آئين ٽوڙڻ جي سزا به ملڻ گهرجي
اولهه پاڪستان جو هڪ گورنر پنهنجي وڏين مُڇن منجهان هڪ تي هٿ رکي چوندو هو “هي منهنجو آئين آهي” ٻيء مُڇ تي هٿ رکي چوندو هو “هي منهنجو قانون آهي”. ڏٺو وڃي ته ملڪ ۾ ايندڙ هر حڪمران (مڇن واري يا بنا مڇن واري) آئين ۽ قانون کي ائين ئي سمجهو آهي ۽ ائين ئي سمجهي عمل ڪيو آهي. ٽي اپريل ٻه هزار ٻاويهه تي ٻين حڪمرانن جيئن هن (موجوده حڪمران) بنا مڇن واري سائين به آئين کي ائين سمجهو ۽ ان تي عمل ڪيو ۽ ڪرايو.
وزير اعظم دعائون گهرندو رهيو ۽ جڏهن سندس دعا اگهاڻي ۽ ان جي نتيجي ۾ آيل تحريڪ عدم اعتماد سڀ مرحلا طيء ڪندي اچي ووٽنگ جي اسٽاپ تي پهتي ته ووٽنگ لاء گهرايل اجلاس مان هڪ ميمبر (وزيرقانون) اٿيو ۽ ڊپٽي اسپيڪر کان هڪ سوال ڪيو ۽ چيو ته پهريائين هن تي رولنگ ڏيو. اهو سوال هڪ منٽ کان به گهٽ وقت جو هو ۽ ٻڌڻ کان پوء ڊپٽي اسپيڪر ان تي هڪ سيڪنڊ بنا ڪنهن دماغ جي استعمال جي هڪ پني تي اڳ ۾ ئي لکيل رولنگ پڙهي ٻڌائي ته موجوده تحريڪ عدم اعتماد غير آئيني آهي ۽ اجلاس ملتوي ڪجي ٿو. پنجاه هزار کان وڌيڪ ڪوڙا ٺپا هڻي اليڪشن کٽڻ جي الزام هيٺ هلندڙ ڪيس ۾ ڪورٽ کان اسٽي وٺي ڊپٽي اسپيڪر جي ذميوار ڪرسيء تي ويٺل هن همراه فتوى پڙهڻ وقت ايتري ته تڪڙ ڪئي جو هواس قائم نه رکندي لکيل رولنگ واري پني تي نالو ان جو پڙهي ويو جيڪو اجلاس ۾ هو ئي ڪونه يعني سوال هڪ ٻڌو جواب ٻئي پاران ڏنو ويو. شايد اهو ڪم پنجين درجي وارو شاگرد به نه ڪري.
اهو سڀ ايتري پلاننگ سان ٿيو جو حزب اختلاف جا ميمبر هڪ ٻئي ڏانهن ڏسندا رهجي ويا ۽ ڪجهه ڪري نه سگهيا. سندن چهرا ان وقت ايتري بيوسيء جي جهلڪ هئا جيئن سندن حڪمراني وقت عوام جا چهرا نسوري بيوسي ڏيکاريندڙ هوندا آهن.
ايتري ۾ وزيراعظم صاحب تقرير ڪندي فرمايو ته مون صدر کي اسمبلي ٽوڙي نگران حڪومت جو چئي ڇڏيو آهي قوم چونڊن جي تياري ڪري. صدر صاحب اسمبلي ٽوڙڻ جو حڪم نامو جاري ڪيو ۽ وزيراعظم صاحب کي نگران حڪومت جي جوڙجڪ تائين ڪم جاري رکڻ جو چيو. وزيراعظم صاحب جي وزيرن مشيرن هن بيانئي تي ڪم شروع ڪري ڏنو ته حزب اختلاف وارا اليڪشن کان ايترو ڇو ٿا پري ڀڄن.
وزيراعظم صاحب پنهنجي ميمبرن کي اهو به فرمايو ته مونکي خبر هئي پر مون اوهان کي نه ٻڌايو ڇو ته متان اوهان اها ڳالهه حزب اختلاف جي ميمبرن کي ٻڌايو. پنهنجي ميمبرن کي فخريه انداز ۾ اهو به چيائين ته اوهان جو ڪپتان آخري بال تائين کيڏڻ وارو آهي مون اوهان کي ڪونه چيو هو ته مان اوهان کي سرپرائيز ڏيندس.
