رڌ بچاءَ ۽ زور ڏيڻ لاءِ مائي رکان ها
پر هتي يورپ ۾ خاص ڪري سئيڊن جهڙي ملڪ ۾ جتي کاڌي پيتي جون شيون اڻلڀ آهن ٻيو مٿان وري انهن تي حڪومت طرفان ڳرو ٽئڪس لڳل آهي، اتي هوٽلن ۾ ماڻهو ائين وڃي ٿو جيئن شاديءَ لاءِ ڪليسا گهر ۾- يعني گهڻو ڪري زندگي ۾ ڪو هڪ يا ٻه دفعا مس. هتي جي مهنگائي جو اهو عالم آهي جو ڪوڪا جي هڪ لٽر واري بوتل جنهن جو پاڻي پاڪستان ۾ يارهين رپئي ملي ٿوپر هتي جڏهن Sale لڳندي آهي يعني دڪاندار سستو ڪري وڪڻندا آهن تڏهن به ارڙهن ڪرونا هوندو آهي يعني ٻاهتر رپين جو، بصر پٽاٽن جو ساڳيو اگهه ڏهه ڪرونا (چاليهين رپئي) ڪلو آهي.ڪيلي ۽ عام صوفن جو به اهو اگهه آهي. انب في داڻو ويهين رپئي آهي. سستي شيءِ بيضو آهي جيڪو تور جي حساب سان ملي ٿو ۽ ڇهين رپئي کن ۾ هڪ ملي. ٿورووڏو هوندو ته ستين رپئي.
سئيڊن يورپ جو ڏورانهون ملڪ آهي، جتي برف ۽ ٿڌ ڪري هر قسم جو اناج يا ڀاڄي ميوو نٿو ٿئي ۽ جي ٿئي به ٿو ته ڪٿي ڪٿي ڪو ٿورو گهڻو. ماڻهن جي ضرورت لاءِ ٻاهران شيون اچن ٿيون. سنگتڙا ۽ گريپ فروٽ اسرائيل کان، انگور فرانس کان، صوف اسپين کان، چانور ۽ داليون پاڪستان، هندستان کان ۽ ڪيڪ بسڪيٽ انگلينڊ کان، ڪي شيون ته تمام ڏورانهين ديسن کان اچن ٿيون. جهڙوڪ: ڪيلو فلپين ۽ اڪيڊار کان، اڪيڊار ڏکڻ آمريڪا جو ملڪ آهي جتان ڪيلا ۽ آمريڪا کان گوبي روزانو هوائي جهاز رستي هتي پهچي ٿي. سو ظاهر آهي ته هر شيءِ جو اگهه ان حساب سان آهي. سرڪار کي به حڪومت جو ڪاروبار هلائڻ لاءِ ملڪ جي بهبوديءَ لاءِ پئسو کپي جيڪو هوءَ هر شيءِ تي ٽئڪس هڻي ان مان اوڳڙ ڪري ٿي. ان ڪري هر شيءِ کاڌي پيتي کان ڪپڙي گندي، جوتي سپاتي جي قيمت چوٽ چڙهيل آهي. سو جتي دڪان تي ئي ڪوڪا ڪولا، پيپسي ڪولا جي قيمت ايتري ڳري آهي اتي هوٽل ۾ويهي ڪوڪا ڪولا جو آرڊر ڪري پيئڻ معنى پنهنجي کل لهرائڻي آهي. چڱو جو اسان جي ماني ٽڪيءَ جو بندوبست يونائيٽيڊ نيشن وارن جي طرفان آهي- اها هتي جي ميس ۾ ملي ٿي، سواءِ موڪل جي ڏينهن جي، نه ته ههڙي سيءَ ۽ مهنگائيءَ ۾ ڪير هوٽلن ڏي نڪرندو.
هر هفتي ڇنڇر ۽ آچر موڪل ٿئي ۽ موڪل جي ڏينهن تي ميس بند رهي ٿي. اسان کي سؤ ڪرونا هر ڏينهن جي حساب سان ملندا آهن ته ماني هوٽل ۾کائون. بس ظاهري نالو هوٽل جوهوندو آهي پر مطلب اهوهوندو آهي ته پاڻهي رڌي پچائي کائو ڇو جو اهو ڊبل روٽي وارو پٽاٽن يا قيمي جو بن (برگر) جيڪو گذري ڪراچي ۾ چئين رپئي ملي ٿو سو به هتي جي سستي ۾ سستي هوٽل/ دڪان مئڪڊونالڊ ۾ ويهين ڪرونا (يعني اسي رپئي) جو آهي. سو اتي سؤ ڪرونا (پنج سؤ رپين ۾ ڪهڙي هوٽل ۾ ڪير ٽي ويلا کائي سگهندو. آفريڪا ۽ ايشيا جي غريب ملڪن جا اسين جڏهن ان بابت ٽيڪاٽپڻي ڪندا آهيون ته چوندا آهيون ته هي يونيورسٽي ڪراچي، بمبئي يا ڪينيا جبوتي ۾ هجي ها ته پوءِ هڪ ڏينهن جي ايترن پئسن مان ٻه ڏينهن هوٽل ۾ ماني کائون ها. سريلنڪا جو مسٽر پريرا ته چوندو آهي ته ڪولمبو ۾ ته هزار ڪرونائن (چئن هزارن رپين) ۾، جيڪي مهيني جي پنجن ڇنڇرن ۽ پنجن آچرن جا ملن ٿا، سڄي مهيني جو راشن ۽ بورچياڻي جو پگهار نڪري سگهي ٿو. بئنڪاڪ جو سوتي ڇائي چوندو آهي. ”هيءَ يونيورسٽي ٿائيلينڊ جي ڪنهن شهر ۾ هجي ها ته آئون جيڪر هڪ پرمننٽ مائي ماني پچائڻ ۽ زور ڏيڻ لاءِ رکان ها.“