حضرت سليمان عليه السلام جو محل
قِیۡلَ لَہَا ادۡخُلِی الصَّرۡحَ ۚ فَلَمَّا رَاَتۡہُ حَسِبَتۡہُ لُجَّۃً وَّ کَشَفَتۡ عَنۡ سَاقَیۡہَا ؕ قَالَ اِنَّہٗ صَرۡحٌ مُّمَرَّدٌ مِّنۡ قَوَارِیۡرَ ۬ؕ قَالَتۡ رَبِّ اِنِّیۡ ظَلَمۡتُ نَفۡسِیۡ وَ اَسۡلَمۡتُ مَعَ سُلَیۡمٰنَ لِلّٰہِ رَبِّ الۡعٰلَمِیۡنَ (سورة النمل: 44)
”(پوءِ) راڻيءَ کي چيو ويو ته (هاڻي) وڏي محلات ۾ هل. پوءِ جيڪي (اڱڻ ۾) ڏٺائين تنهن کي پاڻيءَ جو دُٻو سمجهيائين ۽ (ڪپڙن کي پسڻ کان بچائڻ لاءِ ڪپڙا مٿي کنيائين ۽) پنيون ظاهر ڪري وڌائين. (تنهن تي ) حضرت سليمان کيس چيو ته هڪ محلات آهي جا شيشي جي وڏين سرن يا ٽڪرن سان بنايل آهي. (ڪپڙن مٿي ڪرڻ جي ضرورت ڪانهي. راڻي غور ڪري) چيو ته اي منهنجا پروردگار! (مان ڀليل هيس) مان پاڻ تي ظلم ڪندي رهي هيس. هاڻي مان (حضرت) سليمان عليه السلام سان شامل ٿي انهيءَ ئي الله جي ٻانهپ قبول ٿي ڪيان جو سڄي جهان جو پروردگار آهي.
يهودي لکتن ۾ حضرت سليمان عليه السلام جي محل کي ”معبدِ سليمان“ چيو ويندو آهي. اڄ انهيءَ محل يا معبد جي اولهندي ديوار ئي سلامت آهي جنهن کي ”ديوار گريه“ به چيو ويندو آهي. انهيءَ محل ۽ يروشلم ۾ موجود ڪيترين ئي ٻين جڳهن کي ڊاهي پٽ ڪرڻ جو سبب يهودين جو گستاخاڻو ۽ سرڪش رويو هو. قرآن شريف ان کي هيئن بيان ڪري ٿو:
وَ قَضَیۡنَاۤ اِلٰی بَنِیۡۤ اِسۡرَآءِیۡلَ فِی الۡکِتٰبِ لَتُفۡسِدُنَّ فِی الۡاَرۡضِ مَرَّتَیۡنِ وَ لَتَعۡلُنَّ عُلُوًّا کَبِیۡرًا ﴿۴﴾ فَاِذَا جَآءَ وَعۡدُ اُوۡلٰىہُمَا بَعَثۡنَا عَلَیۡکُمۡ عِبَادًا لَّنَاۤ اُولِیۡ بَاۡسٍ شَدِیۡدٍ فَجَاسُوۡا خِلٰلَ الدِّیَارِ ؕ وَ کَانَ وَعۡدًا مَّفۡعُوۡلًا ﴿۵﴾ ثُمَّ رَدَدۡنَا لَکُمُ الۡکَرَّۃَ عَلَیۡہِمۡ وَ اَمۡدَدۡنٰکُمۡ بِاَمۡوَالٍ وَّ بَنِیۡنَ وَ جَعَلۡنٰکُمۡ اَکۡثَرَ نَفِیۡرًا ﴿۶﴾ اِنۡ اَحۡسَنۡتُمۡ اَحۡسَنۡتُمۡ لِاَنۡفُسِکُمۡ ۟ وَ اِنۡ اَسَاۡتُمۡ فَلَہَا ؕ فَاِذَا جَآءَ وَعۡدُ الۡاٰخِرَۃِ لِیَسُوۡٓءٗا وُجُوۡہَکُمۡ وَ لِیَدۡخُلُوا الۡمَسۡجِدَ کَمَا دَخَلُوۡہُ اَوَّلَ مَرَّۃٍ وَّ لِیُتَبِّرُوۡا مَا عَلَوۡا تَتۡبِیۡرًا ﴿۷﴾ (سورة بني اسرائيل: 74)
