سفرناما

حيدرآباد کان هنزه تائين

“حيدرآباد کان هنزه تائين” سفر ۾ جتي لاهور ۽ اُتي جي مشهور تاريخي جاين (مينار پاڪستان، شاهي قلعو، بادشاهي مسجد، واگها بارڊر) کان وٺي وادي ناران، جهيل سيف الملوڪ، گلگت، وادي هنزه، سوات ۽ پشاور بابت معلومات ڏنل آهي اُتي انهن هنڌن تائين پهچڻ ۽ ماڻيل مشاهدن، تجربن ۽ نظارن جو پُڻ احوال ڏِنو ويو آهي، ۽ هي سفرنامو انهن هنڌن تي وڃڻ لاءِ سٺي گائيڊ آهي ۽ گهر ويٺي پڙهڻ وارن لاءِ سٺو تفريحي ڪتاب آهي.
  • 4.5/5.0
  • 2581
  • 820
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • مور ساگر
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book حيدرآباد کان هنزه تائين

جهيل سيف الملوڪ

جهيل سيف الملوڪ جي ڪناري اچي لٿاسين، چؤطرف وڏا وڏا پهاڙ ۽ انهن جي چوٽين تان ڳرندڙ برف ۽ وچ ۾ وهندڙ صاف شفاف پاڻيءَ جي ندي، عجب ۽ خوبصورت منظر سامهون هو اکين جي، ۽ ذهن تي اهو پرَيَن جو ٽولو به تري آيو، جيڪي پري بديع الجمال سان گڏ وهنجڻ اينديون هيون. اصل ۾ هن ئي جهيل سان هڪڙو لوڪ داستان وابسته آهي، جيڪو ٿورو هن طرح آهي ته:
“شاهه عاصم نالي هڪڙو بادشاهه هو، جنهن کي سِڪي پِني هڪڙو پُٽ ڄائو هو، جنهن جي خوشيءِ ۾ بادشاهه ڇا ڇا نه ڪيو هوندو. خير پوءِ جوتشيءِ ۽ نجومي پُڻ گهرايا ويا، جن کيس نالو به “سيف الملوڪ” تجويز ڪري ڏنو ۽ ڪجهه ڊيڄاريندڙ اڳ ڪٿيون پُڻ ڪيائون، واقعي به ايئن ٿيو، جڏهن سورهن سالن جو ٿيو تڏهن عشق جي آوي ۾ اڙجي ويو، سو به پري ذات سان، هڪ ڀيري سير تفريح لاءِ نڪتو ۽ دور ڪنهن پهاڙي تي ڪوئي آواز ٻُڌي انهي طرف وڌيو، جيڪا بديع الجمال پري گُنگنائي رهي هئي.
يه رات
تمهاري ايڙيوڻ سڳ پھوٽتي
ڪرنوڻ ڪي خوشبو سڳ معطر هڳ
نشيب ميڻ بهتا هوا دريا
اس شهر ڪِ پهلو سڳ هو ڪر گذرڳ گا
جهاڻ ڪي رات ميرڳ بدن سڳ بڙه ڪر
روشن هڳ
ميرڳ اشڪوڻ ڪڳ سوتڳ
اگر بانجھه نه هوتڳ
تو ميڻ ڪوئي چراغ سا آنسو
ڪسي موج ڪي هٿيلي پر رڪھتي
تمهارڳ زانوئوڻ پر سر رک ڪر
مرنڳ ڪي آرزو
