ڪالم / مضمون

مسافر محبتون

ڪتاب ”مسافر محبتون“ نامياري ليکڪ ۽ صحافي نثار کوکر جي صحافتي لکڻين، ڪالمن ۽ مقالن جون پهريون مجموعو آهي.
نثار جون هي لکڻيون صحافتي آهن، الائي ادبي پر اڪثر ماڻهو هنن لکڻين کي نثار جي نثري شاعري سڏين ٿا، جڏهن ته عبدالقادر جوڻيجو ان کي صحافتي ادب سڏي ٿو. نثار پاڻ ئي لکي ٿو ته :
”ھي اھڙيون لکڻيون آھن جن کي صحافتي حلقن ۾ صحافت نٿو سمجھيو وڃي ۽ ادبي حلقن ۾ ادبي ڪم نٿو مڃيو وڃي. اصل ۾ ھي لکڻيون ٻنھي شعبن جي سنگم مان تخليق ٿيل آھن. صفا ”جيد“ صحافي دوست ھن پورھئي کي ”آشنائون نراشائون“ چئي ڊسڪريچ ڪندا رھيا آھن، جڏھن ته اصل تي وڏي اديبن انھن لکڻين کي ادب کانسواءِ الاءِ ڇا ھجڻ وارا لقب ڏنا. اھا ته شابس ھجي اسان جي يار عبدالقادر جوڻيجي کي جنھن مختلف اسٽيجن تي اچي ان منجھيل سُٽ جي ڳنڍ سلجھائي ته بابا اھو صحافتي ادب آھي. ان جو جٿي ڪٿي ڌاڪو ڄميل آھي اھڙين لکڻين جي آجيان ڪرڻ گھرجي.“
  • 4.5/5.0
  • 8671
  • 1260
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • نثار کوکر
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book مسافر محبتون

خزاني جي تلاش ۾ شھدادڪوٽي ڀائر

شھدادڪوٽ ڀرسان ويٺل ٻه حافظ ڀائر فقير محمد ۽ دمساز علي ھونئن ته شھر جي ڪجھه خاندانن جي ٻارڙن کي قرآن شريف پڙھائيندا آھن ۽ اتان ملندڙ ٽيوشن في وارن پيسن مان پنھنجو گذر سفر ڪندا آھن پر سندن اصل شوق (ڪم) ڌرتيءَ ۾ پوريل خزانا ڳولڻ آھي. ان خفت ۾ ھو اڃا تائين ايترو ته گھرو گھڙيل آھن جو ان ڪم سانگي ڪنھن ٻاھرئين ملڪ ھلڻ لاءِ به تيار آھن. ھنن حافظ ڀائرن کي اھڙي خفت جي موٽ ڪا چڱي ڪونه ملي آھي ۽ ھو اڃا تائين ڪکاون گھرن ۾ رھن ٿا پر جڏھن به ڪنھن خزاني جي ڳالھه نڪري ٿي ته سندس اکيون چمڪي پون ٿيون ۽ ھو رات جو به کوٽائي تي ھلڻ لاءِ تيار ٿي وڃن ٿا. ھو خزانو ڳولڻ وارو ڪم ڪنھن سائنسي طريقي سان ڪونه ٿا ڪن پر ھو پنھنجي حفظ (ياد) ڪيل وظيفن جي اڌار اھو ڪم ڪن ٿا. شھدادڪوٽ ڀرسان ننڍا سيلرا ڳوٺ ۾ ويٺل ڳاڙھين ڏاڙھين ۽ پٽڪن وارا معذور حافظ ڀائر پنھنجي ئي گھر جي آڳنڌ ۾ ٺھيل اوطاقڙيءَ ۾ ٻڌائين ٿا ته ”اھو خفت کين جوانيءَ کان ئي شروع ٿيو.