جپان هزارين ٻيٽن جو جھڳٽو آهي
توهان مان جيڪي هوائي جھاز رستي ٽوڪيو، اوساڪا، هِيروشيما يا جپان جي ڪنهن ٻئي شهر ويا هوندا، اهي ضرور سوچيندا هوندا ته هوائي جھاز سڄو تائيوان ٻيٽ لتاڙي سندس ڇيڙي واري اترئين شهر تائپيءَ مٿان جڏهن گذري ٿو، ته پائيليٽ مسافرن کي هن شهر جو ٻڌائي ٿو، ته هن وقت اسان جو هوائي جھاز ”تائپيءَ“ مٿان اڏامي رهيو آهي، ٽوڪيو پهچڻ ۾ 4 ڪلاڪ لڳي ويندا، جو تائپيءَ کان ٽوڪيو 2100 ڪلوميٽرن جي فاصلي تي آهي..... جپان ۾ رهي آيل اهو به چوندا، ته جپان آهي ئي ڪيڏو...... سو ان جو ٽوڪيو شهر هجي يا اوساڪا، هيرو شيما يا ڪاگو شيما- تائيوان جي تائپي شهر کان تقريبن ساڳي فاصلي (يعني ٻه هزار کن ڪلوميٽرن) تي ٿين ٿا. سو اهو ڪيئن ٿو ٿي سگهي ته پاڻيءَ وارو جھاز تائپي ڇڏڻ بعد يڪدم جپان جي ويجهو پهچيو وڃي.
بالڪل صحيح آهي پڙهندرن جي ڳالهه! تائپيءَ کان ٽوڪيو پهچڻ ۾ جتي هوائي جھاز کي چار ڪلاڪ ٿا لڳن (جو هوائي جھاز جي گهٽ گهٽ ته به 525 ڪلوميٽر في ڪلاڪ جي رفتار ٿا ٻَڌون). اتي اسان جي تکي ۾ تکي هلندڙ پاڻيءَ جي جھاز کي تائپيءَ کان ٽوڪيو پهچڻ ۾ گهٽ ۾ گهٽ پنج ڏينهن پنج راتيون ٿيون لڳن، سو به تڏهن، جڏهن اسان واري جھاز جي رفتار 20 ناٽ (يعني 20 ناٽيڪل ميل في ڪلاڪ) لڳايون. يعني اسان جي زميني 30 کن ڪلوميٽر في ڪلاڪ جي حساب سان..... ٻي ڳالهه ته هوائي جھاز ته مک وانگر سڌو ٿو اڏامي. پاڻيءَ وارو جھاز هيڏانهن هوڏانهن ٿيندو ٿو هلي، ڪٿي ڪو ٻيٽ آهي ته ان کان پري ٿي پاسا ڏئي ٿو هلي. تائپي ۽ ٽوڪيو جي وچ ۾ ايڏا گهڻا ٻيٽ ۽ سامونڊي طوفان آهن، جو فاصلي جي حساب سان پاڻيءَ جي جھاز لاءَ ٽوڪيو سمجهو ته تائپي کان 3000 کن ڪلوميٽر پري آهي ۽ مخالف طرف جي ڇولين ۽ هوائن ۾ بحري جھاز کي 5 ڏينهن نه ته ساڍا چار ڏينهن ته ضرور لڳن ٿا.
اهو صحيح آهي ته تائيوان کان ٽوڪيو، بحري جھاز رستي، پنج کن ڏينهن جي فاصلي تي آهي، پر جپان ملڪ جون حدون تائپي (تائيوان جو بندرگاهه) ڇڏڻ جي ٻئي ڏينهن کان شروع ٿيو وڃن. ڇاهي جو جپان، ايران، افغانستان يا سري لنڪا ۽ بنگلاديش وانگر هڪڙي ٽُڪري جو نالو ناهي، پر مالديپ وانگر ٻيٽن جو جهڳٽو آهي. مالديپ خطِ استوا (Equater) وٽ سريلنڪا جي کاٻي پاسي 1192 ٻيٽن جو جهڳٽو آهي، جيڪي اڪيلا قطار ۾ هجڻ بدران ٻن ٻن لڙين وارن 26 هارن وانگر آهن، جيڪي هار “Atoll” سڏجن ٿا ۽ ڏکڻ کان اتر طرف هندي وڏي سمنڊ ۾ آهن. هيٺين ٻيٽ کان مٿين ٻيٽ تائين ڊيگهه، پاڻيءَ جي جھاز رستي يا هوائي جھاز رستي وڃجي، ته سڌي ليڪ ۾ 820 ڪلو ميٽر ٿيندي (يعني تقريبن ڪراچيءَ کان ملتان جيترو پنڌ ٿيندو جيڪو 880 ڪلوميٽر آهي) هي ٻيٽ ويڪر ۾ 130 ڪلوميٽرن تائين پکڙيل آهن. هونءَ آهن ايتر ا ننڍڙا ننڍڙا جو انهن سڀني 1192 ٻيٽن جي ڪُل پکيڙ ماپجي ته سنڌ جي نوشهرو فيروز (جنهن جي پکيڙ 3000 چورس ڪلوميٽر آهي) جي به ڏهين حصي برابر 298 چورس ڪلوميٽر ٿيندي، پر اها ايراضي (يعني 1192 ٻيٽ) هندي وڏي سمنڊ جي 90000 چورس ڪلوميٽرن ۾ پکڙيل آهي.