جنگ جي دنيا ۾ هڪ لفظ/ٽرم استعمال ٿيندو آهي سرجيڪل اسٽرائيڪ جنهن جو مطلب اهو آهي ته اهڙي تڪڙي ڪاروائي جو ٻئي کي سنبرڻ ۽ سمجهڻ جو موقعو ئي نه ملي. هي سمورو عمل سوچيل سمجهيل سرجيڪل اسٽرائيڪ هئي جيڪا وزيراعظم جي سربراهيء ۾ منصوبه بنديء جي عمل مان گذري. اهو سمورو عمل آئين سان ٿيل اهو ورتاء هو جنهن جو مثال اڳي اسان جي ملڪ ۾ ڪونه ملندو توڙي جو پهرئين ڏينهن کان روزانو جي بنياد تي آئين ٽوڙڻ جا خوب تجربا ٿيندا رهيا آهن.
ان دوران ملڪ جي وڏي عدالت پاڻ مرادو نوٽيس ورتو جنهن جي ٻڌڻي چار ڏينهن روزانو جي بنياد تي ٿيندي رهي. عدليه جو پراڻو رڪارڊ ڏسي قوم ۾ بيچيني وڌندي رهي توڙي جو ٻڌڻي دوران ججن پاران ايندڙ “رمارڪس” عوام تي پاڻي جي ڇنڊي وانگر پوندا رهيا پر عوام پويون رڪارڊ ڏسي مايوس ٿيندو رهيو.
ان دوران حزب اختلاف جي ليڊرن خاص طور تي مولانا فضل الرحمان ۽ بلاول ڀٽي پاران انٽرويو دوران سخت احتجاج جي تنبيهه ايندي رهي. اهو به چيو ويو ته احتجاج ايترو سخت هوندو جو اڄ تائين ڪنهن ڏٺو ڪونه هوندو.
ڪالهه سپريم ڪورٽ فيصلو ڏنو ته صورتحال رولنگ کان اڳ واري بحال ڪجي ٿي وڌيڪ چيو ويو ته نائين تاريخ اجلاس ڪري ووٽنگ ڪرائي وڃي جيڪڏهن وزيراعظم خلاف رٿ ناڪام ٿئي ٿي ته بس نه ته نئين قائدايوان جو انتخاب به ان ڏينهن ئي ڪرايو وڃي.
ٿي سگهي ٿو عدالت کي وزيراعظم صاحب جي ذهن ۾ پلجندڙ نئين ڪنهن “هوشياري” جي کڙڪ پئجي ويئي هجي تنهنڪري هنن واضع فيصلو ڏنو ته هيئن هيئن ٿيڻ گهرجي.
هتي سوال اهو آهي ته ڳالهه اتي ختم ڪونه ٿي ٿئي ۽ نه وري ان کي ختم ڪرڻ گهرجي. جن آئين ٽوڙيو انهن کي ان سموري ٽيم سميت سزا به ملڻ گهرجي. ڇو ته اڄ ميڊيا جو زمانو آهي ڪا ڳالهه لڪائي ڪونه ٿي سگهجي. تيار ٿيل سازش ڏاڪي به ڏاڪي ميڊيا تي آيل آهي ان کي بنياد بڻائي سگهجي ٿو ۽ اهو ٿيندو ڇو ته نئين حڪومت اهو سڀ ڪندي. نئين حڪومت صدر صاحب سان گڏ گورنرن سان گڏ وزير مشيرن لاء به گهڻو ڪجهه ڪندي. ٿي سگهي ٿو فارين فنڊنگ ڪيس جو فيصلو جيڪو به تيار آهي اهو به اچي وڃي. هن سموري صورتحال ۾ ڇڙهيون هڻڻ/ڦٿڪڻ حڪومت لاء وڏي تباهي ۽ رسوائي جو سبب بڻبو. وقت وقت جي ڳالهه هوندي آهي ڪڏهن هٿ لائڻ سان مٽي به سون ٿي پوندي ۽ جڏهن وقت نه هوندو ته سون به مٽي ٿي پوندو آهي ڪڏهن پراوا ميمبر به پنهنجا ته ڪڏهن پنهنجا ميمبر به پراوا.
08.04.2022