وحشت ۽ محبت ۾ وٿي ئي ڪيتري آھي؟
ٻھراڙين ۾ عشق ڪندڙ نوجوانن کي اڃان تائين جھونا عاشق اھا نصيحت ٻڌائين ٿا ته محبوبه اھا ڏند ڪٿائي ڏائڻ به ٿي سگھي ٿي، جنھن ھڪ ڀيري پنھنجي محبوب سان سندس ماءُ جي دل ڪڍڻ اچڻ وارو انگل ڪيو ھو. چون ٿا ته عشق جي انڌي گھوڙي تي سوار ان عاشق جڏھن اگھور ننڊ ستل ماءُ جي سيني ۾ خنجر ھڻي رت ڳاڙيندڙ دل ڪڍي پنھنجي محبوبا طرف ڊوڙ ڪئي، تڪڙي ھجڻ ڪري ٿاٻڙجي ڪرڻ لڳو، ته ماءُ جي جسم مان نڪتل دل مان آواز آيو ”بسم الله پٽ، سنڀالي ھل، ڪٿي ڌڪ نه لڳئي.“ محبت جو چون ٿا ته اھو ئي معراج آھي، پر بدقسمتيءَ سان امانت اھا معراج ماڻڻ ۾ ناڪام رھيو، تڏھن ته ھن ”دل شڪسته دل شڪسته آھيون“ جھڙي شاعري لکي.
امانت مغل کي نئين ديري ۾ ننڍڙي وڊيو شاپ ھلائڻ واري وقت کان سڃاڻندڙ چند ماڻھن جو خيال آھي ته ”امانت ڪنھن مظلوم ڇوڪريءَ سان بيوفائيءَ جي سزا ڀوڳي رھيو آھي.“ ڪنھن زماني ۾ امانت تي اڪن ڇڪن ٿي مرندڙ ان اپسرا ھاڻي جڏھن ڪنھن ميڊيسن وارڊ جو رائونڊ ڪرڻ کان پوءِ امانت جو سڙيل چھرو ڏٺو ھوندو، ته ڇا ھوءَ گھڻو خوش ٿي ھوندي؟ ائين ٿي به سگھي ٿو، پر آزاد نظمن جھڙا لو ليٽر لکندڙ اھا ڇوڪري گھايل به ضرور ٿي ھوندي، ڇو ته سندس پيار شرطيه/ ڪنڊيشنل نه ھو. ھن امانت کان پروين جيان نڪاح ۾ پنج اٺ لک روپيا حق مھر نه لکرايو ھو. پر گليمر گرلز جي چھرن ۾ شايد انڌو بنائيندڙ اھا اٽرڪيشن آھي، جو لوڪل افيئرز جو سياڻو کلاڙي امانت به ٻه ٽنگو ڦاسي پيو، چون ٿا ته لاڙڪاڻي جي ھڪ ھوٽل ۾ شوٽنگ دوران ٿيل ان شادي جي پھرئين صبح تي ئي ڪنوار پنھنجي گھوٽ امانت کي ڌمڪيءَ ڏيندي چيو ھو ته ”ھاڻي ڪا به ڳڙ ٻڙ ڪيئي ته طلاق ڏيندي دير نه ڪنديمانءِ.“ اسان وٽ گھر ۾ به اچي انسانن جيان ترسي. مو سان يا منھنجي ڌيئرن سان ھن جو رويو ڳالھائڻ ٻولھائڻ ڪو سٺو نه ھو. ھوءَ محسوس ڪرائيندي ھئي ته اسان ھن جي ڳالھائڻ جھڙيون نه آھن.“ امانت جي والده اسپتال ۾ ٻڌائي رھي ھئي. ”اسان ھر ڀيري ھن جي حمل سان ٿيڻ جو ٻڌي خوش ٿيندا ھئاسين ته ھاڻي پوٽا پالڻ جو موقعو ملندو، پر وري ڪجھه ڏينھن کان پوءِ ٻار ڪيرائڻ جون خبرون پونديون ھيون. امانت سان ھن کي رھڻو ئي نه ھو، تڏھن ته ھن ھر ڀيري ائين ڪيو.“ امانت جو والد ٻڌائي رھيو ھو. ڪجھه ماڻھن جو ته امانت ۽ پروين جي شاديءَ وارن شروعاتي ڏينھن کان اھو ئي خيال ھو ته اھا شادي ڪونه ھلي سگھندي، پر ان رات ڇھرو سڙڻ کان پوءِ شايد امانت کي به شيڪسپيئر جيان اھائي پڪ ڪرڻي پيئي ته ”بيوفائي! تنھنجو ٻيو نالو عورت آھي.“ شرطيه پيار ۾ ته اھو ئي ٿيندو. ھزار روپين جي شاپنگ ڪرايو ته کلي کلي ڳالھائڻو آھي، نه ته موڊ آف. ڪيڏيون نه مطلبي ٿي وڃن ٿيون محبتون، فون تي به تڏھن ڳالھائبو. جڏھن ڪنھن ڪالنگ ڪارڊ جو ڪريڊٽ اھي انگ ٻڌائي روانو ڪريو.
