گونگي تاريخ جا فرد (ليکڪ پاران ٻه اکر)
ھي ڪتاب سنڌي سماج جي اھڙي خاموش دور جي ڪھاڻين تي مشتمل آھي جنھن ۾ تاريخ جي گونگن فردن جون چالاڪيون ۽ حسناڪيون شامل آھن.
پاڻيءَ جي ڪاروبار ۾ آبپاشي ڪامورن جو ڪيترو ھٿ آھي ۽ ڌاڙيلن کي پيدا ڪرڻ ۾ پوليس جي ڪارين رڍن ۽ ڀوتارن جي ڪمدارن جا ڪيترا ڪردار آھن، اھو ته توھان کي چالاڪين واري باب منجھان پتو پئجي ويندو. پر ھن سينواريل سماج ۾ خيابان سحر جي خاموش مري کان وٺي باغين جي روحن تي پوندڙ لاوارث سرديءَ تائين جون ڪھاڻيون به حسناڪيون بڻجي توھانجي سامھون اينديون.
سنڌ سماج جي خاموشيءَ واري سالن ۾ رڳو سياسيءَ ماھرن ۽ باغين جي روحن جھڙين ڪھاڻين جنم ڪونه ورتو، پر ”آواره ڇوڪري“ ۽ ”يار دي خبر نه ڪائي“ جھڙن ڪردارن پڻ پنھنجي وجود جو احساس ڏياريو.
منھنجي ڪالمن پڙھڻ کان پوءِ اڪثر حجائتا دوست روبرو يا فون ڪري انھن ڪالمن ۾ ذڪر ھيٺ آيل ڪردارن بابت پڇائون ڪندا رھندا آھن جيڪي گھٽ حجائتا پڙھندڙ آھن سي وري منھنجي ويجھن دوستن کان اھڙي معلومات وٺندا رھندا آھن. اھڙن پڙھندڙن کي دلچسپي ڪالمن جي صرف ڪردارن جي نالن ۾ ھوندي آھي. پر اڪثر آءُ سوچيندو رھندو آھيان ته ڇا واقعي نالا ايترا اھم ھجن ٿا ڇا اھو ڪافي ناھي نٿو ھجي ته جنھن روايتي حجابن جي پردن ۾ اسان جون حياتيون گذرن ٿيون انھن پردن پويان ڪيتريون نه دلچسپ ۽ عجب لائق ڪھاڻيون نئين سر جنم وٺنديون رھن ٿيون.
ٻين ماڻھن جي زندگين جون ڪھاڻيون پڙھڻ ۽ انھن ۾ جھاتيون پائڻ انسان جي بنيادي ڪمزوري آھي. اھا ڪمزوري رڳو سنڌي ماڻھن ۾ نه، پر ھر ان سماج ۾ موجود آھي جتي چالاڪين ۽ حسناڪين کي پرکڻ جي اک عام آھي.
سنڌي سماج ھڪ وڏي تبديلي طرف وڌي رھيو آھي ۽ ان جي اڳتي سفر دوران نئين سر، نين ڪھاڻين جو جنم وٺڻ فطري عمل آھي ۽ اھڙين ڪھاڻين کي بيان ڪرڻ منھنجي اولين ترجيح رھي آھي. لکڻ ۾ ھميشه استادن چواڻي ته لکجي ته ڀير تي ڏؤنڪو ھڻي لکجي ... نه ته خاموش رھجي .
سياسي ۽ سماجي ڪھاڻين سان گڏ ھن ڪتاب ۾ اھي لکڻيون به شامل ڪيون ويون ھن جيڪي محبتن جي مامرن بابت آھن. اھي دلين جون ڳالھيون دل سان پڙھڻ جي ضرورت آھي، ڇو ته اھي دنياداريءَ کان گھڻو دور آھن. ھي ڪتاب توھان تائين پھچائڻ ۾ پياري دوست ممتاز بخاريءَ جي ڪوشش شامل آھي، جنھن جي اسرار کانسواءِ ھي ڪتاب توھان جي ھٿن تائين پھچي نه سگھي ھا. سنڌ جي نئين سرجندڙ صحافتي ادب کي يقينن اڃا وڌيڪ دلچسپ ۽ معلوماتي ڪتابن جي ضرورت آھي، پر ان سلسلي جي ھيءَ ڪوشش اوھان کي ڪيترو پسند اچي ٿي، ان جو اظھار اوھان ھيٺ ڏنل اي ميلز تي ڪري سگھو ٿا.
ڪجھه ماڻھن کي منھنجي چند ڪالمن تي اعتراض رھيا آھن، ڪجھه ماڻھن کي انھن ۾ اگھاڙپ ٿي نظر اچي ۽ ھو ”مقدس“ سنڌي سماج جا حوالا ڏيئي تنقيد ڪندا رھيا آھن. اھڙن سمورن دوستن کي صرف ھڪ ئي نماڻي گذارش ڪندس ته، سنڌ اندر ھر شعبي ۾ وڏيرا ۽ ڀوتار ويٺل آھن ۽ اھي تمام گھڻا بدبودار به آھن. مھرباني ڪري ادب ۽ صحافت جي اندر وڏيرڪا رويا متعارف نه ڪرايو ۽ نه ڪو دوست اھڙو ڀوتار ٿيڻ جي ڪوشش ڪري، ڇو ته ڀوتارن اسان جي سماج جي اڳ ئي گھڻي ڀڃ ڊاھ ۽ ڀينگ ڪئي آھي.
مھرباني
[b]نثار کوکر
[/b]7.3.2009