مالديپ ملڪ جي جيڪڏهن جپان سان ڀيٽ ڪجي ته جپان 6852 ٻيٽن جو جهڳٽو آهي، جيڪي ٻيٽ اتر ۾ بحر اوخوتسڪ (Okhotsk) کان، ڏکڻ ۾ فلپين سمنڊ تائين پکڙيا پيا آهن. مالديپ جا ته سڀ ٻيٽ ننڍا آهن. ايتري قدر جو هڪ تي فقط ايئرپورٽ آهي، ته ٻئي تي صرف سرڪاري آفيسون. اهڙيءَ طرح 85 کن اهڙا ٻيٽ آهن، جن تي سياح نظر اچن ٿا، جن لاءِ انهن تي هوٽلون آهن ۽ ٻيا 200 اهڙا ٻيٽ آهن، جن تي ٿورا گهڻا ماڻهو رهن ٿا ۽ ان قسم جا ٻيٽ آباد سڏجن ٿا، باقي خالي آهن يا ويران آهن. ڪي ته اهڙا آهن جيڪي وڏي وير (Hide Tide) اچڻ تي ٻڏيو وڃن. مالديپ جي ماڻهن جو ڪم سمنڊ سان ئي واڳيل آهي. اتي ڪي وڏا ڪارخانا ۽ ڪچي مال لاءِ وڏي پئماني تي زراعت ڪرڻ يا چوپايو مال پالڻ جو بندوبست ناهي.
جپان جا به هزارين ٻيٽ ننڍا آهن، پر پنج ٻيٽ چڱا خاصا وڏا آهن. انهن پنجن مان به چار هونشو، هوڪئدو، ڪيُوشوُ ۽ شڪاڪُو تمام وڏا ۽ هڪ ٻئي جي ايڏو ته ويجها آهن، جو انهن کي پلين ۽ سرنگهن ذريعي ملايو ويو آهي. 1970ع واري ڏهاڪي جي شروع وارن سالن کان جڏهن منهنجو جپان ۾ پهريون دفعو اچڻ ٿيو. مٿيان ٻيٽ ڳنڍيل نه هئا. هڪ ٻيٽ تان ٻئي تي فيري ۽ لانچن ذريعي اچڻو پوندو هو، پر هاڻ باءِ روڊ، جپان جي هڪ ڪنڊ کان ٻي ڪنڊ تائين (يعني انهن مٿين چئن ئي ٻيٽن تي) اچي وڃي سگهجي ٿو. نه فقط ڪار يا بس ۾، پر هر قسم جون ريل گاڏيون، انهن چئن ٻيٽن مٿان پيون هلن. جيئن ممبئي ۾ هلن ٿيون. جيڪو شهر دراصل ستن ٻيٽن: ورلي، پاريل، مازاگائون، ماهيم، اولڊ وومئن، ممبئي ۽ ڪولابا جو جهڳٽو هو. جن ٻيٽن جي وچ ۾ وهندڙ سمنڊ جي پاڻيءَ ۽ ڌُٻڻ وارن علائقن کي مٽيءَ سان ڀري يڪو هڪ ٽُڪرو ڪيو ويو آهي. هتي جپان جي انهن مٿين چئن ٻيٽن جي چوڌاري اڃا سمنڊ قائم آهي، جيڪو Inland سمنڊ سڏجي ٿو ۽ جنهن مان اسان جا جھاز هلندا رهن ٿا. باقي ٻيٽن کي ڳنڍڻ لاءِ اتاهيون پليون آهن، جن هيٺان جھاز لنگهيو وڃن يا وري سمنڊ جي تري هيٺان مضبوط سرنگهون (Tunnels) آهن، جن مٿان اسان جا جھاز لنگهيو وڃن.
