مختلف موضوع

درياءُ: منھنجو مُرشد (نوٽس)

ھن ڪتاب ۾ سنڌو درياءَ، سنڌ جي ڊيلٽا، سنڌ جي جر جي پاڻيءَ ۽ ايشيا کنڊ جي مٺي پاڻيءَ جي سڀ کان وڏي ڍنڍ منڇر سميت سنڌ جي پاڻيءَ جو ڪيس پيش ڪيل آھي. منظور ٿھيم جا لکيل ھي نوٽس رڳو تحريرون ناھن، پر اصل ۾ احتجاج، دانھون ۽ آھون آھن. ھن سڀني نوٽس ۾ سنڌ ۽ سنڌوءَ جو ڪيس لڙيو آھي. ھن دليلن سان لکيو آھي. اسان سڀني کي نہ رڳو ھي ڪتاب پڙھڻ گهرجي، پر سنڌ جي پاڻيءَ تي لڳل ڌاڙي، درياءَ ۽ منڇر سان زھريلي پاڻيءَ جي ڪيل ظلم خلاف آواز اٿارڻ گهرجي.

Title Cover of book درياءُ: منھنجو مُرشد (نوٽس)

درياءُ، منھنجو مرشد-30

سوامي وويڪ آنند بيشمار سفر ڪيا. ھي نھايت سادي ٻولي ڳالھائيندو ھو. مذھب متعلق ھن جا خيال بيحد واضع ھئا. ھي چوندو ھو تہ انڊيا جي ماڻھن جي ضرورت مذھب نہ ماني آھي جنھن کان ڪيترا وات محروم آھن. ھو چوندو ھو، مان ھڪ سوشلسٽ آھيان، ان ڪري نہ تہ مان ان کي مڪمل نظام سمجهان ٿو پر ان ڪري تہ اھي انسانن لاءِ مذھب کان وڌيڪ مانيءَ کي اھم سمجهن ٿا. اسانجي موجودہ دنيا سان جيڪو ڪجهہ ٿي رھيو آھي اھو ھاڻ ايترو تہ وسيع ٿي ويو آھي جو انسان جي سمجهہ ۾ سمائجي نہ ٿو سگهي، جيڪو ھاڻ خوفائتي صورت اختيار ڪندو وڃي پيو. خوراڪ (ماني) جو بحران اوھان اندازو نہ ٿا ڪري سگهو. الميو ھي آھي تہ ھر ڏينھن 828 ملين انسان ڪجهہ کائڻ کانسواءِ بي چيني جي ننڊ سمھن ٿا ۽ پوري رات ڪنجهندا رھن ٿا. ان خوفناڪ صورتحال جو اندازو ائين لڳائي سگهو ٿا تہ محض پاڪستان 26.1 مطلب 100 مان 27 ماڻھو ڪجهہ کائڻ جي سمھي رھن ٿا، ھي غربت جي انتھائي خوفناڪ صورتحال آھي. موجودہ حالتن ۾ جيڪڏھن ڪا بہ شئي صحي معنائن ۾ گلوبلائيز ڪرڻ جي لائق آھي تہ اھا آھي انساني غربت. ايشيا ۾ ان جون سرحدون کليل آھن، خاص طرح انڊيا ۽ پاڪستان جي ڪامياب مارڪيٽ آھي ئي غربت. مونکي ان جو اندازو ئي نہ ھو تہ سنڌو ماتر ڪيئن ھڪ قديم شاندارتھذيب پاڻ کي مڪمل حقير ڪري غربت ۾ گهيرجي تقسيم در تقسيم ٿي ويندي. مون ڪيترن نوجوانن کي ملڪ ڇڏڻ تي ڪو پڇتاءُ ڪندي ناھي ڏٺو. ھنن جي بقول انڊيا اکنڊ ڀارت جي جنون مان نڪري ناھي سگهيو ۽ پاڪستان انڊيا دشمني کان نڪري ناھي سگهيو. غربت تھہ در تھہ اسانجي اندر لھي رھي آھي. ان مان نڪرڻ لاءِ ٻنھي ملڪن پنھنجي عزت ۽ وقار وڃايو آھي. ھي پنھنجن ڪمپنين جو ڪاروبار ڪرڻ چاھن ٿا، غربت ختم ڪرڻ ھنن جي ترجيح ناھي. پاڪستان جي زرعي شعبي ۾ ڪارپوريٽ فارمنگ جو تصور دراصل، دفاعي ادارن پاران زمينن تي قبضو ڪرڻ آھي، جنھن جو مطلب آھي، سنڌو درياءَ جي پاڻيءَ ۾ غير مقامي ھارپي جي شراڪت داري (سنڌ ھاڻ ھڪ لڙائي کان ٻي لڙائي ۾ تبديل ٿيندي). سنڌو درياءُ غربت جو نہ پر مانيءَ جو نالو آھي آسودگيءَ جو نالو آھي، منھنجو ھي درياءُ مون لاءِ دنيا جي ڪنھن بہ شي کان وڌيڪ قيمتي آھي، اسان درياءَ جي حق لاءِ ان ڪري وڙھي رھيا آھيون جو ھن دنيا کي ڏسڻ لاءِ ھڪ مخصوص نظر ڏني آھي، جنھن سنڌ واسين کي ٽن وقتن جي ماني ڏني، وڻن، پکين، جانورن، آبي حيات، ڍنڍن ڍورن ۽ انسانن کي زندگي بخشي.