مختلف موضوع

درياءُ: منھنجو مُرشد (نوٽس)

ھن ڪتاب ۾ سنڌو درياءَ، سنڌ جي ڊيلٽا، سنڌ جي جر جي پاڻيءَ ۽ ايشيا کنڊ جي مٺي پاڻيءَ جي سڀ کان وڏي ڍنڍ منڇر سميت سنڌ جي پاڻيءَ جو ڪيس پيش ڪيل آھي. منظور ٿھيم جا لکيل ھي نوٽس رڳو تحريرون ناھن، پر اصل ۾ احتجاج، دانھون ۽ آھون آھن. ھن سڀني نوٽس ۾ سنڌ ۽ سنڌوءَ جو ڪيس لڙيو آھي. ھن دليلن سان لکيو آھي. اسان سڀني کي نہ رڳو ھي ڪتاب پڙھڻ گهرجي، پر سنڌ جي پاڻيءَ تي لڳل ڌاڙي، درياءَ ۽ منڇر سان زھريلي پاڻيءَ جي ڪيل ظلم خلاف آواز اٿارڻ گهرجي.

Title Cover of book درياءُ: منھنجو مُرشد (نوٽس)

درياءُ، منھنجو مرشد-32

سنڌي ماڻھن جو جيڪي ڪجهہ داءُ تي لڳل آھي اھو ايترو تہ اھم آھي جو خاموش رھڻ جو سوال ئي پيدا نہ ٿو ٿئي. ڪجهہ بہ ٿئي اسين سنڌو درياءَ ۽ سنڌ جي قدرتي وسيلن جيڪي ھڪ ئي وقت سنڌي قوم لاءِ بيحد آسودا، نھايت قيمتي ۽ ڀاڳن وارن آھن جنھن سان سنڌي قوم جا نسل خوشحال ۽ آسودي زندگي گذاري سگهن ٿا انھن جي حفاظت ۽ ان متعلق سوال ڪندا رھنداسين. سنڌ جي نوي سيڪڙو زمين انتھائي زرخيز ۽ پيداوار جي حساب سان شاندار آھي، انتھائي غير معمولي حقيقت ھيءَ آھي تہ زرخيز زمين جي باوجود سنڌ جو ھاري ۽ سنڌ جو ماڻھو انتھائي مفلسي واري زندگي گذارڻ تي مجبور آھي. اسٽيٽسٽڪ بيورو پاڪستان جي رپورٽ مطابق، پاڪستان ڪڻڪ جي پيداوار ۾ دنيا جو اٺون نمبر وڏو ملڪ آھي، ھيءَ ڳالھہ ڪنھن حادثي کان گهٽ ڪانھي تہ ھن سال 32.12 ملين ٽن ڪڻڪ گدامن ۾ يا کلئي آسمان ھيٺان سڙي رھي آھي تہ پاڪستان جي سرڪار 1 بلين ڊالرس جي ڪڻڪ ٻاھران گهرائي آھي. ڪجهہ ماڻھو پنھنجي ذاتي مفاد ۽ فائدي لاءِ عوام سان ڪجهہ بہ ڪري سگهن ٿا. الميو اھو آھي تہ ان ليول جي ڪرپشن جي ڪا انڪوائري ۽ ڪا عدالتي جانچ ڪانھي. ھي مڃڻ سخت ڏکيو آھي تہ ھڪ طرف پاڪستان ڪڻڪ جي پيداوار ۾ اٺون نمبر ملڪ ھجڻ جي باوجود 10 ڪروڙ کان مٿي پاڪستاني شھري غربت جي سطح کان ھيٺ زندگي گذاري رھيا آھن، اھا ڳالھہ ان قدر معمولي ناھي جنھن کي در گزر ڪجي ڇاڪاڻ تہ ھي رياست جنھن دوکي جي ديوار تي بيٺي آھي ڪنھن بہ وقت پٽ پئجي سگهي ٿي. ھڪ ٻيو سھڻو خواب جيڪو ھميشہ ھن ملڪ جا حڪمران عوام کي ڏيکاريندا رھندا آھن، پرائيوٽائيز (ادارن کي خانگائڻ) ھي ان کي آزاد منڊيءَ جي معيشت جو نالو ڏيندي ائين تاثر ڏين ٿا تہ بجلي، اسڪول، پاڻي، مواصلات، معدني وسيلا، سامونڊي بندر، ٻيٽ ۽ ڪارخانا خانگائڻ سان پاڪستان جي رڪارڊ ترقي ٿيندي، مختصر لفظن ۾ ادارن کي خانگائڻ جو مقصد ھي آھي تہ ھيٺين سطح تي عوام جي شرڪت کانسواءِ انھن جي زندگيءَ ۾ وڌيڪ مشڪلاتون پيدا ڪرڻ ۽ عوام جي ملڪيتي ادارن تي ڪمپنين جو قبضو ڪرڻ. بنيادي طور تي پرائيويٽ ڪمپنيون ۽ ايجنسيون انھن قاتل ٽولن وانگر آھن، جيڪي پنھنجي مُوڙيءَ سان ٻڌل آھن. ھي اھڙا سوال آھن جيڪي سنڌ جي مستقبل جو تعين ڪن ٿا. سنڌو درياءُ سنڌ جي مجموئي پيداوار ۾ جھڙي قسم جي مدد ڪري ٿو ان جو ثبوت ڪڻڪ جو موجودہ فصل ۽ انجي پيداوار آھي جڏھن تہ رياست عام ھارين جي محنت کان بي پرواھہ مال گڏ ڪرڻ پٺيان لڳل آھي.