روس کي ڇا ڪرڻ گهرجي ها!
جيڪڏهن ڪو ٻاهريون ماڻهو/ٻئي شهر/ٻئي ملڪ جو ماڻهو منهنجي گهر جي ڪمري ۾ پنهنجي اوطاق ٺاهڻ چاهي ته مون کي ڇا ڪرڻ گهرجي هن سوال جو جواب ڏيئي پوء اڳتي وڌو.
سوويت يونين جي خاتمي تي به جڏهن آمريڪا جي دل ڪين ٺري ته هن روس، جيڪو سوويت يونين جو محرڪ هو تنهن کي ڳٽ وجهڻ لاء ان جي پراڻين رياستن مٿان “شفقت” جو هٿ گهمائڻ شروع ڪيو. بلڪل ان طرح جو هٿ سيٽو ۽ سينٽو ۾ شامل ڪري اسان جي مٿي تي به رکيو ويو هو جنهن جو نتيجو سامهون آهي. ڳالهه جيڪڏهن دوستيء جي هجي ها ته به قبول پر انهن سڀني رياستن کي نيٽو ۾ شامل ڪرڻ روس لاء موت هو ۽ موت ڪنهن کي به قبول ڪونه هجي ٿو.
يوڪرين سوويت رياستن منجهان هڪ اهڙي رياست هئي جتي سوويت يونين جون سڀ کان وڌيڪ صنعتون هيون خاص طور تي هٿيارن جي صنعت جو هي مرڪز هو تنهن ڪري آمريڪا شروعات اتان ڪئي جيڪا اوڻيويهه سو ايڪانوي ٻيانوي جي ڳالهه آهي. ٻي ڳالهه ته روس ۽ يوڪرين تاريخي لحاظ کان هڪ ٻئي سان تمام گهڻا واڳيل آهن هنن جا شهري هڪ ٻئي ۾ ضم ٿيل آهن. يوڪرين جي ڪيترن علائقن ۾ روسي ٻولي ڳالهائڻ وارا يوڪريني ٻولي ڳالهائڻ وارن کان به اڪثريت ۾ آهن. يوڪريني ٻولي خود پنهنجي لپيء ۾ ڪونه پر بائلورشين لپي يا روسي لپيء ۾ لکي ويندي آهي. ڪا به ٻولي ٻين ٻولين جا اثر ڪو يڪدم ڪونه قبوليندي آهي مثال روسي ٻولي عربي/سنڌي/هندي جا اثر قبول ڪونه ڪندي اهو ٻوليء جو لپي وارو تعلق قومن جي پاڻ ۾ تعلق بابت گهڻو ڪجهه ٻڌائيندڙ هجي ٿو. ٿورن لفظن ۾ اهو ته تاريخ ۾ ڪنهن به طور روس جو ذڪر يوڪرين کان سواء ۽ يوڪرين جو ذڪر روس کان سواء ڪري ئي نه ٿو سگهجي. ان صورت حال ۾ اتي ريڊ ڪلف وانگر هڪ ليڪ ڪڍڻ ۽ اتي وري پنهنجي اوطاق ٺاهڻ روس کي قبول ڇو هجڻ گهرجي.
بقول اشوڪ اعظم جي جنگ هڪ ڏوه آهي اسان سڀ به جنگ کي ڏوه سمجهندڙ آهيون ۽ ڪوبه شعور وارو انسان ڪنهن به جنگ جي حمايت نه ٿو ڪري سگهي. روسي حملي جي به نه پر پنهنجي وجودي بچاء لاء نه وڙهڻ به هڪ ڏوه آهي جنهن جي سزا جنگي ڏوه کان به وڏي آهي. جن قومن پنهنجي وجود جي حفاظت لاء ويڙه ناهي ڪئي انهن جا وجود تاريخ پنهنجي صفحن تان ميساري ڇڏيا آهن اها ڳالهه به ذهن ۾ رکڻ گهرجي.
