ڪالم / مضمون

منھنجا اخباري ڪالم

ھن مجموعي ۾ سال 2021ع ۽ 2022ع ۾ مختلف اخبارن ۾ ڇپيل 79 ڪالم/مضمون شامل ڪيا ويا آھن. جيتونيڪ اخباري ڪالمن جي عمر محدود ھوندي آھي ڇو تہ اھي مخصوص حالتن کي نظر ۾ رکي لکيا ويندا آھن، پر ساڳي وقت اھي ڪالم تاريخ بڻجي ويندا آھن. ھي ڪالم سنڌ جي سياسي، سماجي، ادبي، اقتصاد حالتن ۽ مسئلن کي نروار ڪرڻ لاءِ لکيا ويا آھن. ساڳي وقت ڪالمن ۾ ان وقت جي واقعن کي پڻ پڙھي سگهجي ٿو.

Title Cover of book منھنجا اخباري ڪالم

ام رباب جي فيصلي تي خوشي ڇو ٿي رھي آھي

ام رباب جي فيصلي تي خوشي ڇو ٿي رھي آھي
ڪجهه ڏينهن اڳ عدالت هڪ فيصلو ڏنو جنهن ۾ ٻن ماڻهن جو نالو رڳو ايف آء آر ۾ شامل ڪرڻ جو حڪم هو يعني نه ڪو هنن کي سزا آئي نه ڏنڊ وغيره ڳالهه رڳو اها ته پوليس انهن جو نالو ايف آء آر ۾ ڪونه وڌو (جنهن جا سبب ڪي به ٿي سگهن ٿا) اهي نالا فريادي ڌر جي درخواست تي وڌا وڃن ۽ بس.
فيصلي اچڻ شرط سوشل ميڊيا تي خوشين ۽ شادمانن جا دهل وڄي ويا هر ماڻهوء پوسٽ رکي يا ان تي پنهنجي ذهن مطابق ڪجهه نه ڪجهه لکيو، گهڻو ڪري ڪو به خاموش نه ويٺو. ڪن دوستن ان کي مائي جندو سان ڀيٽيو، ڪن ان کي تاريخي ڪردار بختياور سان ڀيٽيو، ڪن هن کي بنياد بڻائي پيپلز پارٽي قيادت کي نشانو بڻايو ته اهي بينظير ڪيس جي پوئواري حڪومت ۾ هوندي، سڀني سهولتن هوندي، پيسي جي گهڻائي هوندي به نه ڪري سگهيا. اهو بحث اڃان تائين جاري آهي.
سوال اهو آهي ته ان فيصلي ۾ سنڌ جي ماڻهن کي ڪهڙي خوشيء جي ڳالهه نظر آئي آهي يا وري سڌي ڳالهه ڪجي ته ان ۾ سنڌ جي عوام خاص طور ان کي خوشيء جي خبر ڇو سمجهو. ڇا شامل ٿيندڙ نالن واري ماڻهن سان سنڌين جي ڪا خاص دشمني آهي يا ام رباب سان پيار آهي.
منهنجي نظر ۾ سنڌ جي ماڻهن کي اهي ٻيئي ڳالهيون ذهن ۾ ڪونه آهن. انهن جي اندر ۾ شامل ٿيندڙ نالن سان (خصوصي) دشمني ڪونهي پر ان جاء تي انهن کي هر ان عورت/مرد سان پيار آهي جيڪو جاگيرداريء خلاف/جاگيردارن خلاف وڙهي ٿو. خاص طور هڪ نياڻيء جو پنهنجي حق لاء وڙهڻ سنڌين ۾ خوشيء جي لهر پيدا ڪري ٿو اها خوشي ان ڪري به وڌي وڃي ٿي جڏهن جدوجهد ڪا ڪمزور ڌر/نياڻي ڪري ۽ ڪنهن جاگيردار/جاگيرداري سوچ خلاف هجي ٿي. سنڌي سماج هن بدبوء ڪري ويل نظام خلاف بي انتها نفرت رکي ٿو. هو سمجهي ٿو ته ساڻس ٿيندڙ هر ويڌن پويان اهو ئي عنصر آهي. اڄوڪي سنڌ جيڪو دوزخ جو دونهون پيئي لڳي انهيء گندي نظام ڪري ئي آهي. ان راء قائم ڪرڻ پٺيان سنڌين کي ملندڙ زخمن جي هڪ تاريخ آهي، ويساه گهاتين جي هڪ تاريخ آهي ۽ سنڌين ان خلاف نه رڳو سوچيو پر ڪيترا دفعا عملي اظهار به ڪيو آهي.
