پيار جو پرڻو ڪندڙ هڪ ٻي نياڻي قتل
“حبيبن هيڪار، منجهان مهر سڏ ڪيو، سو مون سڀ ڄمار اورڻ اهو ئي ٿيو”لطيف سائين فرمائي ٿو ته هڪ دفعو حبيبن مهر منجهان، پيار منجهان سڏ ڪيو بس اهو ئي منهنجي سموري ڄمار جو اورڻ ٿيو. اورڻ جو مطلب حال ونڊڻ، دل جو حال ڏيڻ وٺڻ. انساني زندگي ڪيتري ٿئي ٿي، مثال طور لطيف سائين جي ٽيهٺ سال ئي وٺون ٿا. ٽيهٺ سالن جا ڪلاڪ ٿيا (ننڊ وارا اٺ ڪلاڪ ڇڏي) هڪ هزار اٺ. انهن جا منٽ ٿيا سٺ هزار چار سو اسي ۽ وري سيڪنڊ ٿيا ڇٽيهه لک اٺاويهه هزار اٺ سو. ڪنهن کي سڏ ڪرڻ ۾ هڪ يا ٻه سيڪنڊ لڳندا آهن. (مهر منجهان پرينءَ سڏ ڪيو، عبدالطيف!) لطيف سائين چوي ٿو ته باقي منهنجي زندگيء جا ڇٽيهه لک اٺاويهه هزار ست سو اٺانوي سيڪنڊ منهنجي زندگيء ۾ ڳڻيا ئي نه وڃن. انهن دوران مون جيڪو ڳالهايو، مون جيڪو ٻڌو اهو ڪنهن ڪم جو نه هو ڄڻ ته ٻڌو اڻ ٻڌو هو. ائين سمجهو منهنجي عمر ڪل ٻه سيڪنڊ هئي.
ڪجهه ڏينهن اڳ اخبار ۾ وري هڪ خبر ڇپي ته ٻه سال اڳ پيار جو پرڻو ڪندڙ سنڌ يونيورسٽيء جي فائن آرٽ شعبي جي شاگردياڻيءَ کي ان ماڻهو پٿر هڻي قتل ڪيو جنهن اُن کي مهر منجهان سڏ ڪيو هو. ان نياڻيء کي ڪراچيء گهمائڻ بهاني، فريب ۽ مڪر سان گهرائي پٿر هڻي قتل ڪيو ويو. قتل کان پوء سندس لاش نوري آباد ڀرسان اڇلايو ويو. پوليس موجب اهو درندو گرفتار ڪيو ويو آهي جنهن ڏوه جو اعتراف به ڪيو آهي. هاڻي هو ننڍي کان وڏي جيل ويندو جتي ساٿي قيدين کي پنهنجي مڙسي (غيرت کان وانجهيل) جون ڳالهيون ڪندو. وڏي ڳاٽ هلندو. پويان سندس گهر ۾ امڙ ۽ پيءُ روئيندا، ڀينر روئينديون. سڀ ئي پنهنجي ڪنن/ڳچيء ۾ پيل سون وڪڻنديون، قرض لاء در در ڌڪا کائينديون، سڀئي ٿاڻن تي ڌڪا کائينديون، عدالتن جا ڌڪا کائينديون ڇا اها به غيرت ۾ شمار ڪندو اهو قاتل؟
پنهنجي پرينء کي قتل ڪرڻ وارا هٿ دنيا جا گندا هٿ آهن. اها سوچ سوچيندڙ دنيا جو سڀ کان گندو ذهن آهي ۽ اهو پٿر بي حياء پٿر آهي جنهن پرين جي مغز ۾ لڳي ان کان ان زبان جو رابطو ختم ڪيو جنهن سان هن قاتل کي مهر منجهان سڏ ڪيو هو. ڇا محسوسات هوندي ان نياڻي جي جنهن آخري وقت ۾ وري به ان بابا کي سڏ ڪيو هوندو جنهن جي سيني تي لڳي هوء وڏي ٿي هوندي. ڇا فيلنگس هونديون ان جون جڏهن هن قاتل کي پنهنجي پيار جا واسطا ڏنا هوندا. اکين اکين ۾ هن کي چيو هوندائين “انڌا انهن اکين کي پيو اُجهائين جن تو ڏانهن پيار سان ڏٺو!”