هاڻي ڇا ٿيندو....ان جو جواب ايترو ڏکيو ڪونهي لڳي ٿو ته آمريڪا ۽ يورپي يونين هن جنگ کي رڳو سلامتي ڪائونسل (جتي روس کي ويٽو پاور حاصل آهي) کان پوء جنرل اسمبلي (جيڪا رڳو ٺهراء پاس ڪري سگهي ٿي ڪنهن کي ڪجهه ڪرڻ لاء مجبور نه ٿي ڪري سگهي) کڻي ويندا جنهن کان پوء پابنديون هڻي سگهن ٿا ان کان مٿي ڪجهه ڪونه. ته ڇا روس خاموش ويهندو نه ڪڏهن به نه جيڪڏهن روس پاران يورپ جي رڳو گيس لائين بند ڪئي ويئي ته يورپ کي نڪ ناڪيلي لڳي ويندي تنهنڪري قوي امڪان اهو ئي آهي ته رڳو گدڙ ڀڀڪيون جاري رهن.
روس يوڪرين جي طاقت جو فرق به تمام گهڻو آهي تنهنڪري امڪان آهي ته روس پاران سرجيڪل اسٽرائيڪ ريت جون ڪاروايون ڪري ڳالهه کي جلدي ڪنهن ٿانو ۾ وڌو وڃي ڇو ته اڄ ڊگهي جنگ جو زمانو ڪونهي ۽ سموري دنيا ڄاڻي ٿي ته جيڪڏهن جنگ شروع ٿي ۽ ڪو ٻيو ملڪ وچ ۾ آيو ته ان جنگ کي روڪڻ ڪنهن جي وس جي ڳالهه نه هوندي.
دنيا تي هن حملي جا اثر به تمام گهرا ٿي سگهن ٿا خاص طور تي دنيا جي گڏيل اقتصادي پيداوار جيڪا اڳ ۾ ئي دٻاء ۾ آهي ۽ ٽن سالن کان وٺي ڪرونا جي اثرن مان ئي ڪونه نڪتي آهي اها وڌيڪ خطرناڪ صورت وٺي سگهي ٿي خاص طور تي پوئتي پيل ملڪن جي اقتصادي ترقي وڌيڪ دٻاء ۾ اچي سگهي.
اسان جي ملڪ جو وزيراعظم صاحب به روس جي دوري تي هو اهڙي وقت جڏهن ڪيترن هفتن کان صورتحال ڪشيده هئي وزيراعظم صاحب جو دورو ڪرڻ مغربي دنيا لاء ڪو سٺو پيغام ڪونه هوندو. پنهنجي وجود ۾ اچڻ کان وٺي اسان مغربي دنيا جي اثر هيٺ رهندا آيا آهيون اسان جي معيشت کي آمريڪي امداد کان ڌار ڪري ڏسبو ته پاڇي وڃي بچندي ٻڙي. ان ٻڙيء کي وڌيڪ خبردار رهڻ جي ضرورت آهي خاص طور هن وقت جڏهن ايف اي ٽي ايف واري تلوار به مٿان پيئي لڙڪي ۽ عجب اتفاق ته ان جو اجلاس به هلندڙ آهي. ڀلي هن ڀيري نه پر اها تلوار ڪڏهن به گردن مٿان ڪري سگهي ٿي ۽ گردن ۾ ان جو گهاء برداشت ڪرڻ جي سگهه ڪونهي. ڪجهه ماڻهن جو خيال آهي ته روس ۽ چين اسان جي ملڪ کي معاشي ڌٻڻ مان ڪڍي سگهن ٿا جيڪو خيال خام خياليء کان سواء ڪجهه ڪونهي ڇو ته اهي ٻيئي ملڪ اهڙي پوزيشن ۾ ڪونه آهن ان کان وڏي ڳالهه اها ته ملڪن جا ملڪن سان ورتاء مفادن کان سواء ڪونه هوندا آهن انسان هڪ ٻئي مٿان رحم کائي سگهي ٿو ملڪ هڪ ٻئي مٿان رحم به ڪونه ڪندا آهن.
25.02.2022