“ جڏُھن اسان پنجويھه ڇويھه سالن جي عمر ۾ قرآن جو حفظ ڪيو ته اسان کي وڌيڪ وظيفن ۽ وردن جوبه شوق ٿيو. پنھنجي استاد عيسى خان مستوئي جي ڏسيل وظيفي کي پڙھڻ لاءِ اسان ٻنھي ڀائرن جوانيءَ جي 9 سالن جون راتيون ڪڙڪ قبرستانن ۾ گذاريون.“ وڏو ڀاءُ حافظ فقير محمد ٻڌائي ٿو. سندس چوڻ ھو ته ان وظيفي جو مقصد جنات (جنن) کي قابو ڪري پنھنجي مقصدن (خزانو ڳولڻ) خاطر استعمال ڪرڻو ھو. ”انھن نون سالن دؤران قبرستان ۾ رات جو برساتون به پيون، جن کان بچاءِ لاءِ اسان کڏون کوٽي ويھي وظيفا پڙھيا. گرمين ۽ سردين کي ته منھن ڏنوسين پر جنات جا حملا به سھي وياسين.“ دمساز علي ٻڌايو. ھو چون ٿا ته ٻئي ڀائر ساڳئي قبرستان ۾ الڳ الڳ دائرو ٺاھي ليڪي اندر ويھي وظيفا پڙھندا ھئا ۽ جنات اھو ليڪو لتاڙي اندر اچي نه سگھندي ھئي ۽ ليڪي ٻاھر اسان کي ڊيڄاڙڻ لاءِ کيل تماشا ڪندا ھئا. ڪڏھن باھ جا آلا پيا وسندا ھئا ته ڪڏھن مُردا اٿي ھلڻ شروع ڪندا ھئا. ڪڏھن وري ھٿياربندن جو گھيرو ٿيل نظر ايندو ھو. فقير محمد ٻڌائي ٿو ته ”ان نون سالن جي وظيفي وارن آخري ڏينھن ۾ ھڪڙي رات وڏو ڌماڪو ٿيو ته اھو چاقو جيڪو وظيفي مھل ھٿ ۾ ڪري ويھڻو پوندو ھو. اھو وڃي زمين ۾ لڳو ته ھڪ وڏي ڪيھه (دانھن) ٿي. ان دانھن کانپوءِ ھڪڙي ڪاري رنگ جي کل اچي اسان آڏو ڪري ته بدن مان سيسراٽيون نڪري ويون. اھڙي واقعي کانپوءِ ھلڪو بخار شروع ٿيو، جيڪو يارنھن ڏينھن تائين ھليو ۽ جڏھن بخار ڇڏي ويو ته چيلھه کان ھيٺ بدن مان طاقت ڇڏائجي وئي ۽ اسان ٻئي ڀائر معذور ٿي وياسين.“ سندن معذوريءَ بابت ٻنھي حافظ ڀائرن پاران چيل ڳالھه کي چيلينچ ڪرڻ وارو ڪو به نه مليو ۽ ڳوٺ توڙي آسپاس جي ماڻھن اھو چيو ته اسان سدائين کين معذور ئي ڏٺو آھي. معذور ٿيڻ کانپوءِ ھنن تعويذ لکڻ جو ڪم به شروع ڪيو پر سندن اصل ڪم خزانا تلاش ڪرڻ ئي رھيو. سندن چيل ڳالھين موجب جنات کين معذور ڪري ڇڏيو ۽ ھو جنات کي قابو ۾ نه آڻي سگھيا پر ھو چون ٿا ته ”ھاڻي به اسان جي علم ۾ ايتري طاقت آھي جو جنات اسان کي نقصان نٿي پھچائي سگھي ۽ نه ئي اسان جنات کان ڊڄندا آھيون.“ جنن کي جيڪو ڪرڻو ھو سو بقول سندن ڪري ويا پر گذريل لڳ ڀڳ ويھن سالن کان ھو خزانن جي تلاش ڪندا رھيا آھن ۽ ويھين جڳھين تي کوٽائي به ڪري چڪا آھن. جنھن مان کين ٿوري گھڻي ڪاميابي به ملي آھي.