مٿين چئن ٻيٽن مان هونشو ٻيٽ ته 228000 چورس ڪلوميٽر آهي. يعني اسان واري پنجاب صوبي (جيڪو 205344 چورس ڪلوميٽر آهي)، کان به وڏو ٿيو. هونشو ٻيٽ ڊيگهه ۾ 1300 ڪلوميٽر ۽ ويڪر ۾ 50 ۽ 230 ڪلوميٽرن جي وچ ۾ آهي. يعني ڪٿي سنهو آهي ته ڪٿي 230 ڪلوميٽرن تائين ويڪرو آهي. جپان جو هي هونشو (Honshu) ٻيٽ دنيا جي وڏن ٻيٽن مان هڪ آهي ۽ ستين نمبر تي چيو وڃي ٿو. دنيا ۾ سڀ کان وڏو ٻيٽ گرين لئنڊ آهي، ان بعد نيوگني جيڪو آسٽريليا جي ڀرسان آهي ۽ ڪجهه عرصو اڳ تائين ”پاپئا نيو گني“ سڏيو پئي ويو. ان بعد بورنيو ٻيٽ آهي، جنهن جو هڪ ٽڪرو برونائي ملڪ آهي، پوءِ مئڊا گاسڪر ۽ ڪئناڊا جو ٻيٽ بئفن آهي. ان بعد ڇهين نمبر تي انڊونيشيا جو ٻيٽ سماترا آهي، ۽ ستين نمبر تي جپان جو هي ”هونشو“ ٻيٽ آهي، جنهن جي ڪيترن ئي شهرن کان اسان جا ماڻهو واقف آهن، جيڪي اتي گهمڻ، تعليم، واپار وڙي يا ڪانفرنسون ۽ سيمينار اٽينڊ ڪرڻ لاءِ وڃن ٿا. جپان جي گاديءَ وارو شهر ٽوڪيو، اوساڪا، ڪوبي، ڪيوٽو، يوڪوهاما، چيبا، يوڪوسوڪا، شمودا، نگانو، وڪاياما، نگاتا، هيروشيما، ياماگاتا، سيندائي وغيره آهن، جن مان ڪيترن ئي بابت پنهنجن سفرنامن ۾ لکي چڪو آهيان. جپان جو مشهور جبل فيوجي به هن ٻيٽ هونشو تي آهي.
اهڙيءَ طرح جپان جا ٽي ٻيا ٻيٽ، جيڪي پلين ۽ سرنگهن رستي هن ٻيٽ سان ڳنڍيل آهن، اهي آهن اتر ۾ هڪئدو، جيڪو اسان جي صوبي سنڌ جي اڌ کان ڪجهه وڏو 85000 چورس ڪلوميٽر آهي، جنهن جا مشهور شهر (جن ۾ اسان جي ملڪ جا ماڻهو نظر اچن ٿا) سپورو، وڪانائي، ڪيتامي، هاڪو داتي، ابا شِري وغيره آهن. اتر ۾ هجڻ ڪري ۽ سياري ۾ سخت سيءَ هجڻ ڪري اسان جا ماڻهو جپان جي هن ٻيٽ کان لنوائين ٿا. جپان جو ٽيون نمبر ٻيٽ ڪيوشو، جيڪو هڪئدو جي اڌ جيترو آهي، باقي ٻيٽن جي اولهه ۾، ڪوريا جي بلڪل ويجهو آهي. اسان کي هن ٻيٽ جي ڪيترن ئي بندرگاهن ۾ جھاز کي وٺي اچڻو پئي پيو. ڪنهن بندرگاهه ۾ سامان تيار نه هوندو هو ته تيستائين، ڏينهن اڌ جي پنڌ تي ڪوريا جي ڪنهن بندرگاهه، سيول پوسان يا انچان ۾ هليا ويندا هئاسين.
