ڪالم / مضمون

منھنجا اخباري ڪالم

ھن مجموعي ۾ سال 2021ع ۽ 2022ع ۾ مختلف اخبارن ۾ ڇپيل 79 ڪالم/مضمون شامل ڪيا ويا آھن. جيتونيڪ اخباري ڪالمن جي عمر محدود ھوندي آھي ڇو تہ اھي مخصوص حالتن کي نظر ۾ رکي لکيا ويندا آھن، پر ساڳي وقت اھي ڪالم تاريخ بڻجي ويندا آھن. ھي ڪالم سنڌ جي سياسي، سماجي، ادبي، اقتصاد حالتن ۽ مسئلن کي نروار ڪرڻ لاءِ لکيا ويا آھن. ساڳي وقت ڪالمن ۾ ان وقت جي واقعن کي پڻ پڙھي سگهجي ٿو.

Title Cover of book منھنجا اخباري ڪالم

حڪمرانن جي تلاش تي به انعام هجڻ گهرجي!

حڪمرانن جي تلاش تي به انعام هجڻ گهرجي!
جيئن ڪنهن رهزن ڌاڙيل جي گرفتاريء لاء (زنده مرده) انعام رکيل هوندا آهن حڪمرانن تي به ائين ئي انعام رکڻ گهرجن جيڪي گيليلو جي ٺاهيل دوربين (جنهن سان خلا ۾ گهمندڙ سيارن کي به ڏسي سگهجي ٿو) سان به ڪٿي نظر ڪونه پيا اچن. حڪمران ڪيڏانهن گم ٿي ويا ڪا خبر ڪونهي. هي ملڪ شايد دنيا جي ڪجهه ملڪن منجهان هڪ بدنصيب ملڪ آهي جيڪو ڪنهن به حڪمران کان سواء هلندڙ هجي. رڳو مٿي يعني وزيراعظم وزير وڙا ئي گم ڪونه آهن ملڪ جي هر صوبي جا وزيراعلى ۽ ننڍڙا وزيروڙا به گم آهن خاص طور تي سنڌ ۾ ته هر ضلعي جو ڊي سي، ايس پي به گم آهن. يوسي ليول تي حڪمراني ڪندڙ وڏيرن کان مختيارڪار تائين ڳولهيا نه پيا لڀن. ايم پي اي، ايم اين اي وڏيرا به رڳو ماڻهو مارائڻ وقت نظر ايندڙ آهن باقي ڪنهن چڱائيء لاء ڪونه. لڳي پيو ملڪ هاڻي ملڪ رهيو ئي ڪونهي. ورهائي کنيل ٽڪرا آهن جتان جي عوام کي رڍ ٻڪري سمجهي مقامي “طاقتور” ان مٿان لٺ بازي ڪن پيا.
ڀلا اوهان کي اهي ڪٿي نظر اچن پيا جن پوئين حڪومت جي خلاف مهانگائي مارچ ڪيا! اڀ ڏاريندڙ نعرا هنيا. ڪيترين گاڏين جا قافلا ڪاهي اسلام آباد تائين مارچ ڪيو. تر جا ايم پي اي ايم اين اي صاحبان حڪم جي تعميل ڪندي، ايندڙ چونڊن ۾ بيهڻ لاء پنهنجي ٽڪيٽ پڪي ڪندي سهڪندي سهڪندي وڃي اتي پهتا. پيٽرول، ڊيزل، گاڏين، کاڌي پيتي تي اربين روپيا خرچ ڪيا (اها پڪ آهي ته اهي انهن پنهنجي کيسي مان ڪونه ڪيا هوندا انهن جو بار به اڳي يا پوء سڌو يا اڻ سڌو عوام مٿان ئي پيو هوندو) پوئين حڪومت مٿان مهانگائيء جا الزام هڻندڙن پاران ڪيترو رڻ ٻاريو ويو ۽ ان جي نتيجي ۾ حاصل ڪيل ڪرسي تي ويهي وري عوام مٿان نئين سري کان مهانگائي ڪئي پيئي وڃي!
