ڄام نندو
انهن ڏينهن ۾ قاضي عبدالله نالي هڪ خدا پرست انسان گذاري ويو. جنهن هڪ بزرگ کي خواب ۾ چيو ته: ”منهنجي جنازي نماز اهو ماڻهو پڙهائي، جنهن ڪڏهن به بنا وضو آسمان ڏانهن نه نهاريو هجي، جنهن پرائي اوگهڙ ته نه پر پنهنجي اوگهڙ به نه ڏٺي هجي.“ ٺٽي ۾ ڪيترائي پير، فقير، صوفي ۽ بزرگ هئا پر اهي وصفون صرف سنڌ جي سلطان ۾موجود هيون ۽ هن ئي قاضي جي نماز پڙهائي. انهيءَ تقويٰ ۽ پرهيزگاري سبب ئي پير مراد شيرازي جي جنازي نماز به ڄام پڙهائي.
ڄام نندو نهايت ئي نيڪ ڪردار ۽ گفتار جو سچو، منتظم، جري ۽ سٺن عادتن وارو سلطان هو. جاهه ۽ جلال، شان ۽ شوڪت، تدبر خواهه فهم ۽ فراست ۾ سندس ڪوئي شاني ۽ ثاني ڪو نه هو. سندس اڌ صدي جي حڪمراني سنڌ لاءِ سچي پچي رحمت ثابت ٿي. مغل دور جو هڪ تاريخ نويس پنهنجي ڪتاب ”ماثر رحيمي“ ۾ لکي ٿو ته: ”سنڌ ڇا، پر سموري هندستان ۾ هن جهڙو ديندار، متقي ۽ صاحب فضيلت بادشاهه ڪو نه ٿيو. سندس دور ۾ عالم، صاحب، بزرگ ۽ فقير سڀ خوش خرم ۽ رعيت خواهه سپاهي فارغ البال ۽ آسودي حال هئا.“ هن جي ڏينهن ۾ مذهبي دوئي ۽ ديني دنگا ڪو نه هئا. غير مسلم رعيت به انتهائي امن ۽ آرام ۾ هئي، ڪيترائي هندو اعليٰ عهدن تي هئا.
ڄام نندو بهادر ۽ محب وطن حاڪم هو. سندس ڏينهن ۾ هڪڙو ظالم ۽ خونخوار حاڪم، شاهه بيگ ارغون سنڌ تي ڪاهي آيو، پر ڄام نندي ساڻس جنگ ڪري کيس ڀڄائي ڪڍيو ۽ اهڙي ته شڪست ڏنائينس جو شاهه بيگ سندس ڏينهن ۾ وري سنڌ تي ڪاهه نه ڪئي. سنڌ جو هي ديندار، صلح پسند، عادل ۽ محب وطن حاڪم سن 1508ع ۾ وفات ڪري ويو. هن جي حڪومت جو عرصو چاليهه سال هو. سندس مقبرو مڪلي جي پرئين ڪناري تي آهي. ان تي اُڪر جو بي مثال ڪم ٿيل آهي. ڄام نندي جو هي مقبرو، سنڌ جي هر وطن دوست لاءِ زيارت جي جاءِ آهي.