شخصيتون ۽ خاڪا

نور محمد لاکير جون سياسي، سماجي ۽ تعليمي خدمتون

ھن ڪتاب جي سھيڙ ۽ ترتيب ۾ سنڌ جي ھڪ اھم سياسي ۽ سماجي شخصيت نور محمد لاکير کي نروار ڪيو ويو آھي. نور محمد لاکير جي سڀ کان اھم خدمت تہ حيدرآباد ۾ قائم ڪيل نور محمد ھاءِ اسڪول ۽ مسلم ھاسٽل آھي پر ساڳي وقت سندس ڪيل ڪيترن ئي ڪمن کي جيڪي اسان کان اوجهل ھيا انھن کي پڻ اڳيان آندو ويو آھي. ڪتاب جي پھرين حصي ۾ نور محمد لاکير جي شخصيت ۽ ڪيل ڪمن بابت لکيل مختلف مضمون، ٻئي حصي ۾ نور محمد اسڪول ۽ مسلم ھاسٽل جي تاريخ، ٽئين حصي ۾ مختلف تقريرون ۽ مضمون، چوٿين حصي ۾ مختلف خط، پنجين حصي ۾ منظوم ڀيٽا ۽ ڇھين حصي ۾ اردو مضمون شامل ڪيا ويا آھن.

Title Cover of book نور محمد لاکير جون سياسي، سماجي ۽ تعليمي خدمتون

نور محمد جي 41 وين ورسي

نور محمد وڪيل (باني نور محمد ھاءِ اسڪول) جي ورسي ملھائڻ ۽ هن عظيم شخصيت کي خراج عقيدت پيش ڪرڻ ۽ ائسوسيئيشن جي ميمبرن لاءِ تجديد عھد ڪرڻ جي سلسلي ۾ محترم انور بچاڻي صاحب جي دعوت ۾ فيصلو ڪيو ويو تہ مرحوم نور محمد جي ورسي انتھائي عقيدت ۽ شاندار طريقي سان ملھائي وڃي. ڇاڪاڻ تہ هي ئي اھا عظيم شخصيت هئي جنھن پنھنجو گهر ۽ الھہ تلھہ وڪڻي نور محمد ھاءِ اسڪول جو بنياد وڌو ۽ مسلم ھاسٽل قائم ڪئي! جتي سنڌ جي ڪنڊ ڪڙڇ مان هزارين غريب شاگردن بورڊنگ ھائوس ۾ قيام ڪري پنھنجي تعليم مڪمل ڪئي. ان بعد مسلم ڪاليج ۾ اعليٰ تعليم حاصل ڪري انھن عھدن ۽ مرتبن تي پھتا، جن تي اڄ هو فائز آهن. بقول محترم ادريس احمد صاحب ۽ قاضي عبدالستار صاحب جي اڄ اسان جيڪي بہ ڪجهہ آهيون سو انھن شخصيتن جي محنتن ۽ دعائن جي ڪري آهيون، سائين نور محمد جيڪڏهين اهي ادارا قائم نہ ڪري وڃي ھا تہ شايد اسان کي تعليم حاصل ڪرڻ جو اهڙو موقعو نہ ملي ھا. جيڪو نور محمد ھاءِ اسڪول، مسلم ھاسٽل ۽ مسلم ڪاليج جي قائم ٿيڻ ڪري مليو آهي.
ورسيءَ جي تقريبات ملھائڻ لاءِ هڪ ڪاميٽي ٺاهي ويئي جنھن جا ان وقت ميمبر مقرر ڪيا ويا، ليڪن مختلف ميٽنگن ۾ صرف پنج يا ڇھہ ميمبرن شريڪ ٿيندا رهيا ۽ باقي ميمبر پنھنجي مصروفيات جي ڪري حاضر نہ ٿي پئي سگهيا.
ورسي ملائڻ جي سلسلي ۾ پھرين گڏجاڻي محترم انور بچاڻي صاحب جي ڊفينس واري بنگلي تي ٿي ۽ ٻي گڏجاڻي بہ بچاڻي صاحب طرفان جيمخانہ ۾ ڏنل لنچ پارٽي ۾ ٿي. ان کان پوءِ باقي چار يا پنج گڏجاڻيون شھيد غني اسپتال ۾ ٿيون جن ۾ قاضي عبدالستار صاحب، ادريس احمد صاحب، محترم گل محمد سهتو صاحب، سليم شيخ صاحب کان علاوھ اسان ٽيئي آفيس بيئرز ۽ مستقل طور تي ائسوسيئيشن لاءِ جدوجھد ڪندڙ ۽ ٽائيم ڪڍندڙ خميسو خان ناهيون. صدر، عزيز الله ڳنڀير، جنرل سيڪريٽري ۽ حافظ عبدالرحيم جمالي خزانچي شريڪ ٿيندا رهياسيون.
ورسيءَ جي سلسلي ۾ اول اهو خيال هو تہ گورنر سنڌ يا وڏي وزير کي گهرائي صدارت ڪرائي وڃي ۽ ورسي ملھائڻ جو پروگرام ممتاز مرزا آڊيٽوريم ۾ رٿيو وڃي. پر پوءِ مالي مشڪلاتن ۾ ورسيءَ جي پروگرامن کي سرڪاري پروٽوڪول جو شڪار بنائڻ جي بجاءِ اهو طي ڪيو ويو تہ ورسي نور محمد ھاءِ اسڪول جي سينٽرل ھال ۾ ملھائي وڃي جيئن ان موقعي تي پنھنجي دانش گاھہ علمي مرڪز جي روح پرور نظارن کي ڏسي ڪري پنھنجيون پراڻيون يادون تازہ ڪيون وڃن ۽ سامھون مسلم ڪاليج جي عمارت کي ڏسي ڪري ڪاليج واري بي فڪري ۾ انتھائي جوڀن وارن ڏينھن واريون پراڻيون يادگيريون تازہ ڪجن.
ڏسي هي اسڪول ۽ ڪاليج جا نظارا
اچن ٿا ياد اهي ڏينھن پيارا
جن ڏينھن ۾ هوندا هئاسين بيفرا
هئاسي ئي ڏينھن اسان جي جواني ۽ جوڀن وار ا
اڄ ورسي اوھان جي سامھون ملھائجي رهي آهي اچو تہ عھد ڪريون، اچو تہ وچن ڪريون پنھنجي ويڙهيچن سان، سنڌ ڌرتيءَ جي سونھن سان، تہ پيدا ڪنداسون الفت ائسوسيئيشن سان، حاصل ڪنداسون هي ھاسٽل، جتي گهڻ مقاصد تعليمي ادارا، اسڪول، ڪاليج ۽ ھاسٽلون قائم ڪبيون. ھاسٽل جي قبضي ملڻ کان پوءِ ائسوسيئيشن جي آفيس انشاء الله اتيئي قائم ڪجي ۽ غريب ٻھراڙي جي شاگردن کي اسڪالر شپون ڏنيون وينديون ۽ ٻيا ڀلائي جا ڪم ڪبا. انشاءَ الله.

(النور ميگزين، 1994ع تان ورتل)