ته هُو عيسائي هو، يهودي هو يا ڪافر / مسلمان؟ ڪيڏي افسوس جي ڳالهه آهي ته توهان اجاين وسوسن ۽ شڪن پٺيان نماز جهڙو فرض ڇڏي ڏيو ٿا.