سيمرغ کي ملڻ لاءِ پکين جي بيتابي ۽
جڏهن پکين هدهد جون هي ڳالهيون ٻڌيون، تڏهن اهي سڀيئي پنهنجي مشفق ۽ مهربان بادشاهه جي ڳولڻ لاءِ هٿ پير هڻڻ لڳا. پنهنجي مالڪ سيمرغ سان جا کين نسبت هئي، تنهن کي هاڻي سمجهي ويا، تنهن ان ڏانهن وڃڻ لاءِ گهڻو راغب ۽ بيچين ٿي پيا. سڀني اوڏانهن وڃڻ لاءِ سندرو ٻڌو، ۽ ملي اچي پنهنجي استاد ۽ واقفڪار هدهد کان ان ڏانهن ويندڙ رستي جي پڇاڳاڇا ڪرڻ لڳا ۽ کيس چوڻ لڳا ته جيئن ته، اسين گهڻو ڪمزور ۽ هيڻا آهيون، تنهنڪري پنهنجي وري عالي مرتبي بادشاهه تائين پهچڻ اسان کي نهايت ئي محال نظر ٿو اچي. هاڻي تون ڪا اسان جي رهنمائي ڪر، ورنه اسان جو حال ڪونهي.
هدهد جو جواب
اي پرندو، اول اول هيءَ ڳالهه اوهان کي ياد رکڻ گهرجي، ته جو شخص عاشق ٿيڻ ۽ عشق جو دم هڻڻ گهري، تنهن کي سڀ کان پهريائين پنهنجي جان تان هٿ کڻڻ گهرجي ۽ جڏهن هو پنهنجي جان قربان ڪندو تڏهن ئي وڃي پنهنجو مقصد ماڻيندو.
اي انسان! تنهنجي جان ئي تنهنجي آڏو رڪاوٽ بڻي بيٺي آهي، تون ان جي قرباني ڏني، ۽ پوءِ پنهنجي محبوب جي ديدار جي درپئي ٿي؛ ۽ جيڪڏهن تنهنجي مسلماني توکي ائين ڪرڻ کان روڪي، ۽ ڪو کڻي توتي ڪفر جو الزام هڻي ته، تون اهڙي مسلماني ۽ اهڙي الزام جي پرواهه نه ڪر، ڇالاءِ جو عشق مسلماني ۽ ڪفر کان گهڻو بلند ۽ اعليٰ شيءِ آهي (مگر افسوس جو ماڻهو ان کي سمجهن ئي نه ٿا). عشق ڪمائڻ ڪا ٻاراڻي راند ڪانهي، هتي ته ڪيترين ئي مشڪلاتن کي منهن ڏيڻو ٿو پوي ۽ پنهنجي جان جي بازي لڳائڻي پوي ٿي.
عشق اندر ۾ هڪڙو (سوز ۽) درد پيدا ڪري ٿو، ۽ هي درد عاشق کي هر وقت تڙپائيندو رهي ٿو، ليڪن هن درد ۾ جو ميٺاج آهي تنهن جو ته ڪو مثال ئي ڪونهي. فرشتن کي عشق برابر آهي، مگر هو درد جي نعمت کان محروم آهن. انهيءَ (بابت) نعمت سان فقط انسان کي نوازيو ويو آهي.جو شخص عشق ۾ پختو ۽ ثابت قدم رهيو، اهو ڪفر ۽ اسلام جي جهيڙي کان بچي ويو.
عشق جي راهه وٺڻ، هڪ بهادر ۽ مستقل مزاج جو ڪم آهي. هاڻي اوهان کي به جڳائي ٿو ته، بهادرن جيان ان راهه ۾ گهڙي پئو، ۽ ڊڄو نه، ڪفر ۽ ايمان کان اڳي لنگهي هلو. ڀلا ڪيستائين ڊڄندؤ؟ ۽ ٻاراڻا خيال ۽ اطوار ڇڏي ڏيو؛ توهان شاهين ٿي نڪرو، شير مردن وانگر مهم کي منهن ڏيو. جي توهان کي اوچتو سوين مشڪل گهٽ منهن ۾ اچن ته به پرواهه ناهي، جڏهن توهان ان رستي تي آهيو. (شڪار اوهان جي اڳيان آهي). مثال خاطر مان اوهان کي هڪ آکاڻي به ٻڌايان ٿو.