هوم ميڊ هيئرڪٽ
راحت عزيز خبر ناهي ڪهڙي ملڪ جو نالو وٺي پئي ٻڌايوته اتي جا حجام جهاز جي خلاصين جي اڌ قيمت ۾ سنوارت لاهين ٿا. سو جڏهن به هنن (انجنيئرن) ۽ نيويگيشن آفيسرن کي وار ٺهرائڻا هوندا هئا ته حجامن سان ڪوڙ ڳالهائي ته هو آفيسر نه پر خلاصي آهن، اڌ قيمت ادا ڪندا هئا.
ڪئپٽن سليم وري جپان جي ڪنهن شهر جو نالي پئي ٻڌايو ته هونءَ ته جپان ۾ڏاڙهي لهرائڻ جا ٽي سؤ رپيا ۽ وار ٺهرائڻ جا ساڍا ٽي سؤ رپيا آهن پر ان شهر ۾ جتي حجامڪو ڌنڌو سکڻ جا ڪيترائي اسڪول آهن، سيکڙاٽ حجام اڌ قيمت ۾وار لاهين.
”پوءِ اسان جو جهاز جڏهن به ان بندرگاهه ۾ويندو هو ته اهڙا خٿابي (Apprentices) ڳوليندا وتندا هئاسين جيڪي اڌ قيمت تي وار ڪتري اسان کي وڏي خرچ کان ڪجهه بچائين ۽ پاڻ اعليٰ حجام بنجڻ لاءِ پرئڪٽس ڪن. يعني اسانجو مٿو هنن جي لاءِ ٽريننگ گرائونڊ هو.“
راحت چيوِ: ”ڪراچيءَ ۾ ظهير بابر ۽ اشرف ازور جن (جيڪي هتي سئيڊن ۾ ٻه ٻه سال رهي ايم ايس سي ڪري ويا آهن) مونکي حجام،موچي ۽ Dentist جي اگهه کان اڳهين خبردار ڪري ڇڏيو هو. ان ڪري سئيڊن اچڻ کان اڳ بوٽ جي تري تي رٻڙ جو ٿلهو سول هڻائي ڇڏيم. ٻن ڏاٺن ۾ ڪيڙو لڳڻ جا آثار هئا انهن جي فلنگ (ڀرائي) ڪرائي ورتم ۽ وار ضرورت کان وڌيڪ ڪٽائي پوءِ مالمو پهتس. پر هاڻ ٻه ٽي مهينا گذرن بعد وارن جي ڪٽائي ڪرائڻ ضروري پيو سمجهان.
سيڪنڊ ايئر جي شاگرد ڪمال علويءَ صلاح ڏني ته هڪ دفعو پاڻ ئي ڪئنچيءَ سان Trim ڪجن ۽ ٻئي دفعي ڪنهن ”سستي حجام“ کان هيئرڪٽ ڪرائن سان ڪم صحيح پيو هلندو ۽ ٻن سالن ۾ فقط پنج يا ڇهه دفعا اهو ڦاهو ڦڪڻو پوندو.
”پر اهو ’سستو حجام‘ سؤ ڪرونا وارو آهي يا ان کان به ڪو گهٽ آهي؟“ اسان پڇيس.
”جنهن مارڪيٽ ۾ اربع ۽ ڇنڇر ڏينهن سيڪنڊ هئنڊ شيون وڪامن ٿيون، اتي اهي ٻه ڏينهن هڪ حجام عورت ويهي ٿي ۽ فقط اسي ڪرونا وٺي ٿي. اڄ هڪ جارڊن جو شاگرد عايد خلف به ان کان وار ٺهرائي آيو آهي.“
”هاڻ جي پئٽرول ۽ ڊيزل تيل جا مالڪ يعني عرب به اهڙن حجامن وٽ ويندا ته پوءِ هتي جا اوچا حجام ته بک مرندا.“
دراصل لڳاتار چار ڏينهن موڪل هجڻ ڪري هرڪو وارن جي گس ۾لڳو پيو آهي. ملائيشيا جي ڪئپٽن لي جيڪو هپي ٿي هتي آيو هو، تنهن شايد پاڻهي پاڻ يا سندس زال ائنا کان اهڙي ته خراب هيئرڪٽ ڪرائي آهي جو پري کان پڌري آهي. پاڻ به شڪي ٿي رهيو آهي انڪري ناشتي تي ٻين جي وڃڻ کانپوءِ دير سان آيو. پر سندس قسمت خراب هئي جو سيڪنڊ ايئر جو ايراني شاگرد محمد علي شاهبا اڃا ويٺوهو. ٻيا ڏهه ويٺا هجن ها ته لي جي اها خوفناڪ هيئرڪٽ ڌيان ۾ ئي نه آڻين ها يا گهٽ ۾ گهٽ رمارڪ نه ڏين ها. پر علي جيڪو ڪافي چرچائي آهي (۽ لي پاڻ به سڀني سان چرچا ڪري ٿو) تنهن لي جي ڀرسان بيهي کائنس پڇيو:
”هيءَ ڪٿان جي هيئرڪٽ آهي؟“
”هوم ميڊ Home Made آهي.“ لي مختصر جواب ڏنو ۽ ان کان اڳ علي ڪا ٻي ٽيڪاٽپڻي ڪري. لي ڪارن فليڪس کائڻ ۾لڳي ويو.