جيئن ته اھي خزانن جي ڳولا جو ڪم سائنسي بنيادن تي نٿا ڪن انڪري وٽن ڪي به کوٽائي جا مخصوص اوزار ۽ نقشا وغيرھ ناھن. ھاڻي ھو پنھنجي پاران ڪا به مھم نٿا ھلائين پر ماڻھن جو انتظار ڪن ٿا، جيڪي اچي کين ڪنھن پراڻي جاءِ تي لڪل خزانو وارو شڪ ٻڌائين ٿا ۽ ھو انھن ماڻھن سان گڏجي وڃي رات جو ان جڳھه تي وظيفا پڙھي کوٽائي شروع ڪرائين ٿا. پنھنجي ايڊونچر جھڙن تجربن بابت ٻڌائين ٿا ته ھڪ ڀيري مگسي برادري جي ماڻھن سان گڏجي قبو سعيد خان کان مٿي وڃي پراڻي دڙي تي پڙھائي شروع ڪئي. ھو ڇھه ڄڻا ھئا، اسان ٻه ڀائر ھئاسين. کوٽائي دوران دڙي مان ٽامي جو ھڪ ديڳڙو مليو،جنھن جو منھن چمڙي سان ٻڌل ھو. اھو ديڳڙو کڻي ھنن گاڏيءَ ۾ وڌو ۽ پاڻ ۾ ٻروچڪي ٻولي ۾ ڳالھائڻ لڳا ته اسان کي سندن نيتن تي شڪ ٿيو، اسان ھڪٻئي کي چيو ته خزانو ته ڀلي کڻن پر سرن جو خدا خير ڪري. انھن ھمراھن اسان جا ئي پٽڪا لاھي انھن سان اسان جون ٻانھون پويان ٻڌيون ۽ وات به ٻڌي ھليا ويا. سياري جي رات ۾ ڦٿڪي مري وڃون ھا پر لاڏائن جو قافلو اچي لانگھائو ٿيو ۽ اھي اسان کي قبو سعيد خان ۾ ڇڏي ويا.“ فقير محمد ۽ دمساز پنھنجيون ڳالھيون ٻڌائيندي کلي پون ٿا ”ڪجھه ڏينھن کان پوءِ خبر پئي ته ان ديڳڙي تان اھي پاڻ ۾ به وڙھي پيا ۽ ٽي خون ٿي پيا. ان ديڳڙي ۾ ڇا ھو؟ اھا اسان کي اڄ تائين خبر نه پئجي سگھي آھي.“ ھو پنھنجي واحد ڪاميابي متعلق ٻڌائين ٿا ته بگو دڙو ڀرسان بادشاھ سوداگر واري دڙي جي کوٽائي دوران ڇھن بروھين ۽ اسان ٽن ڄڻن کي سون مليو جنھن مان ھر ھڪ جي حصي ۾ اسي اسي ھزار روپيا آيا.
ھو ڪنھن به خطري ۽ ڦشريءَ کان بچڻ لاءِ رات جو کوٽائي ڪن ٿا. ڪجھه دڙن مان کين ھڏا، پٿر ۽ ٺڪر ملن ٿا جڏھن ته ڪجھه دڙن مان مليل شيون ٻاھر ڪڍڻ سان ئي سڙي وڃن ٿيون. ھو پنھنجيون آکاڻيون ھاليووڊ جي ڪنھن ھارر (ڊيڄاريندڙ) فلم جيان ٻڌائين ٿا. فقير محمد موجب ھڪڙي قبرستان جي کوٽائي دوران مردا نڪري گھمندا پيا رھن. اسان جيئن مردي کي ڪڍي رکيو ته اھو گم ٿي پئي ويو. اھڙي ماجرا کان پوءِ اسان کوٽائي بند ڪري واپس اچي وياسين.
ھو سڄو وقت بادشاھن، سوداگرن، محلاتن، پوريل خزانن، جنن، ڀوتن ۽ ديون جون ڳالھيون ڪندا رھن ٿا. پر سندن صدمو اھو آھي ته ھو پنھنجي ئي راھ جا ڀٽڪيل مسافر بڻيل آھن، جيڪي خزانن جي ڳولا ۾ برپٽن ۽ جبلن ۾ ڀٽڪندا وتن ٿا پر ڪا اھڙي سٽ يا منتر کانئن گٿل (وسريل) آھي، جيڪو سندن سمورا سانگ سجايا ڪري. ٻنھي حافظ ڀائرن معذور ٿيڻ کان پوءِ شاديون ڪري گھر گھاٽ به وسايا آھن. حافظ دمساز کي پنج پٽ ۽ ٻه نياڻيون آھن، جڏھن ته حافظ فقير محمد کي ھڪڙو پٽ ۽ ٻه نياڻيون آھن. ھو چون ٿا ته معذوريءَ سندن ھيٺيئون ڌڙ ته ختم ڪري ڇڏيو آھي پر سندن مردانگيءَ تي ڪو اثر نه پيو آھي. پنھنجي حياتي خزانن جي تلاش ۾ ئي وڃائيندڙ ھي حافظ ڀائر جيتوڻيڪ ھاڻي پوڙھا ٿي ويا آھن پر کين اڃا اميد آھي ته ڪڏھن نه ڪڏھن کين خزانو ھٿ اچي ويندو. ”خزانو مليو ته ملڪيتون وٺنداسين.“ ھو خوش ٿي چون ٿا ۽ ٻڌائين ٿا ته سڀاڻي رات به ھڪڙا ماڻھو اچي کڻي ويندا ۽ ھو خزانو ڳولڻ جي ڪوشش ڪندا. ھو پاڻ ته خزانو ڳولھيندي حياتيون گذاري ويٺا آھن پر سندن اولاد جو ان طرف لاڙو نه ٿي سگھيو آھي.