جيل ڊائري

ڪَتيون ڪيئن قيد ۾ گذريون

ڏاڏو متارو ڏاھري 1979ع ۾ گرفتار ٿيو. هن کي اذيتناڪ جسماني ٽارچر ڪيو ويو ۽ پوءِ لاڳيتو 5 سالن تائين جيل ۾ رهيو. متاري ڏاھري جي ھن ڊائريءَ جو وچور رڳو سندس جيل ياترا جو ذاتي احوال نہ پر ضياء جي فوجي آمريت جي ھڪ ڪاري دور خلاف خاص طور سنڌ جي قومي جمھوري ۽ ترقي پسند تنظيمن، اڳواڻن ۽ شخصيتن جي جدوجھد جي ھڪ تاريخ پڻ آھي. ھن ھڪ وڏي اڳواڻ کان وٺي ننڍي ڪارڪن جي موجودگي جو ذڪر ڪيو آھي،

  • 4.5/5.0
  • 273
  • 48
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • ولي ڏاهري
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book Katyun Keay Qaid Mein Guzryun

غوث علي شاھہ ۽ نورالدين عباسي جو جهيڙو

11 آگسٽ 1982ع تي جئين ئي شنوائي تان موٽياسين تہ خبر پئي ڪجهہ شاگرد پاڻ ۾ وڙهيا آهن ۽ ڪجهہ گڙٻڙ ٿي آهي، جيئن ڪمري تي سامان رکي ويٺس تہ سڀ دوست ڦري ويا، چون پيا ڏاڏا تنھنجو انتظار هو،مون چيو ماني کائون پوءِ ميٽنگ ٿا ڪيون، اسان ماني کائي بس ڪئي تہ سڀ دوست اچي گڏ ٿيا، ميٽنگ هائوس جي ڊسيپلين تحت شروع ڪئي وئي، شير محمد مڱريو هائوس انتظاميا جو سيڪريٽري آهي، جنھن ڪارروائي هلائي پھريائين غوث علي شاھہ کي چيو ويو تہ ايمانداري سان جمھوري حق کي قائم رکندي ڳالھہ ٻڌائي.
غوث علي شاھہ چيو، آئون صبح جو پرچي کڻي وارڊ جي دروازي وٽ پھتس ۽ بيٺل جوابدار بھادر جمالي کي چيم تہ هي پرچي وڃي ڊپٽي کي ڏي تہ مونکي سکر جيل بدلي ڪيو وڃي، آءِ جي جيل جو آرڊر آهي، جوابدار چيو تہ اهو منھنجو ڪم نہ آهي، تنھن تي مونکي ڪاوڙ آئي سو واقعي مون غلطي سان کيس گاريون ڏنيون جنھن تي صالحين جو يوسف ڳاهو اچي وچ ۾ پيو ۽ تڪڙو ڳالھائڻ لڳو پوءِ ان کي بہ جذبات ۾ اچي گهٽ وڌ ڳالھايم محمد خان بہ مونسان گڏ هو عبدﷲ شاھہ بہ اچي وچ ۾ پيو جنھن جذبات ۾ ڳالھائيندي چيو تہ مري وياسين ھاڻ ھي يوسف بہ ٿو لئي ڪري پوءِ قمر ڀٽي، قربان ارباب ۽ غلام نبي پنھور مون کي گهلي کولي نمبر 14 ۾ دروازو بند ڪري سمجهائي رهيا هئا تہ نورالدين عباسي ڏاڍي ٽرڙائي ڪئي ۽ هنن کي وٺي هليو ويو، ان کان پوءِ امداد چانڊيو، محمد خان سولنگي، غلام نبي خشڪ ۽ عبدﷲ شاھہ مختصر ڳالھايو سڀني جون ڳالھيون غور سان ٻڌي هنن کان پڇيم تہ پوءِ هنن ڇا ڪيو؟ تہ امداد چانڊيو ٻڌايو تہ صالحين يڪدم خوف ۾ اچي سپرنٽينڊنٽ کي پرچي لکي تہ هتي وڏي خونريزي ٿيڻ واري آهي، فورن اچي ڪنٽرول ڪريو تہ سپرنٽينڊنٽ نورالاهي پنھنجي پوري اسٽاف سان اچي نڪتو اوچتو سيٽي وڳي اسين بہ وياسين، صالحين سڀ سپرنٽينڊنٽ کي چنبڙيو بيٺا هئا، جن ۾ قمر ڀٽي، ڊاڪٽر دودو مھيري، نورالدين، غلام نبي پنھور، قربان ارباب، الطاف تنيو ۽ يوسف ڳاهو وغيرہ قربان چيو تہ هنن کي هتي اسان جي وارڊ ۾ ڇو رکيو اٿو، دودي مھيري چيو تہ هي اسان سان ظلم ڪيو ويٺا آهن، سدائين اسان مٿان بالادستي ڪيو ويٺا آهن، اسان سان ناحق آهي، غلام نبي پنھور چيو تہ هي سڀ ورن ۾ ڇريون کنيو پيا هلن ان کان علاوہ هنن وٽ لوھہ جون سيخون ۽ ڏنڊا پيل آهن جن مان هر وقت اسان جي جان کي خطرو آهي، نورالدين ۽ الطاف چيو تہ غوث علي شاھہ کي وارڊ مان ڪڍيو وڃي سدائين سپاهين ۽ جوابدارن کي گاريون ٿو ڏي مطلب تہ هنن جيل انتظاميا وٽ وڏي بيحيائي جو مظاهرو ڪيو، ان کان علاوہ پاڻ سڀني ترقي پسند تنظيمن کي نيم حڪومتي ايجنٽ هجڻ جي الزام تراشي ڪئي، هنن سڀني چيو تہ اسين جيئي سنڌجا ڪارڪن آهيون، اسان سان ويل ختم ڪيو وڃي، عبدﷲ شاھہ يڪدم چيو تہ سائين جيئي سنڌ ۾ ٻہ گروپ آهن، اسين ليفٽ جا ۽ هي رائيٽ جا آهن تہ دودي مھيري چيو تہ نہ سائين اسين سڀ ليفٽ جا آهيون اسان جي مذهبي جماعت نہ آهي، پوءِ مون سپرنٽينڊنٽ کي چيو تہ سائين اسين پاڻ ۾ ٺھي ويندا سين سپرنٽينڊنٽ چيو اسين ٻاهر ٿا بيھون توهان ٺھي وڃو، هروڀرو اسان کي موقعو نہ ڏيو افسوس آهي توهان قومي ڪارڪن آهيو يا مشڪرا آهيو، پوءِ اسان چيو سائين اسان جو دوست سينئر ساٿي ڏاڏو متارو تاريخ تي ويو آهي اهو ايندو پاڻھي اسان جو فيصلو ڪندو، ان تي سپرنٽينڊنٽ چيو ٺيڪ آهي ڀلي ڏاڏو اچي اهو اچي فيصلو ڪري پوءِ سپرنٽينڊنٽ عملي سان گڏ هليو ويو، هاڻ جيڪا ڏاڏا تنھنجي مرضي.
مون چيو سڀني ساٿين کان راءِ ورتي وڃي واري واري سان سڀني دوستن راءِ ڏني تہ پھرين غلطي غوث علي شاھہ جي آهي ان لاءِ هن کي معافي وٺڻي پوندي ۽ ٻيو ڏوھہ صالحين جو آهي جو سپرنٽينڊنٽ کي لکيائون ۽ سڀئي ليڪا لتاڙي وڃي حڪومت وٽ شاگرد دوستن تي الزام هنيو آهي جيڪا اها هنن جي پراڻي عادت ۽ پاليسي آهي، بعد ۾ مونکي ۽ سليمان کي ڳالھين لاءِ مقرر ڪيو ويو، تقريبن چار بجي هنن سان ڳالھيون ڪيون سين هنن مان دودو مھيري ۽ عباسي آيا، اٽڪل ٻہ ڪلاڪ بحث مباحثي کان پوءِ نتيجو اهو نڪتو تہ پھرين غلطي غوث علي شاھہ جي آهي ان ڪري اهو معافي وٺي ۽ ٻي غلطي صالحين جي آهي پوءِ اهي معافي وٺندا ان لاءِ غوث علي شاھہ کي راضي ڪري باريڪ ۾ جنرل باڊي جي ميٽنگ ڪئي سون مون پھريائين دوستن کي ليڪچر ڏيندي ڳالھايو تہ اسان کي جيل ۾ ڪيئن رهڻ گهرجي ۽ انقلابي ڪارڪنن کي ڪھڙي معيار مطابق رهڻ گهرجي جي ٽاپڪس تي ليڪچر ڪرڻ کان پوءِ غوث علي شاھہ کي معافي وٺڻ لاءِ گهرايو ويو، هن سڀني جي سامھون معافي ورتي ۽ بعد ۾ نورالدين عباسي بہ سڀني جي سامھون معافي ورتي، اهڙي طرح سڀني کي ڀاڪر پارائي فيصلو ڪري پاڻ ۾ کير کنڊ ڪري ڇڏيوسين.