شعيب تيوڻو، ٺاروشاه جو سقراط
مان هن کي گهڻو ڪونه سڃاڻان. بس ڪافي ماڻهن جي واتان هن جي تعريف سا ٻڌي آهي. هو ٺاروشاه جي نوجوانن ۾ گهڻو مقبول آهي. بس مان هن لاءِ ڪهڙا لفظ استعمال ڪيان؟ سچ ته هي آهي جو هو ناسور ۾ ورتل سماج جي ڦٽن تي اهڙو پهو آهي، جنهن کي پسي مريض کي ڪجهه وقت سڪون ملي وڃي ٿو. منهنجو سائين شعيب تيوڻو۔۔۔ مان هن جي شخصيت جي سحر ۾ گرفتار آهيان. هن کي جڏهن پهريون ڀيرو ڏٺو هئم ته نه ڄاڻ ڇو مونکي قديم يونان جو پيغمبر سقراط ياد اچي ويو. باريش، وڏيون گول اکيون، ڳالهائڻ ۾ کرو پنهنجي مضبوط دليلن سان نوجوان جي دلين ۾ جاءِ ٺاهيندڙ. بس هو ٺاروشاه ۾ سقراط جو پرتوو ئي ته آهي. سردي جي انتها واري رات جنوري جي پهرين تاريخ سال 1959ع تي ڳوٺ ٻانهي تيوڻي ۾ جنم وٺندڙ شعيب تيوڻو پنهنجي طبيعت ۾ ٿڌو ۽ ماٺار وارو شخص آهي پر جيئن جنوري پنهنجي ڪم کي سختي سان انجام تي پهچائي ٿي، اها موسم واري خوبي شعيب ۾ به آهي ته هو جنهن ڪم ۾ هٿ وجهي ٿو ان کي انجام تائين پهچائڻ کانسواءِ پوئتي نه ٿو هٽي. نسيم کرل جي ڪهاڻي ’پهرين مراد‘ کان متاثر هن شخص مطابق پهرين مراد هن جي زندگيءَ مان ڪڏهن به ختم نه ٿي سگهي آهي. ها! هن جي پهرين مراد هي آهي ته ٺاروشاه جي نوجوانن کي بنا ڪنهن مت ڀيد جي علمن جي رستن جو راهي بنائجي. پوءِ هوءُ پنهنجي ڪوشش ۾ ڪيترو ڪامياب ويو آهي ان جو فيصلو ٺاروشاه واسي پاڻ بهتر نموني ڪري سگهن ٿا. شعيب تيوڻي جو پسنديده شاعر عبدالحڪيم ارشد آهي. جيتوڻيڪ هن به پنهنجي زندگيءَ ۾ شاعري ڪئي پر اها ٻين جي هٿن تائين پهچڻ کان اڳ سندس ئي هٿن ۾ ٽڪرن جي نظر ٿي وئي. هو جسماني طور شگر ۽ بلڊ پريشر جو مريض آهي. جڏهن ته سندس منهن تي پکڙيل مرڪ اسان کي هن جي روحاني مسرت متعلق آگاهه ڪري ٿي. ٺاروشاه جي هن معتبر ماڻهو سان منهنجون ڪجهه ڪچهريون ٿيون آهن. هڪ ڀيرو هج ڪري سندس کان پڇيم ته ‘زندگيءَ ۾ ڪنهن شيءِ جي کوٽ محسوس ڪيو ٿا؟ ٿڌي ساهه ڀرڻ سان گڏ هن جي نرڙ تي ريکائڻ جو هڪ سلسلو جاري ٿي ويو. ڪجهه ساعتن جي خاموشي کان پوءِ ڏڪندڙ لهجي ۾ چيائين: ”ها! زندگيءَ ۾ کوٽ آهي، الائي ڇو محسوس ٿيندو آهي ته زندگيءَ جو حق ٺيڪ طرح ادا نه ڪري سگهيو آهيان.“ پتو ناهي تيوڻي صاحب پنهنجي حياتيءَ جا ڪهڙا حق ادا نه ڪيا آهن؟ پر مان جنهن شعيب کي سڃاڻان، انهيءَ جا سوين شاگرد هن وقت زندگيءَ جي اهم شعبن ۾ زميدار عهدن تي فائز آهن. سائين پروفيسر هارون سومرو صاحب، شعيب کي ’پير صاحب‘ سڏيندو آهي. بيشڪ هو ٺاروشاه واسين جو پير آهي. هڪ ڳالهه جو مونکي به يقين ته مستقبل ۾ ان ماڻهو جو احترام پوڄا جي حد تائين ڪيو ويندو. انهيءَ سڄي لقاء ۾ هڪ اهم ڳالهه ته شعيب کي ان ڳالهه جي ذري به پرواهه نه آهي ته ڪير هن کي ڪئين ٿو چئي. هو فقير منش سادو ماڻهو، پيرين اگهاڙي ٺاروشاه جي گهٽين ۾ ائين گهمڻ وارو آهي جيئن سقراط ننگن پيرن سان ايٿنس جي گهٽين جا گشت لڳائيندو هو. سقراط جي پويان به نوجوانن جا ولر هوندا هئا. شعيب جي سنگت به نوجوانن سان آهي. ها! اها ڳالهه يقين سان لکان ٿو ته شعيب ٺاروشاه جو سقراط آهي.