ٻاراڻو ادب

سنڌ جون تاريخي ڪهاڻيون

ھي ڪتاب نامياري ليکڪ ۽ تاريخدان دادا سنڌيءَ جو لکيل آھي. ڪتاب ۾ سنڌ، سنڌ جي تاريخ، سنڌ جي روايتن ۽ سنڌ جي تاريخي ڪردار ن بابت ٻارڙن لاءِ لکيل 46 ڪهاڻيون شامل آھن. دادا سنڌي مهاڳ ۾ لکي ٿو:
”هنن ڪهاڻين لکڻ مان منهنجو خاص مقصد هي آهي ته، اسان جو نئون نسل عشق، محبت وارا رومانوي، فرضي، ڪوڙا ۽ ناقص ڪتاب ۽ رسالا پڙهڻ ڇڏي، پنهنجي عظيم ۽ تاريخي ورثي جي سنڀال ڪري ۽ پاڻ ۾، پنهنجن وڏڙن وارو جذبو ۽ ولولو پيدا ڪري، زندهه رهڻ جا گر سکي، ساڻيهه ۽ ساڻيهين لاءِ زندگي وقف ڪري. هن ڪتاب ۾ ٻارڙن کي اهڙيون تاريخي ڪهاڻيون پڙهڻ لاءِ ملنديون، جن کي مشعل راهه بنائي، اسان جو نئون نسل هن سون ورني ڌرتيءَ تي پنهنجو وجود برقرار رکي سگھندو ۽ هڪ سٺو شهري بڻجي انسان ذات لاءِ پنهنجي زندگي وقف ڪري پنهنجي مفاد لاءِ نه، پر ٻين لاءِ جيئڻ جي ڪوشش ڪندو.“
  • 4.5/5.0
  • 1317
  • 442
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • دادا سنڌي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book سنڌ جون تاريخي ڪهاڻيون

