اسانجي ٽي وي کِلَ ۽ خواري
هڪ چئنل تان ته ڪجهه ڪلاڪن لاءِ جپاني پروگرام ايندو آهي. اها خبر ناهي ته اهو پروگرام يورپ جي ڪهڙي ملڪ مان ٽيليڪاسٽ ڪيو وڃي ٿو ۽ ڪهڙي مقصد لاءِ ڏنو وڃي ٿو. اهڙيءَ طرح هڪ چئنل تان سڄو وقت ترڪي زبان ۾ پروگرام ايندو آهي. اهو ترڪي طرفان يورپ ۾ رهندڙ ترڪن ۽ ترڪي سمجهندڙن لاءِ آهي. سڄو ڏينهن گانا، خبرون، ڊراما، حال احوال، فلمون۽ اشتهار هلندا آهن. اسان جي ڪلاس ميٽن ترڪيءَ جي حسن بقا ۽ عدنان، آذربائيجان جي چنگيز تيمورلو ۽ رومانيا بلغاريا جي همراهن لاءِ (جن کي ترڪي زبان اچي ٿي) اهو ترڪي زبان وارو چئنل دلپسند آهي. اهڙيءَ طرح هڪ چئنل تان هر وقت عربيءَ ۾ پروگرام اچي ٿو. اهو پروگرام انگلينڊ کان براڊ ڪاسٽ ڪيو وڃي ٿو ۽ ان جي مالڪ هڪ پرائيويٽ ڪمپني آهي، جنهن ۾سعودي عرب جي ڪنهن شهزادي جو وڏو حصو چيو وڃي ٿو. ڪن جو چوڻ آهي ته چار عرب ملڪن (سعودي عرب، ڪويت، لبيا ۽ دبئي جهڙن) گڏجي پئسو ڪڍيو آهي، ۽ پروگرام ۾ عقل مصر، موراڪو ۽ اردن وارن جوآهي. ان پروگرام جو نالو M.B.C آهي.
مصر جو ڪئپٽن حنفي، ٽيونيشيا جو چيف انجنيئر اياز، نائيجير جو علي جمبا، موراڪو جو امين، سوڊان جو عبدالهادي ۽ ٻيا عرب هر وقت هن چنل جي اڳيان پٿل ماريوويٺا هوندا آهن. ترڪي يا عربي زبان مون کي نٿي اچي پر اهو چوڻ غلط نه ٿيندو ته انهن چئنلن جا پروگرام ضرور بلند معيار جا آهن تڏهن ته شوقين شوقين ان کي ڏسن ٿا، نه ته يورپ جي هنن ملڪن ۾ جتي هر چئنل تي خبر ناهي ڪهڙا اعلى کان اعلى پروگرام اچن ٿا اتي ماڻهو اهي ڇڏي هي ترڪي يا عربيءَ جا پروگرام ڏسن. اها انهن پروگرامن جي ساک جي نشاني آهي.
ان ڏينهن هڪ محفل ۾ اسين پاڪستاني ويٺا هئاسين، ڪنهن لنڊن مان شروع ٿيندڙ هڪ نئين نڪرندڙ چئنل جي ڳالهه ڪڍي جنهن تان پاڪستاني پروگرام ڏيکاريو ويندو ته جيئن يورپ ۾ رهندڙ پاڪستاني اهي پروگرام ڏسي سگهن. هن شايد اهوچيو ته اهڙو پروگرام شروع ٿي ويو آهي ۽ Trial تي فقط انگلينڊ ۾ ڏيکاريو پيو وڃي ۽ هو گذريل هفتي لنڊن م اهڙي پروگرام تان اڙدو جو هڪ ڊرامو ڏسي به آيو آهي.
”تنهن جي معنى ته جيڪي پاڪستان وارا پاڪستان ۾ رهي پنهنجي PTV ٽي ويءَ تان پيا ڏسن اهوئي سڄو ڏينهن اسين به ڏسي سگهون ٿا.“ ٻئي چيو.
”اڃا فل پروگرام ته نه ڏيندا، ڪلاڪ ڪلاڪ ڪري وڌائيندا جنهن جو مدار ڏسڻ وارن ۽ اشتهارن ڏيڻ وارن تي آهي.
ان تي هڪ چيو؛ ”پاڪستان واروهوبهو ٽي وي پروگرام هلائين ته جيڪر اسين پاڪستاني به نه ڏسون. هندستان، بنگلاديش ۽ ٻين ملڪن جا- جيڪي اڙدو سمجهي سگهن ٿا اهي ته ٿيا پري. وڌ ۾ وڌ ڊرامو کڻي ڏسنداسين. باقي پاڪستاني خبرون يا حالات حاضره تي هر هر حڪومت جي شان ۾ پيش ٿيندڙ ڪوڙ ڪير ويهي ٻڌندو. اها ٽي وي جيڪا هڪ گهڙيءَ ڏيکاري ٿي ته ٽنڊوبهاول ۾ نَو دهشتگرد ماريا ويا آهن ۽ کانئن کسيل خطرناڪ هٿيار ڏيکاريا به وڃن ٿا ۽ ٻي گهڙي ان ٽي وي تان اها خبر ته اهي نو ڄڻا دهشتگرد نه پر غريب ڳوٺاڻا هاري هئا جن جي زخميل هٿن زمين جي ڌرتيءَ تي ان سلا اڀارڻ لاءِ ڪوڏر، هر ۽ ڏاٽي کانسواءِ ٻي ڪا شيءِ نه جهلي آهي.“ اهڙي ڪوڙي ميڊيا کي يورپ ۾ پيش ڪرڻ سان ڪنهن جي معلومات ۾واڌاو ته نه ايندو، پر ملڪ لاءِ کل ۽ خواري جو سبب ٿيندو“.