سوشي، ساشامي ۽ ڪوبي بيف...
جپان جا ٻه طعامَ (Dishes) تمام مشهور آهن. ”سوشي“ ۽ ”ساشامي“. ڪيترا ماڻهو سوشي (Sushi) کي به ڪچي مڇيءَ جو طعام سمجهن ٿا. سوشي دراصل سُرڪي (Vinegar)، کنڊ ۽ لوڻ ۾ رڌل چانور ٿين ٿا، جن جي وچ ۾ ڪنهن سامونڊي ساهواري (مڇي، گانگٽ، آڪٽوپس) جون سنهيون ڦاڪون، ڀاڄيون ۽ ميوا به وڌا وڃن ٿا.
پر ساشامي (Sashami) نج ڪچي مڇيءَ جو طعام آهي، جنهن ۾ فقط ڪچي مڇيءَ جون سنهيون ڦاڪون (Slices) رکيون وڃن ٿيون. جپاني دعوتن ۾ ساشامي يعني ڪچي مڇيءَ جا ڳترا پهرين پيش ڪيا وڃن ٿا، پر ڪڏهن ڪڏهن ساشامي مُکيه ڊش طور به پيش ڪئي وڃي ٿي. جنهن سان گڏ ڀت ۽ مِسو سُوپ به رکيو وڃي ٿو. ساشاميءَ جا سنهڙا ڳترا ڪنهن چٽڻيءَ يا ساس ۾ ٻوڙي کاڌا وڃن ٿا. مِسو سُوپ (Miso Soup) هڪ عام جپاني سوپ آهي، جيڪو هر ويلي تي هلي ٿو. خاص ڪري جپاني مسافرخانن (Ryokan) ۾ نيرن تي ڏنو وڃي ٿو. منجهس هڪ خاص قسم جي چٽڻي وڌي وڃي ٿي. ان کان علاوه ڪٿي ڪٿي ڀاڄيون پڻ. مون جھڙن ڪيترن ڌارين جو سالن جا سال جپان ۾ رهڻ ۽ اچڻ وڃڻ ٿيو هوندو. زندگي گذري وئي نه مِسو سُوپ پيئڻ تي دل وري ۽ نه ساشامي (ڪچي مڇي) کائڻ لاءِ. اهڙين دعوتن ۾ ميزبان جو هميشه وڏو خرچ ٿيو هوندو، پر اسان بک مري گهر يا جھاز تي پهچي بصر ۽ ساون مرچن سان آمليٽ بيضو تري ڊبل روٽيءَ سان کاڌو هوندو.
مڇيءَ جي ڪچي گوشت (Sashami) وانگر هڪ ٻئي ڪچي گوشت جو طعام باساشي (Basashi) پڻ جپان ۾ مشهور ۽ تمام مهانگو آهي. باساشي گهوڙي جي ڪچي گوشت کي سڏين ٿا ۽ جپان جي ياماگاتا، ناگانو، فڪوشيما جھڙن ضلعن جي هوٽلن ۾ عام نظر اچي ٿو. گهوڙي جي ڪچي گوشت مان ڇلرن جھڙا سلائيس ٺاهي، پليٽ تي سينگاري گراهڪ اڳيان رکيا وڃن ٿا. هونءَ جپان ۾ ڪاسائين جي دڪانن يا سپر مارڪيٽن ۾ مونکي گهوڙي جو گوشت وڪامندي نظر نه آيو، جيئن چين، ملائيشيا ۽ ٻين ملڪن ۾ سوئر ۽ ڀولڙن جو گوشت نظر اچي ٿو. چون ٿا ته جپان ۾ رڌ پچاءَ ۾ استعمال ٿيندڙ گهوڙي جي گوشت جو وڏو حصو ٻاهرين ملڪن مان جپان ۾ درآمد ٿئي ٿو.
