نياز اهلبيت سلام الله عليه
هتي عزاداريءَ جا بنياد وجھڻ کانپوءِ ميرن کان علاوه شهر ۾22 رجب المرجب (معجزي) جو وڏو نياز ملاحن کانپوءِ صرف سيد بنده حسن شاهه (عرف بندو شاهه) ئي ڪندو هيو. بندو شاهه جي نالي سان اڄ به شاهي بازار ۾ ”بندو چوڪ“ مشهور آهي. هي سيد زادو 22 رجب المرجب تي امام جعفر صادق عليه السلام جي معجزي (ڪونڊن) جو نياز ان زماني کان تمام وڏي تعداد ۾ پنهنجي گھر ۾ ڪندو هيو. جيڪو سڄو ڏينهن هلندو هيو. سندس وفات کان پوءِ کيس غسل ڪفن سيد شادن شاهه نقوي ڏنو. سندس وصيت مطابق کيس ملاحن جي قبرستان ڀرسان لوهرن جي قبرستان ۾ دفن ڪيو ويو. کيس پٽ جو اولاد نه هيو صرف 2 نياڻيون هيس. جيڪي سندس وفات کانپوءِ پنهنجي امڙ سان گڏ ڪراچي لڏي ويون. هي سيد وڏو عزادار هيو. هن 22 رجب واري نياز جي گھڻي تبليغ ڪئي. هن سيد جي حوالي سان محرابپور عزادار گھراڻي مان روايت ملي ٿي ته: ”هڪ ڀيري غلام صادق ٽالپر، کي خواب آيو ته: تون ستو پيو آهين ۽ منهنجي اولاد بک تي آهي.“ غلام صادق ٽالپر صبح ٿيندي ئي پاڙي جي سڀني سيدن جي خيريت معلوم ڪئي، پر کيس ڪو به سيد بک تي ويٺل نظر نه آيو، ائين هي پڇائون ڪندو نيٺ سيد بنده حسن شاهه جي دروازي تي پهتو، ان جا حالات معلوم ڪيائين جنهن اظهار ڪيو ته: ”ها! مان ٻن ڏهاڙن کان بک تي آهيان“. ان مهل ئي مير غلام صادق سندس معاشي مسئلو حل ڪيو.
هن وقت ٻاويهه رجب المرجب (ڪونڊن) وارو نياز شهر ۾ عام ٿي چڪو آهي جيڪو محرم الحرام جي نياز جيان شهر جي هر محلي ۾ ڪيو ويندو آهي. جنهن کي هر مسلڪ جا ماڻهو وڏي شوق سان کائيندا آهن. جنهن لاءِ ڪابه پابندي لاڳو ناهي هوندي.
مُحرم ۽ چَهلم جي ڏهاڙن ۾ ٿيندڙ نياز
محرم الحرام جي ڏهاڙن ۾ امام بارگاهن کان علاوه شهر جي روڊن، رستن ۽ چوڪن تي عقيدتمندن پاران به وڏو نياز ڪيو ويندو آهي. ڏهين محرم تي امام بارگاهه انجمن نوجوانانِ شيعه، ۾ قاضي شاهه محمد (باني ايڊيٽر روزاني تعميرِ سنڌ ڪراچي) ان ئي امام بارگاهه ۾ چهلم امام حسين عليه السلام تي قاضي نظير احمد ۽ قاضي نثارحسين پاران وڏو نياز ڪيو ويندو آهي. 10 محرم جي رات مير مٺل پاران دال چانور، دوران جلوس سيد احمد شاهه جي پڙ تي ڊاڪٽر سيد قمر عباس شاهه پاران نياز ۽ فيصل مغل، رياض احمد مغل پاران چانهه جي سبيل ۽ عون قمر جوکيو ۽ مسلم رضا جوکيو پاران مخصوص نياز قيمو ۽ نانَ ڪيو ويندو آهي.
صبح جو ملاحن جي پِڙَ تي ارباب ملاح پاران سڄي جلوس لاءِ وڏو نياز ۽ شام جو علي ڏنو ملاح، منور ملاح، ڊاڪٽر غلام محمد جانوري ۽ رضا ملاح ۽ (راقم الحروف) پاران سڄي جلوس لاءِ کير، شربت ۽ چانهه جي سبيل ڪئي ويندي آهي. ملاحن جي ان ئي پڙ تي چهلم جي موقعي تي به ائين ئي نياز تقسيم ڪيو ويندو آهي. ميرن جي پِڙ تي منظور ٽالپر، امام بارگاهه سونو خان چانڊيو تي ڏهين محرم صبح جو سندس پاران قديمي نياز تقسيم ڪيو ويندو آهي. امام بارگاهه ’شاه نجف‘ ۾ غلام نبي ’ساکاڻي‘چانڊيو (ايڊيٽر روزاني پاڪ ڪراچي)، امان الله خاصخيلي ۽ سندس برادريءَ پاران شامِ غريبان تي وڏو نياز ڪيو ويندو آهي. جڏهن ته مستورات ۾ وري استاد غلام حيدر خاصخيليءَ پاران تاهريءَ (ڳڙ ۾ تيار ٿيل چانورن) جو نياز تقسيم ڪيو ويندو آهي. ان ئي جاءِ تي 20 صفر چهلم امام حسين عه جي موقعي تي فرمان علي خاصخيليءَ پاران وڏو نياز تقسيم ڪيو ويندو آهي.
زوار عبداللطيف ملاح جي گھر ۾ اٺين محرم جي رات (جھنڊن) جي سڄي جلوس لاءِ 1983ع کان وڏو نياز ڪيو ويندو آهي. لانگڙجي ۾ سيد غلام عباس شاهه ۽ سيد نظير شاهه پاران چانهه جي سبيل ۽ نياز هوندو آهي. گورنمينٽ هاءِ اسڪول ڀرسان 10 محرم الحرام تي محمد رمضان وڌڻ پوٽو ۽ ڇهين محرم تي محمد سليم وڌڻ پوٽو. نائين محرم تي غلام قادر سهتو پاران 1990ع کان نياز ڪيو ويندو آهي. اعجاز علي (لوهر) مغل ۽ محمد ڇٽل مغل، اويس علي آرائين (اويس وڊيو سينٽر) ۽ عون قمر جوکيو، اٺين محرم تي ذوالفقار علي ميمڻ ۽ اعجاز ميمڻ (ميرمحلا) ڇهين محرم درگاهه پير شير شاهه تي کُهنبي جو ماتمي جلوس پهچڻ مهل زوار حاجي مولابخش ملاح، ڇهين محرم جي صبح جو ڊاڪٽر زاهد حسين چاچڙ (شروع ۾ گھر اڳيان ۽ هاڻ لائين پار پلاٽن ۾ ڪندو آهي.) اطهر ناهيدُ ملاح (پنهنجي فارم واري بنگلي تي) ۽ نثار احمد ملاح (پنهنجي ملاحن واري پڙ تي) سيد امير علي شاهه ڪاظمي، (مير محلا) ان کان علاوه ٻيا به کوڙ سارا عزادار ۽ عقيدتمند آهن جيڪي ڇهين محرم، ڏهين ۽ چهلم جي موقعي تي وڏو نياز ڪندا آهن. محمد علي سهتو مرحوم، (محمدي سهتو)، سجاد علي سهتو ۽ صحافي گلڻ خان سهتو پاران تيرهين محرم تي پنهنجي زمين تي ڪافي سالن کان وڏو نياز ڪيو ويندو آهي.