”۽ اسان ڪتاب (تورات) ۾ بني اسرائيلن کي هن فيصلي جي خبر ڏيئي ڇڏي هئي ته توهان ضرور ملڪ ۾ ٻه ڀيرا خرابيون پکيڙيندؤ ۽ تمام وڏي آڪڙ ۽ سرڪشي ڪندؤ پوءِ جڏهن انهن ٻن وقتن مان پهريون وقت اچي ويو، تڏهن (اي بني اسرائيلو!) اسان توهان جي مٿان اهڙا بندا(حملي ڪرڻ لاءِ) موڪليا جيڪي ڏاڍا خوفناڪ هئا . پوءِ اهي اوهان جي آبادين (ڳوٺن ۽ شهرن) جي اندر پکڙجي ويا. ۽ الله جو وعدو ته انهيءَ ئي لاءِ هو ته پوريءَ طرح تعميل هيٺ اچي ۽ پورو ٿي وڃي. پوءِ (ڏسو!) اسان زماني جي گردش توهان (بني اسرائيلن) جي دشمن جي خلاف ۽ توهان جي موافق ڪري ڇڏي ۽ مال، دولت ۽ اولاد جي گهڻائيءَ سان اوهان جي مدد ڪئي سين ۽ اوهان کي (وري) وڏي تعداد ۽ جميعت وارو ڪري ڇڏيوسين. جيڪڏهن توهان نيڪيءَ جا ڪم ڪيا ته پنهنجي لاءِ ئي ڪيا، ۽ جيڪڏهن برائيون ڪيون ته به پنهنجي لاءِ ڪيون. پوءِ جڏهن ٻئي واعدي جو وقت آيو (تڏهن اسان پنهنجي ٻين بندن رومين کي اوهان جي مٿان حملو ڪرڻ لاءِ موڪليو) انهيءَ لاءِ ته توهان جي چهرن تي ذلت ۽ خواري ڦيرائي ڇڏين، ۽ اهڙيءَ ئي طرح ديول ۾ داخل ٿي وڃن جهڙيءَ طرح پهرئين ڀيري (بابل وارا) حملو ڪندڙ داخل ٿيا هئا. ۽ جيڪي به ڏسن ۽ هٿ ڪن تنهن کي ٽوڙي ڀڃي ناس ڪري ڇڏين.“
اهي مڙئي قومون جن جو ذڪر ڪيو ويو، پنهنجي گستاخاڻي رويي ۽ الله پاڪ سان سرڪشي جي ڪري عذاب جون مستحق ٿيون. يهودي صدين تائين هڪ هنڌ کان ٻئي هنڌ سفر ڪندا رهيا، ته جيئن حضرت سليمان عليه السلام جي زماني ۾ ارضِ مقدس ۾ کين پنهنجو وطن نصيب ٿئي. پر وري سندن بغاوت، الله جي حدن کي اورانگهڻ ۽ بد ديانتيءَ جي ڪري عذاب جو شڪار ٿيا.
اڄ جي دور جا جديد يهودي جيڪي ماضي قريب ۾ هن علائقي ۾ وري آباد ٿيا آهن، پنهنجي گمراهيءَ تي فرحان و شادان ٿي ڪري انهيءَ رويي جو مظاهرو ڪري رهي آهي، جهڙو هنن پهرين تنبيهه کان اڳ ڪيو هو.