گورنمينٽ پراونشلائيزڊ هاءِ اسڪول ٺاروشاه
سن 1872ع ڌاري اينگلو ورنيڪيولر اسڪول جي حيثيت سان وجود ۾ آيو. 1921ع ۾ اداري جي ترقي ۽ ڪامرانيءَ کي ڏسندي هن کي هاءِ اسڪول جو درجو ڏنو ويو. ساڳئي وقت هن اداري کي گورنمينٽ لوڪل بورڊ نوابشاه جي ڪنٽرول هيٺ پڻ ڏنو ويو. 1921ع کان 1947ع تائين هي اسڪول علائقي جو ڪامياب ترين تعليمي ادارو هو. پري پري کان شاگرد هتي تعليم پرائڻ ايندا هئا. 1947ع ڌاري هن اسڪول کي ان وقت وڏو ڌچڪو لڳو جڏهن پاڪستان ۽ هندستان ٻن آزاد ملڪن جي صورت ۾ دنيا جي نقشي تي نروار ٿيا. هندستان جو ورهاڱو ڇاڪاڻ ته نج مذهبي بنيادن تي ڪيو ويو هو، جنهن جي نتيجي ۾ سنڌ جو پڙهيل طبقو يعنى سنڌي هندو هتان لڏپلاڻ ڪري ويو. ان وقت مسلمانن جي تعليم جو هي حال هو جو هيڏي ساري اداري ۾ فقط 15 کن شاگرد ۽ ڪجهه استاد هئا. هندن جي لڏڻ کانپو۽ اسڪول کي هلائڻ محال ٿي ويو. ايتري قدر جو نوابشاه لوڪل بورڊ پڻ اسڪول مان پنهنجا هٿ ڪڍي ڇڏيا. اهڙي حالت ۾ ٺاروشاه واسين لاءِ تعليم جو حصول آسمان تان تارا لاهڻ جي برابر هو. جس هجي ان استاد قاضي غلام علي قريشي صاحب کي جنهن پنهنجي لازوال محنت سان هن تعليمي اداري کي ٻيهر بحال ڪرايو. سائين قاضي صاحب هن اسڪول جو پهريون هيڊ ماستر پڻ رهيو. پنهنجي قائم ٿيڻ کان هن وقت تائين هي اسڪول هيٺين جڳهن تي مشتمل آهي. هيڊ ماستر جي آفيس، ڪلارڪن جي آفيس، فرسٽ اسسٽنٽ آفيس، 23 ڪلاس روم، سائنس هال، لائبرري، ڊرائينگ هال، ووڊ ورڪ شاپ، ايگروٽيڪنيڪل ورڪشاپ، ٽيچرس روم، سائنس اسٽور روم، لائبرري روم، ڊراما هال، 2 اسٽور روم ۽ مسجد. ٺاروشاه هاءِ اسڪول ۾ نهايت ناليارا تعليمدان هيڊ ماستر رهيا جن ۾ لوڪو مل، اتم رام ٽهلياڻي، غلام علي قاضي، احمد خان هيسباڻي، غلام رسول سومرو، غلام قادر سومرو، شير محمد شيخ، عبدالغفور چنا، نياز احمد لغاري، عزيز الله پهنور، حاجي دودا خان عالماڻي، جان محمد ميمڻ، محمد اسماعيل سولنگي، محمد بخش چانڊيو، محمد عثمان چنڙ ۽ صدر الدين ڏهراج شامل آهن. جڏهن ته هاڻي هن تاريخي اسڪول جو هيڊ ماستر عبدالستار اڄڻ آهي، باقي اسٽاف ۾ هيٺيان سينئر ۽ جونئير استاد شامل آهن. صدر الدين ڏهراج، محمد عباس چنڙ، روشن علي تيوڻو، عبدالعزيز سولنگي، محرم علي عالماڻي، انور الدين موريو، محمد حسين ڏهراج، محمد ٻڍل تيوڻو، عبدالهادي چنا، امير بخش ميمڻ، محمد يوسف سولنگي، گلاب الدين اڄڻ، الطاف حسين شاه، گلبهار ٻاٽ، خادم حسين تيوڻو، ارباب خان ابڙو، محمد لائق سهتو، حافظ محمد قاسم عباسي، غلام قادر سومرو، ذوالفقار علي بڙدي، عطا الرحمان خانزاده، خالد حسين سومرو، عبد الغفور اڄڻ، عبد الهادي ميمڻ، نصرالله سولنگي، امتياز حسين ميمڻ، محمد يونس چنا، الطاف حسين ميمڻ، محمد دائود اڄڻ، عبدالقيوم ميمڻ، منور عالم وڳڻ، نثار احمد سومرو، عبد الطيف اڄڻ، منظور احمد ميمڻ، محمد اسلم ڏهراج، طارق علي ميمڻ، ضمير علي شاه، آفتاب علي کوسو، سرفراز احمد خانزاده، عاشق علي چنا، جميل احمد چنا، ابو عاصم سولنگي، منور الدين ڪلهوڙو، زينت الله رند، گل حسن اڄڻ ۽ بشير احمد چارڻ شامل آهن.