اوڻيويهه سو اٺاسي واري اليڪشن جا نتيجا اهو سڀ ڪجهه ٻڌائڻ لاء ڪافي آهن جڏهن سنڌين پنهنجا سڀ لڳ لاڳاپا، ناتا رشتا وساري، پيرن مرشدن جي ڳالهه کي پوئتي اڇلي رڳو پارٽيء/ نظرئي جي بنياد تي ووٽ ڏنو ۽ هڪ ئي ووٽ ڏنو. ڪيترن ماڻهن اهو چيو سنڌي ڪنهن هڪ ڳالهه تي پهريون دفعو متفق آهن. اسان پاڻ اکئين ڏٺو جو اليڪشني عملو بينظير جي نالي جا نعرا هڻندو پولنگ اسٽيشنن تي پهتو ۽ نعرا هڻندي موٽيو نتيجي طور وڏا وڏا نالا جيڪي ڪڏهن هارائيندا ئي ڪونه هئا اهي پٽ اچي پيا. اليڪشن جي ٻئي ڏينهن جڏهن پيپلز پارٽيء کي ملندڙ حڪومت جي پڪ ٿي ته هر ماڻهوءَ خاص طور هر سنڌيءَ اهو سمجهو ته هو پاڻ وزيراعظم ٿيو آهي.
هن اليڪشن وڏيرن کي (هارايل ۽ کٽيل) پنهنجي ڪلاس جي رشتي جو ڀرم رکڻ لاء وري متحد ڪيو، هڪ ٻئي جي لاء پيپلز پارٽي (کٽندڙ پارٽي) ۾ گنجائش پيدا ڪئي ويئي ڏسندي ئي ڏسندي سڀ وڏيرا پيپلز پارٽيء کي پنهنجي آماجگاه (شڪارگاه به جتي ويهي لڪي شڪار ڪندو رهجي) بڻائي چڪا. انهن سنڌي عوام کان انتقام وٺڻ شروع ڪيو سنڌين کي قدم قدم تي باور ڪرايو ويو ته اوهان ووٽ ڪنهن کي به ڏيو، ڪهڙي به نالي سان ڏيو ووٽ وڏيرڪي سوچ کي ئي ملڻو آهي. هاڻي وتايو خوش آهي جو نالو به ڀلو، ماني به ڀلي کاء ڙي وتايا کاء.
هر سنڌيء جي اندر ۾ اها ئي تحريڪ (وري) اٿندي/ ڏسندي سنڌ جو هر جاگيردار سنڌين کي هڪ اهڙي نظام جي اندر ڌڪيندو رهي ٿو جنهن ۾ هو جاگيرداريء کان نفرت ته نه ڪري پر ان سان پيار ڪري. عوام خلاف هن نفرت ڀري ويڙه ۾ وڏيرن ذات پرستيء جو عنصر شامل ڪري هن کي وڌيڪ وڻندڙ بڻائڻ جون ڪوششون ڪيون آهن جيڪي سو سيڪڙو ڪاميابي ماڻينديون رهن ٿيون. وڏيرن جو اهڙين پارٽين ۾ هجڻ جتي اهي ويهڻ وڌيڪ محفوظ هجن اتي ويهي پنهنجي لاء وڌندڙ عوامي نفرت جو ٽوڙ ڪڍي سگهن، مجبوري آهي نه ڪي پيپلز پارٽيء سان محبت.
هن صورتحال ۾ پيپلز پارٽيء مٿان وڏي ذميواري عائد ٿئي ٿي ته اها انقلابي قدم کڻندي اهڙن جاگيردارن/جاگيردار سوچ وارن کان پارٽيء کي پاڪ ڪري جيڪي اندر ئي اندر خود پارٽيء جا به دشمن آهن. دنيا ايڪيهين صديء کان به اڳتي جو سوچي ۽ هي اسان کي وري پنڌرهين صدي يعني رينانس واري دور ۾ ڦٽو ڪرڻ جا جتن پيا ڪن. جيئن ته هن وقت پيپلز پارٽيء جي قيادت نوجوان بلاول ڀٽو صاحب ۽ اسان جي ٻن نياڻين جي هٿن ۾ آهي تنهنڪري سنڌ جو عوام انهن منجهان بهتريء جي اميد رکي ٿو هن فيصلي يعني سنڌ جي هر ضلعي جي عوام مٿان باه وانگر ڪڙڪيل وڏيرن کي نيڪالي ڏيڻ جو فائدو اڳي پوء سنڌ کي ۽ پيپلز پارٽيء کي ئي ٿيڻو آهي.
17.09.2021