مورک آهي اهو انسان جيڪو ان نياڻيء لاء برو به سوچي، قتل ڪرڻ ته وڏي ڳالهه. غيرت کان وانجهيل آهي اهو جيڪو ان نياڻيء کي قتل ڪري جنهن پنهنجي ماء جو پيار پوئتي ڪري ان کي مهت ڏنو. جنهن پنهنجي پيء جي ڇاتيء کي پوئتي ڌڪو ڏيئي ان کي ڳلي لڳايو. گند جو ٽوڪرو آهي اهو انسان جنهن اهڙي بهادر نياڻيء لاء گندو سوچيو جيڪا زماني جون ريتون رسمون سڀ پوئتي اڇلي اچي ان سان ملي. اڙي گندا انسان! پرين ئي اچي ته دل کي گوشت جي ٽڪر مان دل بڻائيندو آهي. هيء نياڻي ته فائن آرٽ جي شاگردياڻي هئي هن جو ذهن ته ڪيترن انسانن کان سهڻو هوندو تڏهن ته ان هِن شعبي جو انتخاب ڪيو. هن نياڻيء جي ڪوري ۽ صاف ذهن ۾ ته هر سرجندڙ سوچ آرٽ جو شاهڪار هوندي. هيء نياڻي ته سڪل وڻ جا به سور ڄاڻيندڙ هوندي. هن نياڻيء جي اک جي ڏسڻ جو انداز ئي انوکو هوندو. تون آرٽ کي قتل ڪيو آهي! صد حيف هجيئي!
هي ڪو پهريون دفعو ڪونهي اسان جون نياڻيون اهڙن غيرت کان وانجهيل جانور جي مٺين ڳالهين ۾ اچي پنهنجي ماتا پتا جي عزت کي شيهو رسائيندي اچي انهن سان ملن ٿيو جيڪي وري کين جلد ئي پاروٿو گوشت سمجهي قتل ڪري ٿا ڇڏين. هنن ئي ڪالمن ۾ مون سميت هر لکندڙ انهن نياڻين کي وينتيون ڪيون آهن ته اوهان جا ڪچڙا ذهن آهن، جلدي دوکو کائي وڃن ٿا. ان جو واحد حل اهو آهي ته هر نياڻي پنهنجي امڙ کي پنهنجي ساهيڙي سمجهي ان کي پنهنجي دل جو حال ڏي ۽ امڙ به ان جي ساهيڙي بڻجي ان سان اهڙو ورتاء ڪري جو نياڻي امڙ کي سڀ ڪجهه ٻڌائي ڇڏي.
هي سماج هاڻي انساني سماج رهيو ئي ڪونهي جو هن تي ڪا ميار جڙي. هاڻي هر ماڻهو پاڻ بقا جي جنگ پاڻ وڙهي. هتي هاڻي ڪنهن جي عزت محفوظ ڪونهي رهي پر عزت، شرم و حيا وارا لفظ اجنبي بڻيل آهن. ناياب نسل وانگر پنهنجا نالا ڇڏي اهي لفظ ڪيڏانهن ويا هليا. هي ڇسو سماج وري پنهنجي بحالي چاهيندي به نه پيو ڪري سگهي. قدم قدم تي وڏيراشاهي پنهنجي آب و تاب سان موجود آهي جيڪا هر شيء کي بي معنى بڻائيندي رهي ٿي. اهڙي صورتحال ۾ جتي اسڪول بگهڙن جي ور چڙهيل آهن، يونيورسٽيون جنوني جانورن جي هٿن ۾ بيوس آهن مدرسا ڪو وقت ٿيو پنهنجي ڪردار سبب اصليت وڃائي ويٺا آهن اتي والدين کي خاص طور نياڻين کي محتاط رهڻو پوندو.
07.10.2022