مختلف موضوع

درياءُ: منھنجو مُرشد (نوٽس)

ھن ڪتاب ۾ سنڌو درياءَ، سنڌ جي ڊيلٽا، سنڌ جي جر جي پاڻيءَ ۽ ايشيا کنڊ جي مٺي پاڻيءَ جي سڀ کان وڏي ڍنڍ منڇر سميت سنڌ جي پاڻيءَ جو ڪيس پيش ڪيل آھي. منظور ٿھيم جا لکيل ھي نوٽس رڳو تحريرون ناھن، پر اصل ۾ احتجاج، دانھون ۽ آھون آھن. ھن سڀني نوٽس ۾ سنڌ ۽ سنڌوءَ جو ڪيس لڙيو آھي. ھن دليلن سان لکيو آھي. اسان سڀني کي نہ رڳو ھي ڪتاب پڙھڻ گهرجي، پر سنڌ جي پاڻيءَ تي لڳل ڌاڙي، درياءَ ۽ منڇر سان زھريلي پاڻيءَ جي ڪيل ظلم خلاف آواز اٿارڻ گهرجي.

Title Cover of book درياءُ: منھنجو مُرشد (نوٽس)

درياءُ، منھنجو مرشد-46

اسانجي ھن سفاڪ دنيا ۾ ڪيترا ايٽم بم موجود آھي انھن جي صحي تعداد جو اندازو ڪنھن وٽ ڪونھي. ان کان وڌيڪ ٻي ڪھڙي مذاق ٿيندي تہ ھن اڪيلي دنيا ۾ ماڻھن جي حفاظت جي ذميواري رياستن پنھنجي ذمي کنئي آھي اھا بہ ائين جو ماڻھن کي بي انتھا خطري ۾ وجهي، انھن کي غير محفوظ طريقي سان باقي قومن کان الڳ ڪري. ايٽم بم، دنيا جا ماڻھو ان خوف ۾ مبتلا آھن، اھو خوف ئي دنيا ۾ اسلحہ ساز ڪمپنين جي دولت ۾ اضافي جو سبب بڻيو آھي. جيڪو ماڻھو پنھنجو نالو نہ ٿو لکي سگهي اھو بہ ايٽم بم جي خوف ۾ مبتلا آھي، ان جي نقصان جو اندازو ھيروشيما مان لڳائي سگهجي ٿو پر ان جي نتيجي ۾ جپان ڪيتري عرصي تائين خوراڪ ۽ صحت جي مسئلن کي منھن ڏيندو رھيو ان جو ڪنھن کي ڪو اندازو ڪونھي. جيڪي ماڻھو ايٽم بم جي حقيقت کان ۽ ان جي بنيادي نقصان کان واقف آھن انھن کي ان ڳالھہ جو ادراڪ آھي تہ اڄ جو ماڻھو ڪيتري قدر غير محفوظ ٿيو آھي ۽ پوري طرح رياستي فيصلن تي انحصار ڪري ٿو، جيڪي ڪنھن بہ طرح انسان دوست ناھن. بم بارود جو تعلق عوام سان ناھي ھوندو اھڙيءَ طرح حڪمران طبقا ان کي پنھنجي ڪاروبار واسطي استعمال ڪندا رھندا آھن. پاڪستان جو ايٽم بم ٻنھي صورتن ۾ اسان کي تباھہ ڪري ڇڏيندو. ھي ائين آھي جيئن ڪنھن ذھني طور پٺتي پيل انسان سان ڪندا آھيون ان کي طويل ۽ گَھري ننڊ سمھارڻ واريون گوريون کائڻ جو مشورو ڏيندا آھيون. ڇا ماڻھن کي محفوظ بنائڻ واري رياستي نفسيات پٺيان بہ اھو ڪارڻ ڪار فرما آھي تہ ماڻھن کي گَھري ننڊ ۾ سمھاري، پنھنجا ھٿرادو دشمن پيدا ڪري. ايٽم بم جي نفسيات بيحد خطرناڪ آھي جنھن ۾ ھر ٻيو ماڻھو مبتلا آھي. ملڪ پاڪستان جا حڪمران عوام جي حفاظت واسطي چاغيءَ جي پھاڙ کي خاڪ ۾ تبديل ڪري ڇڏيو. حقيقت ۾ ان سان پاڪستان جو عوام وڌيڪ خوف ۾ مبتلا ٿي ويو آھي، مان انھن ڪروڙھا ماڻھن جي ڳالھہ ڪيان ٿو جيڪي ھن ملڪ ۾ رھن ٿا، جيڪي ڪنھن طرح زندگيءَ جي بنيادي ضرورتن کان محروم آھن. شھيد ذولفقار علي ڀٽي چيو ھو اسان گاھہ کائينداسين پر ايٽم بم ٺاھينداسين، اھا ڳالھہ پنھنجي عوام کي دوکي ۾ رکڻ کانسواءِ ڪجهہ بہ نہ ھئي. حقيقت ۾ اھڙو ڪو ھٿيار ڪونھي جيڪو ماڻھن يا رياستن کي تباھہ ڪري، اھو ھٿيار دراصل جھالت ۽ ڪاروباري ادارن جي مفادن ۾ پوشيدہ آھي. اھا خبر پوءِ پئي تہ اھو نعرو تہ دراصل اليڪشن ۾ ڪامياب ٿيڻ واسطي ھو. قومن جون ڪجهہ شيون گڏيل ھونديون آھن، جيئن زبان، ماڻھو، درياءَ، سمنڊ، ڍنڍون، ٻيلا، پھاڙ، صحرا ۽ چراگاھہ. ايٽم بم جي نمائش دراصل عوام کي انھن جي گڏيل ورثي کان محروم ڪرڻ جي ڪوشش ھوندي آھي. مان ھتي بنيادي ڳالھہ اھا ڪرڻ چاھيان ٿو تہ اسان لاءِ قيمتي ڪھڙي شيءِ آھي، اسانجا درياءَ سمنڊ، ٻيلا، چراگاھہ ۽ اسانجي دنيا جيڪا چار ارب ڪروڙ سال پراڻي آھي يا ڪجهہ سيڪنڊن ۾ تباھي آڻيندڙ ايٽم بم؟ پاڪستان جي عوام جو ڪو دشمن ڪونھي، اسانجا شھر ڳوٺ محفوظ آھن ڇاڪاڻ تہ ھتي انسان رھن ٿا. اسانجو مرشد سنڌو درياءُ تھذيبن جو ابو، جنھن جي وشال ڪناري دنيا جي شاندار تھذيب جو جنم ٿيو، جيڪو اسانجو گڏيل ورثو آھي. اسان سڀني کي ڪنھن بم جي نہ پنھنجي آسودي درياءَ جي ضرورت آھي. اھو روپ جيڪو سڀني ۾ موجود آھي. سنڌو درياءَ تي ڊيم ائين آھن جيئن سنڌ مٿان ايٽم بم ڪيرائڻ. حقيقت ھيءَ آھي دوستو، سنڌ جي آسودن قدرتي وسيلن کي برباد ڪرڻ دراصل قوم مٿان ايٽم بم اڇلي مارڻ جي برابر آھي.