شخصيتون ۽ خاڪا

نور محمد لاکير جون سياسي، سماجي ۽ تعليمي خدمتون

ھن ڪتاب جي سھيڙ ۽ ترتيب ۾ سنڌ جي ھڪ اھم سياسي ۽ سماجي شخصيت نور محمد لاکير کي نروار ڪيو ويو آھي. نور محمد لاکير جي سڀ کان اھم خدمت تہ حيدرآباد ۾ قائم ڪيل نور محمد ھاءِ اسڪول ۽ مسلم ھاسٽل آھي پر ساڳي وقت سندس ڪيل ڪيترن ئي ڪمن کي جيڪي اسان کان اوجهل ھيا انھن کي پڻ اڳيان آندو ويو آھي. ڪتاب جي پھرين حصي ۾ نور محمد لاکير جي شخصيت ۽ ڪيل ڪمن بابت لکيل مختلف مضمون، ٻئي حصي ۾ نور محمد اسڪول ۽ مسلم ھاسٽل جي تاريخ، ٽئين حصي ۾ مختلف تقريرون ۽ مضمون، چوٿين حصي ۾ مختلف خط، پنجين حصي ۾ منظوم ڀيٽا ۽ ڇھين حصي ۾ اردو مضمون شامل ڪيا ويا آھن.

Title Cover of book نور محمد لاکير جون سياسي، سماجي ۽ تعليمي خدمتون

هڪ عظيم قومي نقصان!: محمد ايوب خان کھڙو

مسٽر نور محمد سجاول بي. اي؛ ايل. ايل.بي، هڪ ايماندار، راست باز، مخلص ۽ بي غرض معزز شھر واسي هو، جنھن کي مسلم نوجوانن جي تعليم لاءِ خاص محبت هئي. انھيءَ مقصد لاءِ هن صاحب جيڪي خدمتون ڪيون خصوصاً جنھن جنبش ۽ صبر سان مسلم ايجوڪيشن سوسائٽي حيدرآباد لاءِ بورڊنگ ھائوس ۽ ھاءِ اسڪول حاصل ڪرڻ ۾ هن ڪم ڪيو سي ڪڏهن بہ فراموش ٿي نہ سگهنديون. مسٽر نور محمد مسلمانان سنڌ ۽ خاص طرح حيدرآباد ضلعي جي مسلمانن جي هيءَ لاثاني خدمت ڪئي.
1923ع ۾ جڏهن هو صاحب ۽ مان بمبئي ليجسليٽو ڪائونسل تي منتخب ڪيا وياسين تڏهن کان وٺي مان شخصي طرح هڪ قريبي دوست جي حيثيت ۾ سندس واقف ٿيس. هو بيخوف ۽ مخلص ڪارڪن هو ۽ سنڌ جي باشندن جي بھتري لاءِ انتھا ڪوششون ڪيائين. سندس تاليف ڪيل ڪتاب، ”سنڌ ۾ مسلمانن جي تعليم جي تاريخ“ جو ھارٽاگ ڪميٽيءَ لاءِ قلمبند ڪيو هئائين. سو تعليم جي مسئلي تي فاضلانہ دسترس رکڻ ۾ سندس قابليت ۽ لياقت جو ثبوت هو.
تحقيق اھا ڏک جي حقيقت هئي جو حيدرآباد جي مسلمانن هن صاحب جي لياقت جو گهڻو قدر نہ ڪيو، جنھن ڪري هو 1930ع ۽ 1937ع جي چونڊن ۾ ناڪامياب ٿيو.
مسٽر نور محمد جو موت هڪ عظيم قومي نقصان سمجهيو ويندو ۽ سنڌ جي سڀني ذهين ۽ سڀني تعليم يافتہ مسلمانن ۾ ان تي ڏک ڪيو ويندو. مرحوم بيش بھا قومي هستي هو، جا اسان هميشہ لاءِ وڃائي ويٺا آهيون. سنڌ جي مسلمانن جي هيءَ واقعي بدقسمتي آهي جو مسٽر نور محمد جي قبل از وقت وفات اهڙي وقت ٿي آهي جڏهن هن جي سخت ضرورت هئي.