سنڌي جتي

انگريزن جي دور جي ڳالهه آهي. اتر سنڌ جي مک ضلعي ۾ جاڳڻ خان هڪ بااثر زميندار ۽ ٻين جو سردار هو. سندس ياري ان وقت سکر ضلعي جي نالي واري ڪليڪٽر ڪوٺاوالا سان هئي. ان وقت وڏيري ۽ ڪاموري جو مفاد هڪ جهڙو هو. ان ڪري جاڳڻ خان ۽ ڪوٺا والا پڳ مٽ يار هئا. هڪ دفعي انگريز گورنر اتر سنڌ جي دوري تي اچڻ جو پروگرام رٿيو جنهن ۾ هو سکر به اچي رهيو هو. ڪوٺا والا پنهنجي دوست جاڳڻ خان جي ڳوٺ اچي کيس گورنر جي دعوت جهلڻ لاءِ چيو، ان وقت گورنر جي دعوت ڪرڻ معنيٰ گهر ٻاري ڏياري ڪرڻ هو. ڪا ٿوري ڳالهه ڪانه هئي وڏو پئسو خرچ ايندو هو پر ڇا ٿئي سنڌ جي مهمان نوازي جي روايت لاءِ بندوبست شروع ڪبو. هن وڏو خرچ ڪري هڪ تمام وڏي دعوت جو بندوبست ڪيو ۽ ان ۾ سنڌ جي جاگيردارن ۽ ٻين معززن کي دعوت پڻ ڏني. دعوت جي رٿيل پروگرام موجب مقرر تاريخ کان ٻه ڏينهن اڳ ڪوٺاوالا صاحب دعوت جي انتظام کي آخري شڪل ڏيڻ لاءِ جاگڻ خان جي ڳوٺ اچي پهتو. جاڳڻ خان پئسو پاڻي وانگر وهايو هو ۽ هو انتطام ڏسي ڏاڍو خوش ٿيو ۽ کيس چيو ته جاڳڻ خان منهنجي دوست ۽ سنڌ جي مڙني جاگيردارن ۾ بيشڪ توهان هڪ مٿانهين جاءِ والارڻ جا حقدار آهيو. توهان جهڙا سنڌي ئي مهمانوازي جي رسم کي جاري رکي سگهن ٿا. اهو ٻڌي جاڳڻ خان ڏاڍو خوش ٿيو ۽ ڪوٺا والا کي ڀاڪر وجهي پنهنجي ڀرواري ڪرسي تي ويهاريو. جاڳڻ خان هڪ جاگيردار ۽ وڏيرو هجڻ سان گڏ نهايت سادو سودو ۽ روايتي سنڌي ماڻهو هو. اٿي ويٺيءَ ۾ سادو، ڪپڙي لٽي ۾ به سادو ۽ روايت پسند هو. تنهن ڪري ڪوٺا والا کيس سمجهائيندي چيو ته جاڳڻ خان ٻيو ٻاهريون انتظام ته نهايت سٺو آهي پر تون پنهنجي پوشاڪ جو به ڪجهه خيال ڪر. مونکي خبر آهي ته توهين سدائين سنڌي جتي ئي پائيندا آهيو، ڇا توهان دعوت واري موقعي لاءِ ڪو انگريزي قسم جو بوٽ ورتو آهي. اهو ٻڌي جاڳڻ خان ٿوري دير لاءِ ماٺ ۾ اچي ويو، ڳنڀير ٿي وراڻيائين ته ڪوٺاوالا! اسان جا ابا ڏاڏا ته جتيون پائي مري ويا، سچ پڇو ته مون حياتي ۾ بوٽ پائڻ لاءِ سوچيو ئي ڪونهي. مان سنڌي جتي پائي گورنر صاحب جي آجيان ڪرڻ ۾ فخر محسوس ڪريان ٿو. اهو ٻڌي ڪليڪٽر ڏاڍو پريشان ٿيو ۽ سوچيائين ته سنڌي وڏيرو پنهنجي ضد جي ڪري سڄي رڌي پڪي ۾ پاڻي ٿو وجهي. ان ڪري کيس چيائين جاڳڻ خان ضد ڇڏيو، مهرباني ڪري اٿو مونسان گڏجي سکر هلو ته مان اوهان کي پنهنجي پسند مطابق هڪ سهڻو انگريزي بوٽ پارايان ته جيئن انگريز حاڪم اهو محسوس ڪن ته سنڌي قوم سندن سهڻي لباس کي پڻ قبول ڪري ورتو آهي. اهو ٻڌي جاڳڻ خان ڪاوڙ ۾ باهه ٿي ويو ۽ ٽپ ڏئي ڪرسي تان اٿي بيٺو، ڪوٺالا کي چيائين ته مهرباني اڄ مونکي تون سنڌي جتي لاهڻ لاءِ چيو آهي، ٿوري دير کانپوءِ منهنجي پڳ لاهڻ لاءِ به چوندا، تنهن ڪري هي دعوت ختم سمجهو ۽ هڪل ڪري دعوت جي انتظام ڪرڻ وارن ماڻهن کي چيائين ته اڙي لاهيو تنبو ۽ تالان سڀ انتطام ختم سمجهيا وڃن، هاڻي ڪو به گورنر جاڳڻ خان جي دعوت ۾ نٿو اچي سگهي. ڪم ڪرڻ وارا حيرت ۾ ڪم مان هٿ ڪڍي جاڳڻ خان ڏانهن ڏسڻ لڳا ۽ ڪليڪٽر ڪوٺاوالا وائڙو ٿي پنهنجي دوست ڏانهن گهوري ڏسڻ لڳو. تنهن ۾ هن اهو سوچيو ته جاڳڻ خان هڪ سخت قسم جو روايتي سنڌي ضرور آهي پر ساڳئي وقت ڪيترو نه سادو ماڻهو آهي جنهن پنهنجن جاگيرداري مفادن تي سنڌي جتي کي ترجيح ڏني.