جيل ڊائري

ڪَتيون ڪيئن قيد ۾ گذريون

ڏاڏو متارو ڏاھري 1979ع ۾ گرفتار ٿيو. هن کي اذيتناڪ جسماني ٽارچر ڪيو ويو ۽ پوءِ لاڳيتو 5 سالن تائين جيل ۾ رهيو. متاري ڏاھري جي ھن ڊائريءَ جو وچور رڳو سندس جيل ياترا جو ذاتي احوال نہ پر ضياء جي فوجي آمريت جي ھڪ ڪاري دور خلاف خاص طور سنڌ جي قومي جمھوري ۽ ترقي پسند تنظيمن، اڳواڻن ۽ شخصيتن جي جدوجھد جي ھڪ تاريخ پڻ آھي. ھن ھڪ وڏي اڳواڻ کان وٺي ننڍي ڪارڪن جي موجودگي جو ذڪر ڪيو آھي،

  • 4.5/5.0
  • 273
  • 48
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • ولي ڏاهري
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book Katyun Keay Qaid Mein Guzryun

ناز سنائي جي آزادي تي الوداعي تقريب

1983-01-03 تي ناز سنائي اسپيشل وارڊ نمبر 2 مان بدلي ڪرائي اسان جي وارڊ ۾ صرف انھي ڪري آيو آهي جو سڀاڻي هو 15 مھينا جيل ۽ 15 ڪوڙا کائي سزا ڪاٽي آزاد ٿيڻ وارو آهي، اڃا آزاد ٿيڻ ۾ پندرهن ڏينھن هئس تہ ٻاهران حلال احمر وارا جيل ۾ رت جي عطيي لاءِ آيا هئا، تنھن تي جيل جي حڪام چيو تہ جيڪو قيدي رت ڏيندو ان کي 15 ڏينھن جيل مان معافي ڏئي اڳ ۾ آزاد ڪيو ويندو هن بہ 15 ڏينھن معافي وٺڻ لاءِ رت جي بوتل ڏني هئي.
شام جو سڀني شاگردن گڏجي ماني کاڌي، ناز کي الواداع ڪرڻ جي خاطر، هن تقريب ۾ صالحين شريڪ نہ ٿيا رات جو باريڪ ۾ بند ٿياسين تہ مون چيو تہ ناز لاءِ ڪچھري پروگرام ڪجي ڪچھري پروگرام ۾ غلام نبي خشڪ، خان محمد لغاري، سڪندر ابڙيجو، اسد گاڏهي، شير محمد مڱريو، محمد خان سولنگي، امداد چانڊيو ۽ آئون شريڪ ٿياسين پھريائين محفل موسقي جو پروگرام ڪيو سين، امداد، محمد خان، شير محمد انقلابي گيت ڳايا ۽ مون مٽ وڄايو ۽ اڄ مون پھريون دفعو چنگ جون لھرون بہ ٻڌايون، رات جو 2 بجي تائين رهاڻ هلندي رهي، صبح جئين ئي اٿياسين تہ ناز کي الوداعي گڏجاڻي ڏيڻ لاءِ بندو بست ڪيو سين، ان ٽائيم اوچتو اي ڪلاس مان هڪ قيدي راجا جاويد نياپو موڪليو تہ ناز جي آزاديءَ جي ڪري ايف.آءِ يو وارا دروازي تي کيس وري گرفتار ڪرڻ لاءِ بيٺا آهن، پوءِ تہ رنگ ۾ ڀنگ وارو چرچو ٿي ويو، تڏهن بہ گڏجاڻي ڪئي سون، اسٽيج جا فرائض مون سرانجام ڏنا.
1.اسد گاڏهي (ايس.ايس.ٽي): هن دوست ڳالھائيندي ناز سنائي جي مختلف خوبين ۽ خامين تي روشني وڌي ۽ چيو تہ ناز قومي ڪارڪن آهي کيس ظلم جو نشانو بنايو ويو آهي، پر هي نوجوان ڪڏهن بہ جهڪيو نہ آهي کيس آزاد ٿيڻ تي مبارڪ ڏيان ٿو.
2. الھبچايو مرڻاسي(جساف): هن دوست ڳالھائيندي چيو، ناز سنائي جيئي سنڌ جو نہ آهي، پر جتي بہ هجي خوش هجي ڪنھن بہ نظريي يا پارٽي سان تعلق هجيس، پر اميد آهي تہ هي سچائي سان نڀائيندو کيس آزاد ٿيڻ تي مبارڪ ڏيان ٿو.
3. محمد خان سولنگي(ڊي.ايس.ايف): هن دوست ڳالھائيندي چيو تہ، هي دوست ڏاڍو محنتي آهي، هن جيل ۾ ڪجهہ ڪتاب ترجمو ڪيا آهن پڙهيو بہ تمام گهڻو اٿس، ناز تي ڪجهہ تنقيد ڪرڻ ضروري ٿو سمجهان تہ هن کي جيل ۾ ٻين شاگردن سان گڏ رهڻ گهرجي ها، آخر ۾ کيس آزاد ٿيڻ تي مبارڪ ڏيان ٿو.
4. خان محمد لغاري (جساف): هن دوست صرف ناز کي مبارڪ ڏني.
5. امداد چانڊيو (ڊي.ايس.ايف): هن دوست ڳالھائيندي چيو، ناز سنائي سخت محنتي ۽ قومي ڪارڪن آهي پر هن کي ڪنھن نہ ڪنھن انقلابي جماعت سان گڏجي ڪم ڪرڻ گهرجي هن ۾ سٺيون صلاحيتون آهن آخر ۾ کيس مبارڪ ڏني.
6. متارو ڏاهري: مون ڳالھائيندي چيو تہ، ناز سنائي محنتي آهي سٺين صلاحيتن جو مالڪ آهي پر سندس اهو طريقو سٺو نہ هو جو شاگردن کان الڳ ٿي وڃي رهيو، هي دوست اسان سان گڏ رهيو آهي کيس جيئي سنڌ جي حفيظ قريشي ٻہ دفعا موچڙا هنيا پر اسان سندس ڀرپور ۽ جائز ساٿ ڏنو هو آخر ۾ کيس آزاد ٿيڻ تي واڌايون ڏيان ٿو.
7. ناز سنائي: هن دوست پاڻ ڳالھائيندي شاگردن کان الڳ رهڻ واري غلطي جو اعتراف ڪيو، هن وڌيڪ چيو تہ مون جيل ۾ محنت ڪندي لطيف تي ريسرچ ڪئي آهي ۽ مون ترتيبوار سڄي رسالي کي نئين سر لکيو آهي، اڄ آئون 15 مھينا ۽ 15 ڪوڙا کائي نڪري رهيو آهيان ۽ آئندہ بہ آئون سنڌي قوم لاءِ ۽ ان جي حقن لاءِ وڙهندو رهندس، منھنجي ٻاهر نڪرڻ تي اڳيان ايف آءِ يو وارا گرفتار ڪرڻ لاءِ بيٺا آهن، ان جو مڙئي خير آهي ايتري ۾ ڊيوٽي جيلر حيدرالزمان هن کي آزادي لاءِ وٺڻ آيو، سڀني هن کي انقلابي گيت، پنھنجي هٿ ۾ ريٽو جهنڊو اڀ تائين جهوليندو اوساٿي، اهڙو ڏينھن بہ ايندو، سان دروازي تائين ساٿ ڏئي رخصت ڪيو ويو.