ان رات امانت کي بيئر ته اڳ ۾ ئي پيتل ھو مٿان ھن زال کي آرام ڪرائڻ واري گوري چئي، اھا ھڪڙي گوري ڏيڻ بدران ھن کيس لاڳيتو پنج گوريون ڏيندي چيو؛منھنجي ڪري ھي چار گوريون وڌيڪ به نه کائي سگھندي ڇا؟ امانت ۽ پروين جي نڪاح ۾ شاھد بڻيل سندن گڏيل دوست خدا بخش ميتلو موجب پروين پروين جي اھڙي فرمائش تي امانت آرام ڏيڻ واريون سموريون گوريون کائي، پاڻي جو گلاس پيئي سمھي پيو. اوچتو اڌ رات جو ھو رڙيون ڪري اٿيو ته سندس جسم سڙي رھيو آھي. ٻئي ڪمري ۾ ستل سندس ننڍو ڀاءَ به اٿي آيو، جيستائين ھو کيس سرڪاري اسپتال کڻي وڃن،تيستائين پروين کيس اھوئي چوندي رھي ته ”خير آھي، ڪو ري ايڪشن ٿيو آھي.“
امانت جي اھڙي وارتا ٻڌي مون کي نئين ديري جو ئي ھڪ ٻيو ڳڀرو ياد اچي ويو. جيڪو ھيو ته بادشاه جو پٽ، پر حالتن کيس گوريلا ليڊر بڻائي ڇڏيو ھو. پنھنجي فيملي جي ڪافي سالن کان پوءِ پئرس ۾ گڏجڻ واري رات جڏھن ھو زال کي فليٽ تي ڇڏڻ ويو ته وري نه موٽيو. بينظير ڀٽو پنھنجي ان پياري ڀاءُ شاھنواز جي موت جو اشارو پنھنجي ڪتاب ۾ صرف ايترو ڏنو آھي ته جنھن فليٽ ۾ شاھنواز جو لاش پيل ھو ان ئي فليٽ جي ڪچڻ ۾ انڊو پچائڻ لاءِ ڪٽيل ٽماٽا به پيل ھئا، ھن حيران ٿيندي لکيو آھي ته ”شاھنواز جنھن وقت پنھنجا آخري پساھ کڻي رھيو ھو. ان وقت ڪير ھو، جنھن کي ايتري بک لڳي جو ھو آمليٽ ٺاھڻ لاءِ ڪچن طرف ويو. ھن شاھنواز ڀٽو جي گھر واريءَ کي لڳل تازي لپ اسٽڪ جو به ذڪر ڪيو آھي. اھڙي ئي تازي لپ اسٽڪ جو ذڪر ڪي ٽي اين تي انٽرويو ڏيڻ لاءِ آيل پروين بابت ھلي رھيو ھو. مڙس مٿان تيزاب ھارڻ جي الزام ھيٺ آيل عورت خود ڪئميرا وارن کي تڏھن حيران ڪيو. جڏھن انٽرويو کان اڳ ھن کانئن ميڪ اپ صحيح ھجڻ بابت پڇيو، ڇا ان وقت ھن کان پنھنجي مڙس جي تڪليف کان وڌيڪ لپ اسٽڪ جي لائينز جي ڳڻتي ھئي؟ ڪي ٽي اين تي ئي ڪم ڪندڙ ھڪ ڇوڪريءَ بي ساخته سوال ڪيو.
امانت وارو ڪيس انوکو ۽ اچرج ۾ وجھندڙ ان ڪري ٿو لڳي، جو ھڪ ته ٻنھي جي پيار واري شاديءَ ھئي ۽ ٻيو ته ٻئي ڄڻا شوبز جا ستارا ھئا. (شوبز جي چمڪندڙ چھرن پويان اونداھي جا ڪيڏا نه غار آھن) اونداھين جي انھن غارن ۾ سندن ذاتي زندگيءَ جو سموريون ذلتون، سازشون ۽ بيوفيائون غائب ٿي وڃن ٿيون. ڀلا ڪنھن کي خبر ھئي ته ”سيلي بارش“ جھڙي سيريليز ڏيندڙ فاروق مينگل به ائين ڪري سگھندو، جو سندس زال جو قتل ڪيس مٿس ئي اچي لڳندو. چون ٿا ته آفرين بيگ جي دولت تي ئي ھن جي نظر ھئي، جنھن کي پنھنجي بروھي ملازم کي آفرين بيگ جي شراب پيئڻ ۽ آواره گرديءَ جا حوالا ٻڌائي، پئسن ۾ اڌ شيئر ڏيڻ جو آسرو ڏئي کانئس اھو قتل ڪريو، پر امانت وار ڪيس ۾ نه ته ڪروڙن جو ڪو معاملو ھو، نه ئي ڪو نوڪر چاڪر ملوث، ته پوءِ پروين کي ڪنھن ڀڙڪايو؟. ”صرف ٻه ڏينھن اھا اداڪاره جيڪڏھن مون کي حراست ھيٺ ڏني وڃي ھا ته سڀ سچيون پڌريون ٿين ھا.