ڪيوشو ٻيٽ جي ڪجهه مشهور شهرن جا نالا هن ريت آهن: فڪوئوڪا، ميازاڪي، نوبي اوڪا، يوڪو هاشي، دازائفو (Dazaifu)، ناگاساڪي وغيره. ڪوڪورا (Kokura) شهر به هن ٻيٽ تي آهي، جتي ٽي مهينا کن ڌيءَ وٽ رهي مون ”ڪراچيءَ کان ڪوڪورا“ سفر نامو لکيو هو. هي شهر ڪنهن زماني ۾ بندوقون، بم ۽ بارود ٺاهڻ جي ڪارخانن جي ڪري مشهور هو. اهوئي سبب آهي جو ٻي وڏي لڙائيءَ ۾ آمريڪين پهرين هن شهر ڪوڪورا تي ائٽم بم هڻڻ ٿي چاهيو، پر ان رات هن شهر جي مٿان گهاٽا ڪڪر هجڻ ڪري جھاز جي پائليٽ کي ڪوڪورا جو سوچيل هنڌ ڳولڻ ۾ مشڪل ٿي پيو ۽ هو هيرو شيما هليو ويو.
جپان جو چوٿون وڏو ٻيٽ جيڪو باقي هنن ٽن ٻيٽن وٽ آهي، شڪوڪو (Shikoku) سڏجي ٿو. هي ٻيٽ ڪيوشو ٻيٽ جي به اڌ جيترو آهي. ڪيوشو 36800 چورس ڪلوميٽر آهي، ته هي شيڪوڪو 18800 چورس ڪلوميٽر آهي. يعني سنڌ صوبي جي پکيڙ جي ستين حصو جيترو آهي. شيڪوڪو جا ڪجهه مشهور شهر آهن: متسوياما، ڪوچي، ڪاگاوا، تڪامتسو، توڪوشيما وغيره.
مٿين چئن ٻيٽن ۾ هڪ ٻيو به شامل ڪري سگهجي ٿو، جنهن کي جپاني پنجون اهم ٻيٽ سڏين ٿا. اهو آهي اوڪيناوا (Okinawa). پر اوڪيناوا ايڏو وڏو ناهي. اوڪيناوا اسان جي اُترئين 2600 چورس ڪلوميٽر پکيڙ واري ضلعي ڪشمور جي اڌ جيترو آهي ۽ سندس جملي ايراضي 1200 چورس ڪلوميٽر آهي. ٻي خاص ڳالهه اها ته اهو جپان جي مٿين چئن ٻيٽن جي ڀرسان ناهي. ڪيوشو ٻيٽ جي ڇيڙي واري شهر ناگاساڪيءَ کان اوڪيناوا 775 ڪلوميٽر پري آهي. هڪ دفعي مون کي جھازران ڪمپنيءَ ٽوڪيو کان هوائي جھاز ۾ اوڪيناوا موڪليو هو، جنهن ڪلاڪ سوا ورتو ۽ ٽڪيٽ 25 هزار يين هئي. اسان جا پاڪستاني سياح يا شاگرد جن اوڪيناوا جو ٻڌو آهي ته هو ڇو ايڏو ڀاڙو ڀري هڪ ڏورانهين شهر کي ڏسڻ لاءِ وڃن ۽ وقت به ضايع ڪن. ان کان ڀلو آ ته ڀر وارا شهر ٽوڪيو، يوڪوهاما، اوساڪا، ڪوبي ۽ ڪيوٽو وغيره گهمجن. هونءَ به اوڪيناوا ٻيٽ تي آمريڪي فوجين جو قبضو رهيو آهي. هينئر به سندن اڏاوتون موجود آهن، سو اوڪيناوا ۾ مون کي پنهنجي ملڪ جا ماڻهو نه مليا. ها البت ايترو ياد اٿم ته چانڊڪا جو هڪ گرئجوئيٽ ڊاڪٽر خاصخيلي اتي جي اسپتال (جيڪا آمريڪا جي انتظاميا جي هٿ هيٺ هئي) ۾ چمڙيءَ جي بيمارين جو ماهر ڊاڪٽر هو. بعد ۾ هو آمريڪا هليو ويو. هن ڊاڪٽر کان علاوه اوڪيناوا ۾ ڪيترائي پراڻا سنڌي هندو واپاري رهن ٿا، جن جا وڏا هانگ ڪانگ ۽ ملايا کان هتي آمريڪي فوجن جي گهرائڻ تي ڪاروبار لاءِ آيا. خاص ڪري ڪپڙي ۽ ٽيلرنگ جي ڪاروبار لاءِ. هنن فوجي يونيفارمن، ٽوپين، جُوتن ۽ سوکڙين پاکڙين جا دڪان به هلايا. انهن مان ڪيترا آمريڪا لڏي ويا. ٻين مقامي جپاني ڇوڪرين سان شادي ڪري هتي جي قوميت وٺي ڇڏي ۽ هاڻ ته انهن جو اولاد به جپاني نالن سان سڏجي ٿو. ڪي هندو ڌرم قائم رکندا اچن، ته ڪي شنتو ۽ ٻڌ ڌرم جا پوڄاري ٿي ويا آهن. اوڪيناوا ۾ اڄ به ڪيتريون ئي انڊين ريسٽورنٽون نظر اچن ٿيون، جيئن: ”آيرويدا“، جيڪا هتي جي چمڙيءَ جي اسپتال (Kuwae Dermatology Clinic) ڀرسان آهي، “Dechibica” ريسٽورنٽ، جتي ڊگها نان به ملن ٿا. انهن کان علاوه تاج اوڪيناوا، اندرا، لڪشمي ڪَري هائوس وغيره.