ميرڳ عجز بياڻ ڪي نذر هوگئڳ هڳ
يه رات
ميري لحد هڳ
اور يه دھند ميرا ڪفن
شهزادي بي اختيار ٿي وڃي پريءَ جي ڪُلهن تي هٿ رکيو ۽ پوءِ اُتان کان عشق جي اُماڙي شهزادي جي بادشاهي زندگي کي باهه جو سيڪ ڏيڻ لڳي. هاڻي هن جو سُک چين آرام اُڏامي چُڪو هو، اُن پري جي پويان ۽ آخر هڪ ڏينهن سندس هڪڙي درويش سان ملاقات ٿئي ٿي. اُهو کيس سندس مُنڊي ڏي ٿو ۽ پوءِ هي اُن درويش جو ٻَڌو ٻانهون ٿي رهيو ۽ انهيءَ ئي کيس رَستو ٻُڌايو. انهيءَ پريءَ تائين پهچڻ جو. اُهو رستو ڪيترو پُرخطر ۽ اُهي منظر ڪيترا ڀوائتا هئا، اهڙا سڀ ڀوائتا منظر پار ڪري آخر اچي انهيءَ جهيل تي پهتو، جيڪا هن جي آخري منزل هئي. جتي هن جي پري بديع الجمال سان ملاقات ممڪن هئي. هن کي ڀر ۾ ئي هڪڙي پٿريلي فرش جي ٺهيل جاءِ ملي وئي، جتي طرحين طرحين جا کاڌا هن کي ڪنهن غيب ذريعي ملي ويندا هئا ۽ هيءَ هر مهيني جي چوڏهين تاريخ پريءَ جو ديدار ڪندو هو، جيڪا پنهنجي ساهيڙين سان گڏ انهيءَ جهيل جي پاڻيءَ ۾ تڙ ڪرڻ ايندي هئي. جڏهن سڀ پريون پنهنجا ڪپڙا لاهي پاڻي ۾ لهنديون هيون تڏهن پاڻي ۾ ڄڻ باهه لڳي ويندي هئي. ايئن ڪيئي ڀيرا شهزادي بي قابو ٿي کين ويجهو وڃڻ جو سوچيو، پر وري به درويش جي صلاح کان سواءِ ڪجهه نٿي ڪرڻ چاهيائين ۽ ايئن هڪ ڏينهن خواب ۾ کيس درويش پنهنجو ديدار ڪرائي ٿو ۽ کيس ٻُڌائي ٿو ته جڏهن پريون جهيل ۾ وهنجڻ اينديون آهن ته سڀ کان پهرين بديع الجمال پنهنجا ڪپڙا لاهي ويڙهي رکندي آهي، باقي ساهيڙيون پويان سندس ڪپرن مٿان ڪپڙا رکنديون آهن. تون ڪنهن به طرح بديع الجمال جو لباس قابو ۾ ڪري وٺجانءِ پوءِ پري به ڄڻ تنهنجي قابو ۾ ٿي ويندي ۽ شهزادي سيف الملوڪ ايئن ئي ڪيو، وڃي انهيءَ جاءِ جي ويجهو لِڪي ويٺو جتي پريون پسار ڪنديون هيون. هاڻي هي انتهائي بي چيني ۽ بيقراري جو وڏو سمنڊ سيني ۾ سمائي، اکيون ملڪه پربت جي مٿان آسمان ۾ اٽڪائي ويٺو رهيو ۽ اها گهڙي به آئي جنهن جي اچڻ سان هرسو هڪڙي مدهوش ڪندڙ خوشبوءِ واسو ڪري ويندي آهي.
