ٽنڊي باگي مان مير غلام محمد ٽالپر جو خط، 2 جون 1930ع
ٽنڊو باگو
عرض
بخدمت شريف جناب ميان نور محمد خان
بعد سلامن جي روشن هجي تہ هتي تعليم بابت ورهين کان سارو احوال معلوم اٿو ۽ سرڪار هن وقت تائين ڪجهہ ڪيو آهي يا نہ سو بہ معلوم اٿو. ايجوڪيشن آفيسر صاحب وٽ ٿا وڃون، مسٽر لوري صاحب وٽ ٿا وڃون جو سنڌ جي ڪمشنر صاحب ڪٿان بہ پتو نٿو پوي سڀ ڪو چور لڳو پيو آهي. افسوس جو ميان رئيس صاحب، ڀرڳڙي گذاري ويو، جنھن ۾ اميدون هيون هن تعليم سان عام ماڻھو جي همدردي ڪانھي ۽ خود سرڪار بہ هن وقت تمام بي اميد رکيو آهي ۽ منھنجي سمجهہ ۾ آهي تہ خود سرڪار هن ملڪ جي ماڻھو جي بي حال تي ڌيان رکي.
80 ورهيہ جي وساريل رعيت ۾ تعليم وڏي دل سان وڃي ائين تہ وٺي تہ اصل نہ آهي. اھا مون بہ ڪم عقلي ڪري لک روپيا بہ سرڪار کي سون پيو تنھن کان سواءِ بلڊنگس تي 60، 62 هزار منھنجا خرچ اچي ويا آهن. پر سرڪار ڪجهہ ڌيان نٿي ڏي. مسٽر لوري صاحب، چيو تہ مسٽر ڪنٽريڪٽر صاحب کي تاڪيد سان چوان ٿو تہ هو حتي المقدور ڌيان ڏيندو، پر اهي سڀ جند ڇڏائڻ جا جواب هئا. ھاڻي جڏهن عام ماڻھو جي خيال ۾ بہ هي منھنجو ڪم ڪجهہ نظر نٿو اچي ۽ سرڪار جو بہ اهو حال آهي تڏھان ڀايان تہ هي سموري بلڊنگس زمين دوز ڪري ڊهرائي ڇڏيان. خير، جيئن هن جولاءِ ۾ ڪائونسل بمبئي جو اجلاس آهي اوھان صاحبن کي جڏهن حيدرآباد ۾ مليو هوس تڏهن بہ اھا صلاح هئي تہ انھي اجلاس جي وقت ۾ آءٌ بمبئي پوني هلان ان بابت وري هي نياز مون عرض رکان ٿو ۽ پڇان ٿو تہ وري بہ مصلحت ڏيون تہ جيئن پوني انھي وقت ۾ آءٌ هلان ڇا ۽ اتي مونکي جيڪڏهن سڀني ميمبرن جي مدد ملندي تہ پوءِ منھنجو هلڻ چڱو ٿيندو. اميد مونکي چڱي ٿيندي
مسٽر احمد دهلوي صاحب، خان بھادر غلام حسين صاحب، سر رحمت الله ابراهيم، مسٽر جئنڪر، مسٽر جاديو صاحب، مسٽر ادريس، جناب عبدالله ھارون صاحب ۽ ٻيا پنھنجا سنڌي ميمبر صاحب بہ سڀ اتي حاضر هوندا. ڪاپيون ٻہ ساري رڪارڊ جون ٽائيپ ڪري سڀني ميمبرن کي ڏيڻون آهن. تڏهن آءٌ جيڪڏهن هلندس تہ منھنجو گهڻو خرچ ايندو سو بہ اميد نفع جي تي ڪريا ٿو. ھاڻي هن نيازنامہ جو جواب مونکي ڏيو تہ ڇا ڪريان؟ هلان،پر منھنجي جهجهي واقفيت ڪانھي اتي سڀني ميمبرن ۾ منھنجي شناس بہ ٿئي سنڌ جا ميمبر منھنجي همراهي ڪن. اجلاس ڪائونسل جو جولاءِ جي ڪھڙي تاريخ کان شروع آهي خاص ڪري اوھان ڪڏهن روانا ٿيندا. رڪارڊ جون ڪاپيون تہ سڀني ميمبرن کي ڏيڻ گهرجن مھرباني ڪري جواب عنايت ڪريو.
عرضدار
مير غلام محمد ٽالپر