هاڻ پاڻ ان ڳالهه تي اچون ته تائيوان ٻيٽ جي اترئين شهر تائپيءَ جي ختم ٿيڻ سان جپان ڪيئن ٿو شروع ٿيو وڃي؟ ان لاءِ آئون پنهنجي شاگردن کي هميشه پڇ واري لغڙ جو مثال ڏيندو آهيان، جيڪو اسان جڏهن ننڍا هوندا هئاسين ته ڳوٺ ۾ اڏائيندا هئاسين. اڄ به ويٽنام ۽ ڪمبوڊيا جي ڪيترن ڳوٺن ۾ لغڙ جي هيٺين ڪنڊ ۾ اڳڙيءَ جو ڊگهو پڇ ٻڌو وڃي ٿو. جيتوڻيڪ ڪراچيءَ يا لاهور جھڙن شهرن ۾ جيڪي لغڙ اڏايا وڃن ٿا، اهي بنا پڇ جي آهن. جپان جا مٿيان چار وڏا ٻيٽ جن کان اسان جا ماڻهو واقف آهن، اهي سمجهو مين لغڙ آهي. جيڪو لغڙائي پني ۽ بانس جي تيلين مان ٺهيل ٿئي ٿو. باقي اڳڙين جو ڊگهو پڇ جيڪو ڪيوشو ٻيٽ کان هيٺ تائيوان جي ويجهو وڃيو پهچي، اهو سمجهو ته جپان جا پنج ڇهه هزار ننڍا ننڍا ٻيٽ آهن. اِهي ريوڪو (Ryukyu) ٻيٽ سڏجن ٿا، جيڪي جهڳٽن جي شڪل ۾ هيٺ ڏکڻ ۾ فلپين سمنڊ تائين وڃيو نڪرن. انهن ٻيٽن جي جهڳٽن يا گروپن ۾ به ڪي اهم جهڳٽا آهن، جيئن اوسومي (Osumi) ٻيٽ، توڪارا، امامي، مياڪو، سين ڪاڪِي، ياءِ ياما وغيره. امامي ۽ مياڪو ٻيٽن جي جهڳٽن جي وچ ۾ اوڪيناوا ٻيٽن جو جهڳٽو آهي، جنهن جي هر ٻيٽ جو پنهنجو پنهنجو نالو آهي، پر ان جهڳٽي ۾ وڏي ٻيٽ جو نالو به ”اوڪيناوا“ آهي، جنهن کي جپان جو پنجين نمبر تي وڏو ٻيٽ سڏي سگهون ٿا. هن ٻيٽ جي ايراضي 1200 چورس ڪلوميٽر آهي. هونءَ ته ان جي اتر ۾ امامي ٻيٽن جي جهڳٽي ۾ امامي اوشيما به وڏو ٻيٽ آهي، جنهن جي پکيڙ 712 چورس ڪلوميٽر آهي. ان کان علاوه جپان جي هنن ننڍن ننڍن هزارين ٻيٽن ۾ ڪيترائي اهڙا آهن، جيڪي ماڊرن آهن ۽ اسان جھاز هلائڻ وارن لاءِ سهولتون مهيا ڪن ٿا. طوفانن جي حالت ۾ (جيڪي هن علائقي ۾ تمام گهڻو لڳن ٿا) بچاءَ لاءِ هنن ٻيٽن مان ڪيترن تي آڏ واريون جايون آهن، جتي جھاز کي سلامتيءَ جي حالت ۾ رکي سگهجي ٿو. جھاز جي انجڻ خراب ٿيڻ تي ايمرجنسيءَ ۾ مرمت ٿي سگهي ٿي. ايتري قدر جو ڪنهن ڳري پارٽ جي ضرورت پئجي وڃي ته اهو به هو اوساڪا يا ڪوبيءَ جي شپ يارڊ مان ايئرلفٽ ڪرايو وٺن، جو جپان جي هنن ڪيترن ئي ٻيٽن تي هوائي سروس موجود آهي ۽ فيرين ۽ لانچن ذريعي ته ڪيترائي ٻيٽ ڳنڍيا پيا آهن.