دنيا ۾ ”ڪوبي اسٽيڪ“ تمام مشهور آهي. جپان جي وڏين هوٽلن ۾ وڪامندڙ هن گوشت جي چاپ (Steak) تمام مهانگي ٿئي ٿي ۽ کائڻ وارن شوقينن جو چوڻ آهي ته اها بيحد لذيذ ۽ رسيلي (Succulent) ٿئي ٿي. ”ڪوبي“ جپان جي هونشو ٻيٽ تي هڪ مشغول، سهڻو ۽ صنعتي شهر ۽ دنيا جو مشهور بندرگاهه آهي، جنهن جي ڀرسان اوساڪا بندرگاهه پڻ آهي. اسانجو جھاز گهڻو ڪري پاڪستان، ٿائلينڊ ۽ ملائيشيا مان ڪوبي بندرگاهه لاءِ سامان کڻي ايندو هو ۽ پاڪستان يا ٻين ملڪن جي بندرگاهن لاءِ هتان جپاني اليڪٽرانڪ جون شيون ۽ موٽرڪارون کڻندو هو. ڪڏهن ڪڏهن اسانجو جھاز ڪوبيءَ بدران اوساڪا ايندو هو، ته به اسان جا جھازران ۽ خلاصي بس يا ٽرين ذريعي ڪوبي پهچي ويندا هئا، جو هڪ ته اتي سکن ۽ سنڌي هندن جا ڪپڙي جا دڪان هئا، ان کان علاوه سيڪنڊ هينڊ شيون ريفريجريٽر، واشنگ مشينون وغيره تمام سستيون ملنديون هيون. ڪوبيءَ ۾ مسجد جي هجڻ ڪري به اسان جا پاڪستاني ۽ ٻين ملڪن جا مسلمان نماز لاءِ ويندا هيا. ڪوبي شهر جي ان مسجد واري گهٽيءَ ۾ مقامي جپاني واپارين جا ڪجهه ڊيوٽي فري دڪان به هئا، جن تي اليڪٽرانڪ جون شيون ڪارخاني جي اگهه تي ملنديون هيون. هاڻ ته دنيا جي هر ملڪ ۾ جپاني شيون، ويندي ڪارون ٺهن ٿيون، نه ته 1960ع ۽ 1970ع وارن ڏهاڪن ۾ اهي سڀ شيون جپان ۾ ٺهي ٻين ملڪن ڏي ايڪسپورٽ ٿينديون هيون.
مٿيون ڪوبي شهر، بلڪ ڪوبي ضلعو آهي، جنهن جي ڳوٺن ۾ پاليل ڪاري رنگ جي گابن جو گوشت (Beef) دنيا ۾ مهانگو ۽ مشهور آهي ۽ جنهن جون ٺهيل چاپون ”ڪوبي اسٽيڪ“ مشهور آهن. ڪوبي اسٽيڪ لاءِ جن ڍڳين جو گوشت استعمال ٿئي ٿو، اهي ڍڳيون جپان ۽ يورپ جي خاص ڍڳن جي ميلاپ مان آهن ۽ انهن جي گوشت کي دنيا ۾ واگيو (Wagyu) به سڏجي ٿو. هن واگيو گوشت وارن وهٽن، ڍڳن، ڍڳين جي خاص خدمت ڪئي وڃي ٿي. کين اعليٰ قسم جو کاڌو کارائڻ سان گڏ سندن مشينن سان مالش ڪئي وڃي ٿي ۽ کين بيئر ۽ ساڪي شراب به پياريو وڃي ٿو. جيتوڻيڪ سائنسدانن جو اهو ئي چوڻ آهي ته اهڙين شين کارائڻ پيارڻ سان ڪو خاص فرق نٿو پوي، پر اسان وٽ به قربانيءَ جي وهٽن کي پستا بادام کارايا وڃن ٿا.
ڪوبي بيف (Wagyu) لاءِ سڄي جپان ۾ هڪ ئي وقت 3000 جانور مس رکيا وڃن ٿا. انهن کي جيڪي شوقين پالين ٿا، اهي پنجن کان وڌيڪ نه ٿا پالي سگهن، جو انهن جي وڏي خدمت ڪرڻي پوي ٿي. ان ڪري هنن وهٽن جو گوشت بيحد مهانگو ٿئي ٿو. اڄ ڪلهه يعني هن سال 2018ع ۾، لنڊن جي هروڊس (Harrods) دڪان تي جپان جو هي امپورٽيڊ “ڪوبي بيف” 625 پائونڊن جو هڪ ڪلو آهي. پائونڊ جي قيمت 200 روپيا لڳائجي ته ڪوبي بيف جو هڪ ڪلو 12500 رپيا ٿيو. ڪوبي بيف کي پچائڻ وارا بورچي وڏي خيال سان اسٽيڪ ٺاهين ٿا. بقول هڪ ريسٽورنٽ واري جي:
“Sear it at high temperature, Then finish it on low heat. The fat melts and coats the meat with flavor as you cook it.”