يار دي خبر نه ڪائي
ڇا تو ڪڏھن سوچيو آ؟
جوڀن ڪنھن جو چوڙي چوڙي،
........ جذبا ٽوڙي مروڙي،
ان کي ڌار ڪبو ناھي،
نروار ڪبو ناھي،
نينھن به آھي ننگ پرين،
ان تي ساه ڏبو آھي!
پر اھا ڳالھه شايد سريت رکڻ جي شوقين اڪثر مردن کي سمجھه ۾ نه اچي سگھي آھي، ھر رشتو، جيڪو روزانو نفرت ۽ پيار جي پلصراط تان ٿيندو رھي ٿو. اھڙو پاپ جنھن کي دوکي ۽ مجبوري وچان عورتون عشق سمجھنديون رھن ٿيون، جڏھن ته مرد ان کي ڪنھن لالچي وياج خور جيان وياج جا پئسا ڏينھون ڏينھن تيزيءَ سان وصول ڪرڻ وارو واپار سمجھن ٿا. اھا ته ھاڻي پوري پاڪستان ۾ ٺيڪا کڻندڙ فرم جي سربراه بڻجي ويل ھمراه کي خبر ھوندي ته سکر وارو سندس بنگلو ڪيترو مھانگو آھي. پر ان مھانگي بنگلي ۾ ھن ھڪ اپسرا کي ائين قيد ڪري رکيو آھي، جيئن سوني پڃري ۾ ڪا ڪوئل قيد ھجي. ھن جو آواز واقعي به ڪوئل جھڙو بڻجي پوي ٿو. جڏھن ويران بنگلي جي بالڪونيءَ ۾ ڪين روڊ جي ڪرسيءَ تي ويھي لھندڙ سج جا منظر ڏسي ٿي. ھوءَ اصل ۾ ڪنھن گائڪ گھراڻي سان ته واسطو نٿي رکي پر ڪاليج ڪامپيٽيشنز ۾ ھوءَ سريلي آواز جي مالڪ ضرور ليکي ويندي ھئي. ھوءَ جنھن ڇوڪري کي ھاڻي بيوفا سمجھي ٿي ان کيس ايئر ھوسٽس ٺاھڻ جو آسرو ڏئي ڪراچي جي فليٽن ۾ ڪاروبار ڪرايو. ان دوران کيس محفل ۾ اھو ٺيڪدار ملي ويو، جنھن کيس صرف پنھنجي لاءِ مخصوص بڻائي ڇڏيو، ھوءَ اڄ به اھو چئي سندس ٿورا مڃيندي آھي ته،
جب تک بکا نه تھا ڪوئي پوچھتا نه تھا
توني مجھي خريد کر انمول کرديا.
”اڪثر وڏا ماڻھو سريت (ويھاريل) ڇو ٿا رکن؟“ ڪافيءَ جي ڍڪ کان پوءِ اھو سوال مو کان اھڙي بولڊ ڇوڪريءَ پڇيو، جنھن جو حقيقي پروفائيل لکجي ته سنڌ اندر وڏو ٻڙڌڪ مچي سگھي ٿو. ھن کي مون سنڌي سماج اندر ننڍپڻ جي شادي ۽ بي جوڙ شادين جا حوالا ڏيڻ کان پوءِ پڙھيل لکيل ۽ اڻپڙھيل عورتن جي زندگيءَ ۾ آيل عذابن جا حوالا ڏئي ”سريت“ رکڻ وارو منطق سمجھائڻ جي ڪوشش ڪئي. ھن ڪجھه دير سانت ۾ رھڻ کان پوءِ پنھنجي اسٽائيل سان سگريٽ جو ڪش ھڻندي چيو ”يار ڪجھه به ھجي، پر اھو مرد ۽ عورت جي گڏيل ڪميڻپ کانسواءِ ڪجھه به ناھي. ڇا اھو به ڪو پيار ٿي سگھي ٿو ته توھان نڪاح نه ڪريو، پر زال جيان سک ڏئي رکو يا وري عورتن کي ڏسو ته ھڪ ماڻھوءَ جي عيش آرام لاءِ سينگارجي ۽ سيڙجي ويھن ٿيون پر ڇا لاءِ؟ صرف ۽ صرف پئسن لاءِ؟“ پر ھن يورپين اسٽائيل ڇوڪريءَ کي ڪھڙي خبر ته سنڌي سماج ۾ اڪثر عورتون پنھنجي آزادي سستي اگھه وڪڻي، سونا زيور ۽ آسائشون خريد ڪنديون رھن ٿيون ۽ باقي دنيا جي ھر بازيءَ لاءِ ھو ان کي پيار جھڙي پُر فريب ناٽڪ جو نالو ڏئي ڇڏين ٿيون.
مان ته اھڙيون سوين آزاديون لٽائي ڇڏيان ھن غلامي تان،
جيڪا چاه بڻجي، مون سان چھٽي پئي آ ............
