ڪراچيءَ حاجي عبدالله ھارون جو خط 6 جنوري 1926
ڪراچي 6 جنوري 1926
بعد اسلام عليڪم اوھان جي بمبئي ڪائونسل ۾ چونڊجي وڃڻ تي آءٌ اوھان کي مبارڪباد ڏيندي رب العالمين جي درگاھہ ۾ دعاگو آهيان تہ اوھان کي ۽ اسان مان هر هڪ کي خدا تعاليٰ جلشانہ، اهڙي قابليت همت ۽ توفيق عطا ڪري جو اسان مان هر هڪ ڪائونسل ميمبر ڪائونسل ۾ سرڪار جو ڪو خيال نہ رکي انھن پنھنجن ڀائرن جي فائدي ۽ ترقي لاءِ ڪم ڪري جن اسان کي پنھنجو عيوضي چونڊيو آهي. ملڪ جي موجودہ حالت کان اوھان چڱي طرح واقف آهيو. اڄ عوام الناس بي حسي ۽ غفلت جي انڌوڪار مان نڪرڻ لڳا آهن ۽ ايتري قدر بيدار ٿي ويا آهن جو هر هڪ ليڊر ۾ ملڪ ۽ قوم جي ڀلي لاءِ ڪوشش ڪرڻ جي اميد رکن ٿا. جيڪڏهن اسين ايندڙ ٽن سالن ۾ عام ماڻھن جي راين ۽ دلي خواهشن موجب ڪائونسل جي ڪارروائي نہ هلائينداسين تہ آءٌ يقين سان چئي سگهان ٿو تہ اسان کي وري انھن ووٽرن جي اڳيان ڪنڌ بہ مٿي ڪرڻ جي همت نہ ٿيندي جن هن دفعي اسان کي پنھنجو عيوضي چونڊيو آهي. پنھنجي قوم ۽ ملڪ جي ترقي بنسبت ضرور اوھان جي دل ۾ بہ گهڻو خيال هوندو، پر ڪاميابي جي واسطي ضروري آهي تہ اسين جدا جدا خيالن پچائڻ ۽ ڪوشش ڪرڻ جي بدران پاڻ ۾ گڏجي تبادلہ خيالات ڪري اتفاق قائم ڪري متفق راءِ سان ملي ۽ قومي مسئلن تي غور ڪريون ۽ خاص ڪري سنڌي ضروري امورات کي سمجهون.
سکر بئراج ۽ مسلمانن جي تعليم بابت تہ خاص ڪري اوھان کي گهڻو انتظار هوندو. منھنجي خواهش آهي تہ اسين سڀ سنڌ جا بمبئي ڪائونسل جا ميمبر ڪائونسل جي اجلاس کان اڳ پاڻ ۾ هڪ هنڌ گڏجي صلاح مصلحت ڪريون. اوھان کي خبر هوندي تہ بمبئي ڪائونسل جو پھريون اجلاس بمبئي ۾ 18 فيبروري 1924ع تي ٿيندو. جيڪڏهن اوھان کي اهو خيال پاڻ ۾ هڪ هنڌ گڏجڻ جو پسند هجي تہ مھرباني ڪري خبر ڏيندا تہ ڪٿي ۽ ڪڏهن اهڙي پنھنجي ميٽنگ ڪوٺائڻ جي اوھان جي راءِ آهي.
ٻيو تہ نياز مند ڳچ عرصي کان مسلمانن جي تعليم واسطي اهو ضروري سمجهي رهيو آهي تہ مسلمان ٻارن کي پڙھائڻ واسطي خاص ڪتاب تيار ڪرايا وڃن.
خدا جي مھرباني سان اهو ڪم هٿ ۾ کنيون ويو آهي ۽ ٻاراڻو ڪتاب ڇپجي تيار بہ ٿي ويو آهي. ٻيا ڪتاب بہ ڪي تيار آهن ۽ ڇپجي رهيا آهن ۽ ڪي تيار پيا ٿين. اهي ڪتاب حال في الحال سنڌ جي سڀني قومي مدرسن ۽ مڪتبن ۾ جاري ڪيا ويندا. اڄ اوھان جي ملاخطي لاءِ ٻاراڻون ڪتاب موڪليان ٿو ۽ اميد تہ انھي ۽ اهڙن ڪتابن کي وڌيڪ ڪارائتي بنائڻ لاءِ اوھان پنھنجي راءِ موڪلڻ سان ممنون ۽ مشڪور ڪرڻ فرمائيندا.
ٽيون تہ اڄ تائين سنڌي زبان ۾ سياست جو ڪوبہ اهڙو ڪتاب ڪونہ آهي جو موجودہ حالتن ۾ پڙهي فائدو وٺي سگهجي. تازو “ڪمال ۽ زوال” جي نالي سان اهڙو هڪ ڪتاب ابوالحامد جناب مولانا مولوي حڪيم فتح محمد صاحب سيوستاني جو تصنيف ڪيل شايع ٿي چڪو آهي جنھن جي هڪ ڪاپي بہ تحفي طور ٽپال رستي اوھان کي موڪلجي ٿي جو اميد تہ قبول ڪر ي ممنون ڪندا. هن ڪتاب جي پڙهڻ سان اوھان چڱي طرح محسوس ڪندا تہ دنيا ۾ وقت بوقت وڏا انقلاب ٿيندا رهيا آهن ۽ قدرتي قانون موجب اسان جي ملڪ ۾ بہ هن وقت ڪنھن وڏي انقلاب جا آثار نمودار آهن جنھن لاءِ اڳواٽ تيار ٿي رهڻ ۾ هن ڪتاب جو مطالعو اميد تہ اوھان کي گهڻي مدد ڏيندو.
زياده خيرالسلام
نيازمند
حاجي عبدالله ھارون