اڄ انهن جي دور ۾ ٻيون سڀ شيون ته گم آهن پر اٽو جيڪو بنيادي کان به بنيادي شيء هجي ٿو اهو ڏيڍ سو ۽ هڪ سو چاليهه تائين وڪري جون خبرون آهن. وزير وڙا نڪ جي پڪائيء سان “سڀ ٺيڪ، سڀ ٺيڪ” جو پراڻو بي سرو راڳ ڳائي پنهنجي نوڪري پڪي ڪرڻ جا بندوبست پيا ڪن. وزير صاحبان چون پيا ته حڪومت پاران اٽو پنجهٺ روپئي ڪلو فراهم ڪيو پيو وڃي پر سوشل ميڊيا، اليڪٽرانڪ ميڊيا، پرنٽ ميڊيا انهن خبرن جي تصديق پيا ڪن ته عوام جون رڙيون سچيون آهن ۽ اٽو هڪ سو چاليهه ۽ ڏيڍ سو روپين ۾ پيو هلي.
وفاقي حڪومت صوبائي حڪومت واري گردان ڳائي ڳائي حڪمرانن جون نڙيون بيهجي ويون آهن. اهو مسئلو وفاق پاران پيدا ڪيل آهي وفاق وري بال کي ٺوڪر هڻي صوبي ڏانهن پيو اڇلائي ان وچ ۾ عوام جو ڪهڙو حال ٿي ويو آهي انهن عياش ۽ بيخبر حڪمرانن کي خبر ڪونهي.
امن امان جي صورتحال خاص طور اتر سنڌ ۾ ڀيانڪ کان ڀيانڪ شڪل وٺندي پيئي وڃي. ڏينهن هجي يا رات ڪوبه روڊ محفوظ ڪونهي. شڪارپور ضلعو وري سڀ کان اڳئين صف ۾ بيٺل آهي جتي روزانو ٻه چار وارداتون ڄڻ ته قانوني حساب سان پيون ٿين جيڪي ڳاڻيٽي ۾ ئي ناهن انهن کان مٿي واري خبر توجهه سان ٻڌي وڃي ٿي باقي عوام پاران به ٻڌيون اڻ ٻڌيون ڪيو وڃن. قبائلي جهيڙي جي نالي ۾ ڪيترا ڪونڌر پيا ڪسجن ڪيتريون مائرن جون جهوليون پيون خالي ٿين ڪيتريون نياڻيون بيواهيون پيون ٿين حڪمران انهن کان مڪمل لاتعلق بڻيل آهن. تر جا بااثر پنهنجا پنهنجا دڪان پيا چمڪائين. هڪ ٻئي مٿان الزام هڻي پاڻ کي عوام وٽ وڻائڻ لاء پيا جتن ڪن جن جو آخري نتيجو وري به عوام دشمني جي صورت ۾ ئي نڪري ٿو، ننڊ وري به عوام جي ئي ڦٽل رهي ٿي.
ڪشمور ڪنڌڪوٽ ضلعو وري ڀنگ لاء اغوا جي وارداتن ۾ سرفهرست رهندو پيو اچي. اغوا ٿيندڙ پاڻ ۽ سندن خاندان ظلم جي چڪيء ۾ پيسجي رهيا آهن. انهن مٿان تشدد ڪري انهن جون وڊيو ڀري اهي مائٽن ڏانهن موڪليون پيون وڃن. وڊيو جو مقصد مائٽن مٿان دٻاء وجهڻ هجي ٿو ته جيئن اهي پيسا ڏيئي پنهنجي پيارن جون زندگيون بچائين. اهو سڀ ڪو لڪ ۾ ڪونه سرعام ٿئي ٿو. وڊيو اهي ڌاڙيل ئي وائرل ڪن ٿا جن اڳيان پوليس بيوس آهي.
اڃا ڪالهه جي ئي خبر آهي ته پنهنجي پٽ جي قتل جو ڪيس وڙهندڙ پي ماء ڪيس جي حاضريء تان موٽي رهيا هئا ته کين قتل ڪيو ويو. هي خبرون اصل صورتحال جو هڪ سيڪڙو به ڪونه آهن ان کي هزار سان ضرب ڪريو يا آتشي شيشي سان ڏسو ته اوهان کي سنڌ خص طور اتر سنڌ جي عوام جي ذهني ڪيفيت معلوم ٿي سگهندي ته هو ڪيتري اذيت ڀري زندگي پيا گذارين.
ان سموري صورتحال ۾ سنڌ جي حڪمران پارٽي جيڪا سنڌ جي عوام کي دلي جي مڇي يا پنهنجي کيسي ۾ پيل ووٽ سمجهندي آهي ان کي پنهنجون اکيون کولڻ گهرجن ائين نه ٿئي جو تاريخ انهن کي ڳچيء کان پڪڙي.
30.12.2022