جڏهن بديع الجمال پنهنجي چاندي تن ۽ سوني بدن تان ڪپڙا لاٿا ته پوءِ هڪ هڪ ڪري سڀئي پريون ننگيون ٿي پويان لٿيون ۽ جڏهن هڪ ٻئي سان ڇيڙڇاڙ ڪري مستي ۾ ٿي آيون، تڏهن شهزادي انتهائي هوشياري سان بديع الجمال جو لباس کڻي ورتو. جڏهن پريون ٻاهر نڪتيون ته بديع الجمال جو لباس گم هئڻ جي صورت ۾ کين گهٻراهٽ ورائي وئي ۽ حياءُ شرم کان بديع الجمال جي بدن جا رنگ هوائن جي نظر ٿي ويا. اوچتو شهزادو ظاهر ٿيو ۽ پنهنجي چادر ڪلهن تان لاهي پري ڏي وڌايائين، پري انڪار ڪيو ته مون کي منهنجو لباس گهرجي، شهزادي چيو هاڻي ممڪن ناهي، چيائين مون کي حاصل ڪري نٿو سگهين، چيائين بس هڪ وار گلي مل موت منظور آهي، پوءِ پري چادر ويڙهي شهزادي سان هٿ ۾ هٿ ملائي رواني ٿي. پري ٻُڌايو ته بس ڪجهه ئي گهڙين ۾ سفيد ديو ايندو ۽ سڀ ڪجهه تهس نهس ڪري ويندو. اهو مونسان محبت ڪري ٿو، پر آئون ساڻس نفرت ڪريان ٿي. شهزادي چيو ته پوءِ پرواهه ڇاجي، جيڪڏهن پيار جا ٻه پل به مليا ته اڪيلائي جي سموري حياتي کان وڌ هوندا. ايئن ٻئي هٿ ۾ هٿ ڏيئي نڪري پون ٿا ۽ هوڏانهن انتظار ۾ ويٺل سفيد ديوَ کي خبر پئجي ٿي وڃي ته منهنجي پري کي هڪڙي آدم زاد قابو ڪيو آهي، اکين مان اُلا ڀڙڪائيندو جبلن جا سينا چيريندو، ٻنهي پريمين جي پويان جاسوس ڪُتي جيان تلاش ۾ نڪري پوي ٿو. جڏهن کيس مايوسي ملي ته جبلن کي ٻه اڌ ڪري وڌائين جتان پاڻي جو ريلو ايترو ته طوفاني تيزي سان گذري رهيو هو جو ڪجهه ئي گهڙين ۾ سموري ڌرتي کي پاڻي پائي ويندو ۽ جتي به هوندا بچي نه سگهندا، ايئن ئي ٿيو. هي ٻئي پيار جا پکي هٿ ۾ هٿ ڏيئي ڊوڙندا رهيا، ڊوڙندا رهيا، ٿڪجي پيا، پر منزل ڪانه ملي، اوچتو هڪ تيز ريلو آيو جيڪو کين پاڻ سان گڏ وهائي هليو ويو.”
ڪو درد ٿو ماڻهو کي ٺاهي ڇڏي،
ڪو درد ٿو پاڻ سان وڃي گڏ وٺي.
مڃيم غم خوشي ٻئي تنهنجا حِصا!
او زندگي! ٻُڌائي ڪِٿي آ خوشي؟
آس پاس جي منظرن ۾ ڄڻ آئون اهو داستان اکين سان ڏسي رهيو هُجان، ڪاٺين جي ٺهيل پُل تان اُڪرون ٿا، راشد جيڪو سڀني کان ڳرو آهي، سندس پير ٿڙهي وڃي ٿو، پر بچي ويو. جهيل جو پاڻي انتهائي تيز رفتاري سان هيٺين طرف وهي رهيو هو، اندر گهرائي ته شايد تمام گهڻي محسوس پي ٿي. ٻي پار پهچون ٿا، ساوڪ ئي ساوڪ ۽ سامهون برف جو ٺهيل پهاڙ جنهن تي سياح سلائڊنگ ڪري رهيا هئا. ڪي گهوڙي تي چڙهي ڍنڍ جو سير ڪري رهيا هئا. اسان به سواءِ سائين انعام جي سڀني برف تي سلائڊنگ ڪئي سين ۽ مون گهوڙي تي پڻ چڙهي فوٽو ڪڍرايو، (پهريون ڀيرو آئون گهوڙي تي تڏهن چڙهيو هئس جڏهن سنت طهر ٿي هئي، اُن وقت منهنجي عمر ايتري هئي جو گهوڙي تي ويهندي ئي مون رڙيون شروع ڪيون هيون ڊپ کان، پوءِ بابا مونکي پنهنجي ڪڇ (هنج) تي کنيو هو، ٻيو ڀيرو هي سيف الملوڪ جهيل تي گهوڙي تي سوار ٿيو آهيان)، هاڻي سڀني دوستن هتي لالا پٺاڻن جي ٻاڪڙا هوٽل اڳيان ڀڳل بئچن تي ويهي پاڻي جهڙي چانهه پيتي، هتي اِهو به چون ٿا ٿورو وقت ٿيو آهي، جو چانهه جو رواج شروع ٿيو آهي، نه ته اڳي چانهه به نه ملندي هئي.