ٻڏي مرندڙ فرعون جو تذڪرو
”جهڙو دستور فرعون جي ماڻهن جو هو ۽ انهن (فاسقن) جو جي انهن کان اڳي ٿي گذريا، اهڙو ئي دستور (فسق جو) اوهان جو به آهي. هنن پنهنجي پروردگار جي نشانين کي ڪوڙو ٺهرايو ته اسان کين سندن گناهن سبب تباهه ڪري ڇڏيو ۽ فرعون جي ماڻهن کي (سمنڊ ۾) ٻوڙي ڇڏيو ۽ اهي سڀ ظالم هئا.“
آڳاٽي مصري تهذيب ۽ ان جي دؤر ۾ قائم ٿيندڙ واديءِ دجله ۽ فرات جون شهري رياستون، دنيا جون تمام جهونيون تهذيبون ۽ منظم رياستون سمجهيون وڃن ٿيون، جن جو سماجي نظام گهڻو ترقي يا فته هو . انهن ماڻهن ٽي هزار سال قبل مسيح لکڻ سکي ورتو هو ۽ نيل درياهه جو، پنهنجي قومي ۽ معاشي سرگرمين جي لاءِ استعمال ۽ ٻاهرين خطرن کان پنهنجي ملڪ کي بچائڻ جي تدبيرن کا ن به آگاهه هئا. اهڙيءَ طرح مصرين جي تهذيب نهايت ئي ترقي ڪيل بڻجي ويئي هئي:
اهوئي ”مهذب“ سماج هيو، جتي ڊگهي عرصي تائين فرعونن جي اقتدار جو دؤر رهيو، جنهن کي قرآن ڏاڍو واضح ۽ دليل جي انداز سان ڪفر ۽ ظلم جو نظام قرار ڏنو آهي. هو حق جي دعوت جي مقابلي ۾ غرور، تڪبر، هٺ ۽ گستاخي جي رويي جا ڏوهي ٿيا. جنهن جي نتيجي ۾ اعليٰ ترقي يا فته تهذيبون، سماجي ۽ سياسي نظام ۽ نه وري عسڪري طاقت ئي انهن کي تباهيءَ کان بچائي سگهيون.