چند ماڻھن جون ھڪ ئي وقت ٻه ٻه ڇوڪريون مختلف شھر ۾ ”رکيل“ بڻايل آھن، نه ته عام طور ھڪ ئي سھڻي سجيلي ڇوڪريءَ کي سريت بڻايو وڃي ٿو. جنھن جا خرچ پوري گھر کان به ڪڏھن ڪڏھن مھانگا پون ٿا. پر ھڪ بزنس ٽا.يڪون چواڻي ته ”جيترو سڪون سريت جي گھر ۾ آھي، ايترو ته اصل گھر ۾ به ناھي، ھي ھر روز ائين ئي مھمان نوازي ڪن ٿيون، ڄڻ ته وڏي عرصي کان پوءِ ھو وٽس آيو ھجي.“
ڳچي ۾ مون ھيو پاتو ۽ سيني ساڻ ھو لاتو،
منھنجو محبوب ڪلھه مون کي ھٿن ۾ ھار وانگي ھو.
سريت جي گھر نه ٻارن جو شور نه زال جو ڪروڌ نه سمھڻ جي جلدي نه اٿڻ جي تڪڙ. ھر پاسي پيار جي پالوٽ ايتري ٿئي ٿي جو دنيا جا جنجھٽ چائنٺ کان ٻاھر ئي بيھي رھن ٿا. بس الميو صرف اھو ئي ٿئي ٿو ته سريت جي عمر تمام ٿوري ٿئي ٿي. اھميت طوائفن کان وڌيڪ عمر انھن جي جوڀن ڏينھن جيتري، ھونئن ته اڪثر اھو مھانگو شوق امير امراءِ ڪندا رھن ٿا، پر ڪڏھن ڪڏھن مڊل ڪلاسي ڪنگلا پارٽين جي قسمت جو در به ان طرف کلي پوي ٿو. ھو پنھنجي پيار جي خرچن جو پورائو ته ڪندا رھن، پر الڳ جڳھه ۾ رھائڻ مشڪل مرحلو ٿئي ٿو. جنھن ڪري اھڙين ڇوڪرين سان سنگت رکي کين پيءُ ماءُ جي گھر ۾ ئي ترسڻ جي تلقين ڪندا رھن ٿا. پر جڏھن اھا مھانگي محبت سان گھر جو در کڙڪائي ٿي ته ھو گھر ڀاتين سان سندن تعارف دين جي ڀيڻ طور ڪرائن ٿا. ڀلي ته دوستن ۾ ھو ان جي محبوبا ھئڻ جو دعوائون ڪندا رھن.
ھو ڪيڏو ڪيس ڪري ٿو،
ڪنھن جي ڪومل ڪومل جذبن سان،
زال جي آڏو ڀيڻ چوي ٿو،
دوست جي آڏو محبوبا!
اھو ڪيس اسان جي ان پروڊيوسر دوست به سالن تائين پنھنجي انائونسر ”ڀيڻ“ سان ڪيو، جنھن جون تصويرون ته ھو وڏي چاھسان ٻٽونءَ ۾ رکندو ھو۽ پيئڻ کان پوءِ وڦلندي اھي سڀني کي ڏيکاريندو به ھو. پر ھن ڪڏھن به ان ڇوڪريءَ سان شادي ڪرڻ جي جرئت نه ڪئي، جيڪا ريڊيو ته سالن تائين صرف سندس رومانٽڪ لٻاڙ ٻڌڻ لاءِ ايندي رھندي ھئي. پروڊيوسر صاحب جڏھن محبت م به ھمت نه ڏيکاري ته ھن وڃي انجنيئر سان شادي ڪئي. جنھن جي غم ۾ اھو ريڊيو پروڊيوسر اڪثر اھو ئي ڪلام ھلائيندو رھندو ھو ته،
سڄڻ بي سبب تون جدا ٿي ويو آن،
کسي دل او جاني خفا ٿي ويو آن.
اھي عورتون بقايا سمورو وقت شاپنگ ڪندي ۽ پارٽيون اٽيند ڪندي گذارين ٿيون. ڪڏھن سريت عورتن جا عجيب اتفاق اھڙا به ٿي پون ٿا، جو ھڪ ئي وقت ٻن دوستن سان سندن ھم آھنگي ھلندي رھي ٿي. اھو ڪم تمام ٿورڙيون ۽ آزاد معاشي مقام رکندڙ عورتون ڪن ٿيون، نه ته اڪثر ڇوڪريون پيار جي امانت ۾ خيانت جو تصور به گھٽ ڪن ٿيون. جيئن جيئن اسان جي سماج ۾ انڌي ڦرلٽ واري ڪمائي (ڪرپشن) جو ڪلچر وڌندو رھي ٿو، تيئن ئي نئين ماڊل گي گاڏين ۽ نئين جوانيءَ وارين ويڪائو پيار جھڙين ڇوڪرين جا اگھه چوٽ چڙھي وڃن ٿا. اھا تمام گھٽ ماڻھن کي خبر ھوندي ته سريت ٿي رھيل ڇوڪرين جي پوڙھپڻ ڪيئن ٿو گذري. اھو وري ڪنھن ٻئي ڀيري جو قصو ڪري ٿا ڇڏيون.في الحال ان سياسي واپاريءَ جا لفظ ٿا دھرايون.جنھن چيو ھو ”يار عشق لاءِ ٽائيم ناھي، پوءِ ڀلا پئسا ڀري اھو عشق به نه ڪريون ڇا؟“
نيڻ ملايون، وقت ڪٿي آ،
چوٽون کائون، وقت ڪٿي آ،
ڳالھه ڊگھيري، وقت ذرا ڪم،
ھي ڪم ھو ڪم، ھي غم ھو غم!