پڙهندڙ هاڻ جھاز هلائڻ وارن جي مسئلن کي سمجهي ويا هوندا ته هڪ ته اهو علائقو اتر ۾ هجڻ ڪري اونهاري ۾ به ٿڌڪار رهي ٿي ۽ جھاز جي مشينري بهتر طريقي سان ڪم تڏهن ڪري ٿي، جڏهن هوا ۽ سمنڊ جو ٽيمپريچر گهٽ هجي. ٻي ڳالهه ته جھاز ڪٿي به خراب ٿي سگهي ٿو ۽ سمنڊ تي طوفان به جتي ڪٿي آهن. خاص ڪري جپان جي اردگرد ته الا امان آهي... طوفان، سائڪلون، ٽائفون، سوناميون، ايئن ئي لڳنديون رهن ٿيون، جن هلاڪو خان جھڙي طاقتور کي به رت رئاڙي ڇڏيو ۽ جپان هن جي موچڙن کان بچي ويو. جتي سلطنت عثمانيه جا جديد ۽ وقت جا مضبوط ٻيڙا به ٻڏي ويا. اتي اڄ جي ڪنهن جو جھاز، انجڻ جي ناڪاره ٿيڻ تي لُولو لنگڙو ٿيو پوي ته، لغڙ جي پڇ وارن جپاني ٻيٽن (ريوڪيو ٻيٽن) مان ڪيترن تي ان جي مرمت جو سٺو بندوبست آهي. ان ڪري جھاز هلائڻ وارن جي دل بهادر رهي ٿي. اهڙيءَ مشڪل ۾ جپاني پئسا سو ٺاهي ٺوڪي وٺن ٿا، پر مدد به ڪن ٿا. پر ڪو زمانو هو جڏهن سوا ٻه سئو سال کن جپان تي راڄ ته بادشاهه جو هو، پر هلي شوگن (فوجين) جي ۽ جپان پنهنجو پاڻ کي سختيءَ سان دنيا کان الڳ ٿلڳ رکيو ويٺو هو. هو نه ڪيڏانهن ويا ٿي ۽ نه ڪنهن کي پنهنجي ملڪ ۾ اچڻ ٿي ڏنائون. ان دؤر ۾ ڪنهن ڌارئي جو جھاز حادثي ۾ ڀڄي پئي پيو يا بتال ٿي هنن جي ٻيٽن تي پئي پهتو ته مقامي جپانين پنهنجي فوجي حاڪمن (Shoguns) جي حڪم موجب ماڻهن کي بچائڻ بدران قتل ڪري پئي ڇڏيو.
برطانيا ۽ آمريڪا وارن (جن جو چين سان واپار وڙو هليو پئي) جپانين کي گهڻو ئي سمجهايو ته ماڻهو ٿيو ۽ دنيا سان واهپو رکي خود به سُکي زندگي گذاريو ته ٻين کي به واپار ۾ فائدو حاصل ڪرڻ ڏيو، پر جپانين جو مثال ان چريءَ وانگر هو، جيڪا ويران وير وڌ ئي رهندي آهي. جپانين پنهنجين ڪاٺ جي سڙهه وارين ٻيڙين جو لشڪر ٺاهي ڇڏيو هو، جن تي هر وقت تير ڪمان، نيزن ڀالن وارا سپاهي رهيا پئي، جيئن ڪو ڌاريو هنن جي ڪناري جو رخ ڪري ته هو هن جي ٻيڙيءَ کي تباهه ڪري ڇڏين ۽ ان طاقت جو هنن کي وڏو گهمنڊ هو. هنن پاڻ کي وڏو پهلوان مڙس پئي سمجهيو.