“ امانت سان ھمدردي رکندڙ ھڪ ٽي پي او سطح جي آفيسر چيو. پر امانت پنھنجي الڳ رھندڙ زال تي بيوفائي کان سواءِ ڪا به ايف آءِ آر ڪٽرائڻ نٿو چاھي. ”ڇا به ھجي، پر آھي ته منھنجو ننگ، وري اھا پئي ٿاڻن تي گھلجي، جيل ۽ ڪورٽن جا چڪر ڪاٽي، مان اھا خواري برداشت نٿو ڪري سگھان.“ امانت جي اھڙين ڳالھين کان پوءِ اسان سڀ خاموش ٿي وڃون ھا. ڪجھه سيڪنڊن جي سانت کان پوءِ ممتاز کانئس طلاق بابت پڇي ٿو، ته ھو ھڪ بااختيار مڙس جيان اھا وراڻي ڏئي ٿو.“ ”طلاق ته مان به ڪونه ڏيندو سانس، ڀلي پاڻ الڳ رھي، باقي طلاق نه ڏيندو مانس“ پروين خلاف ايف آءِ آر نه ڪٽرائڻ ۽ طلاق ڏيڻ واريون متضاد ڳالھيون ٻڌي، ڪجھه دوستن جو خيال ھو ته امانت يا ته حق مھر وارا پئسا ڀرڻ کان خائف آھي يا ڪنھن رشتي ناتي جي ڪري پروين اڳيان اھڙو بليڪ ميل ٿيل آھي جو ھاڻي کيس معاف ڪرڻ کان سواءِ ڪا وٽ نٿي سجھيس.
تيزاب صرف جسم ئي نٿو ساڙي، پر اندر کي به گھرا گھاءَ ڏئي ٿو. اھو مون سکر جي گلان کوسو۽ گمبٽ جي جيونتي سان ملندي محسوس ڪيو ھو. سکر جي گلان کوسو جو ان ۾ ڪو قصور ڪونه ھو. جيڪڏھن ھوءَ پنھنجي مڙس کان عمر ۾ ننڍي ۽ وڌيڪ خوبصورت ھئي، ائين ئي جيونتي جو ڪھڙو قصور جيڪڏھن ھو سھڻيءَ ۽ ڪجھه نخريلي ھئي، ٻئي لڳ ڀڳ اڻپڙھيل ڇوڪريون ھيون، پر الڳ الڳ وقتن تي ۽ الڳ الڳ ميڊيا لاءِ ورتل انٽرويوز ۾ ھنن اھو ئي چيو ته جوابدارن کي ڪنھن قيمت تي نه بخشيو ويندو. انھن ٻنھي ڇوڪرين جا ڪيس ميڊيا ۾ رپورٽ ڪرڻ جي مون کي ذاتي خوشي ان ڪري به ٿي ھئي، جو ٻنھي تيزاب سان ساڙيل عورتن لاءِ علاج جا رستا نڪري پيا ھئا. جيونتيءَ جو علاج نالو راز ۾ رکندڙ ڪراچيءَ جي ھڪ سرمائيدار، پنو عاقل ڇانوڻيءَ ۾ مقرر پنھنجي دوست فوجي آفيسر معرفت ڪرايو. جڏھن ته سکر جي گلان کوسو جو علاج سنڌ جي ھڪ ڄاتل سڃاتل پوليس آفيسر ھڪ سرمائيدار سيٺ معرفت ڪرايو. ھاڻي ٻنھي جا ڪافي آپريشن ٿي چڪا آھن ۽ ٻئي ڄڻيون جيون جھنم بنائيندڙ تيزاب واري عذاب مان ڪجھه جند ڇڏائي چڪيون آھن.
چند ھفتن کان ان انتظار ۾ اخبار پڙھندو ھئس ته امانت مغل وارو ڪيس رپورٽ ٿيڻ بعد ڪنھن نه ڪنھن ڪنڊ مان خدا واسطي سندس علاج ڪرائڻ جو ڪو اعلان نظر مان گذرندو. ڇو ته ھو ڊرامن ۾ ته کڻي رياست جو والي ھجي پر سندس حال فقيراڻا آھن، پر ڪنھن به ڪنڊ کان امانت جي امداد نه ٿي، شايد امداد به (جنس) ڏسي ڪئي ٿي وڃي. شايد اھا سادي حقيقت سمجھڻ ۾ به اسان جا امدادي ڪارڪن عرف اين جي اوز ڪجھه سالن وٺن ته تيزاب کي ڪي اکيون ناھن ھونديون. جو اھو عورت يا مرد جي تميز ڪري سگھي. ھن کي جنھن جسم تي اڇلايو، اھو جسم ڳاريندو. پوءِ اھو جسم ڳاريندو. پوءِ اھو جسم جيونتيءَ جو ھجي، گلان جو ھجي يا امانت مغل جو!