محرابپور ۾ نوحا خواني
سيد اختر حسين چنيوٽيءَ پاران جيڪو ملاحن جي پڙ کان اڪيلي سِر نوحو پڙهيو ويو، اهو ان وقت جي ٻارڙن کي به ڪيتري ئي عرصي تائين وردِ زبان رهيو ۽ اڄ تائين محرابپور جي ماتمي فضائن ۾ گونجي رهيو آهي. ”چلي غازي علمبردار، چلي غازي علمبردار.“
ان بعد سيد احمد حسين شاهه ۽ سيد محمد حسين شاهه صفوي جن نوحا پڙهيا. ڪجھ وقت کانپوءِ سندن اولاد نوحن تي عزاداري ڪري، حلقي جي ماتمداريءَ ۾ جدت آڻي فروغ وٺرايو. جنهن کانپوءِ محرابپور جي عزاداري ساهتيءَ کان سنڌ تائين تيزيءَ سفر طع ڪري مقبوليت ماڻي.
هتي شاهي بازار جي جلوسن ۾ پهريون ڀيرو باقاعدي نوحا خواني غلام جعفر شيدي (روشن آباد) واري ڪئي. غلام جعفر شيديءَ جو استاد اختر حسين ’چنيوٽي‘ هيو، جنهن کيس نوحي خوانيءَ ۽ شاعريءَ جي سکيا ڏني. ڪجھ وقت کانپوءِ جعفر شيديءَ سان علي بخش ٽالپر به نوحي خواني شروع ڪئي، ان کانپوءِ 1966ع ۾ حسن بخش ٽالپر (ميرشمن)، شوڪت حسين ٽالپر(مامو شوق) ۽ سيد بهار شاهه جن مسلسل 10 سالن تائين نوحا پڙهيا. ان بعد غلام جعفر فاضلاڻي (جابو) منظور فاضلاڻي، استاد نبي بخش شيدي (نبو شيدي) جن نوح پڙهيا. 1967ع کان سيد محمد عباس ۽ زوار نور محمد شيدي (ڀائو نورو) جن الڳ الڳ پنهنجن ساٿين اشفاق ٽالپر (مير اشو _ ڪوٽ ڏيجي) انور ٽالپر (ڪوٽ ڏيجي)، رياض شيدي (استاد ريازڻ) سان نوحي خواني شروع ڪئي ۽ سيد محمد عباس پنهنجن ساٿين سيد قمر عباس، سيد ظفر عباس، ڪجھ وقت کانپوءِ نبي بخش شيدي، شاهنواز خاصخيلي، غلام جعفر فاضلاڻي، نظر ڪلهوڙو سان 1990ع تائين نوحي خواني ڪئي. هن جٿي سان آخري ڏهاڙن ۾ مختيار سومرو، لونگ شيدي، مولائي ملاح (ليکڪ) ۽ سليم ملاح پڻ نوحي خواني ڪئي. 1977ع جي آخر ۾ فيض ٽالپر (ميربگھڙ) مختيار سومرو جي ٺاهيل نوحا خوان پارٽيءَ جي اڳواڻي ڪئي جنهن ۾ مختيار سومرو، مٺل خاصخيلي، نذاڪت فاضلاڻي، منظور فاضلاڻي جن شامل هيا. ٿوري وقت کانپوءِ هنن سان اقبال خاصخيلي (ڏاڏو اقبال)، هشمت فاضلاڻي، رياض فاضلاڻي، مولائي ملاح (راقم)، سليم ملاح ۽ لونگ شيدي گڏيا. مجاهد شاهه ’ناشاد‘۽ ڏاڏو اقبال خاصخيلي هنن ٻن ڄڻن تقريبن 1980ع کان نوحي خواني ڪئي جن تمام خوبصورت انداز ۾ نوحا پڙهي شهر جي عزاداريءَ کي فروغ وٺرائي سنڌ ۾ مقبوليت ڏياري.