استاد محمد عيسيٰ بهڻ : خوبرو، يارويس ۽ هردلعزيز ملهه پهلوان
استاد محمد عيسيٰ بِهڻ 1950ع ڌاري ڳوٺ ٻلهڙيجيءَ ۾ پيدا ٿيو. سندس والد ڀليڏنو خان بهڻ علائقي جو چڱو مڙس ۽ اوطاقي ماڻهو هو. سندس اوطاق هر وقت ماڻهن سان ڀريل نظر ايندي هئي، جن جي خدمت ڪندي سرهائي محسوس ڪندو هو. بهڻ پنهنجي ٻنيءَ ٻاري ۽ مال متاع وارا هئا. کير مکڻ ججهو هئن. سندن اوطاق تي سدائين ٽهڪ ٻُرندا رهندا هئا. توڙي جو بهڻن جو ويڙهو وڏو هو پر ايئن لڳندو هو ڄڻ هڪ گهر هجي.
محمد عيسيٰ بهڻ پرائمري تعليم مسلم اسڪول ٻلهڙيجي ۽ مئٽرڪ ڏوڪري هاءِ اسڪول مان ڪئي.
خوبرو ۽ سهڻي سڀاءُ جي ڪري استادن توڙي شاگردن جي اکين جو تارو هو ۽ سڀئي کيس ڏسيو پيا ڏسندا هئا. سندس وڏو ڀاءُ محمد موسيٰ بهڻ ملهه پهلوان ۽ وڏي اُٿي ويٺيءَ وارو ماڻهو هو، اُن کي ملهه وڙهندي ڏسي هِن کي به ملهه وڙهڻ جو شوق ٿيو. ايئن هيءُ ڳوٺ ٻلهڙيجيءَ جي نواب ابڙي کان ڌاڳو ٻڌرائي سندس شاگرديءَ ۾ آيو. جيئن ته وڏيرو نواب ابڙو قد بت ۾ پهلوان لڳندو ئي نه هو پر همراهه ۾ هئا وِڄ جا پاڻي؛ پاڻ کان ڏاڍن پهلوانن سان پڙها ڏيئي وڙهندو هو ۽ اهي ان سنهڙي سيپڪڙي پهلوان مان اچي ڦاسندا هئا. عيسيٰ بهڻ جو قد بت ۽ ويڙهه هوبهو سندس استاد جهڙي هئي. هٿ پوڻ کان پوءِ مقابلي ۾ ڪيترو به ڏاڍو پهلوان هجي پر پهريون وارو محمد عيسيٰ جو ٿيندو هئس. اسان جي تر جا ڪيترائي ماڻهو فقط محمد عيسيٰ بهڻ جي ڪري ملهه ڏسندا هئا، نه ته کين ملاکڙي جو ڪو به شوق نه هوندو هو. ملهه کان پوءِ هن تر ۾ ڪوڏي ڪوڏي راند کيڏڻ شروع ڪئي. هن جو شمار تر جي بهترين رانديگرن ۾ ٿيڻ لڳو. همراهه ڳرن پهلوانن جا ڌڪ کائي کين قابو ڪري ڇڏيندو هو ۽ جنهن راند ۾ عيسيٰ بهڻ شريڪ هوندو هو، ان ۾ ڏسندڙ شوقينن جو انگ وڌي ويندو هو.
استاد عيسيٰ بهڻ پنهنجي برادريءَ جو پهريون شخص هو جنهن مئٽرڪ تائين تعليم ۽ سرڪاري نوڪري حاصل ڪئي. ان کان اڳ بهڻ برادريءَ مان فقط هڪ ڄڻي فائنل جو امتحان پاس ڪيو هو. محمد عيسيٰ جن جو خاندان 1975ع ۾ ٻلهڙيجي مان لڏو کڻي سامهون ڪچي ۾ پنهنجي ٻنين تي اچي ويٺو. اهو ڳوٺ سندس والد ڀليڏني بهڻ جي نالي سان سڏبو هو. ڏهن سالن کان پوءِ ڌاڙيلن جي ڪاروائين سبب هي پنهنجو ڳوٺ ڇڏي ٻلهڙيجيءَ جي اتر ۾ اچي ويٺا. اهو ڳوٺ هاڻي ڀليڏنو بهڻ جي نالي سان سڏجي ٿو.
استاد محمد عيسيٰ بهڻ سٺي رانديگر سان گڏ ڪڪڙن جو خفتي به هو. چئن ضلعن جا خفتي ڪڪڙ جي ٻچي ۽ آني وٺڻ لاءِ سندس ڪڍ هوندا هئا. همراهه ٻين خفتين وانگر اک جو پڪو نه هو. سواليءَ جو عرض اگهائڻ جي هر ممڪن ڪوشش ڪندو هو، جنهن تي سندس خفتي دوست ارها هوندا هئا پر سڀ ڪنهن جو پنهنجو ظرف ٿئي ٿو. هن ساري حياتي قرب ڪمايو هو، ان ڪري پنهنجي دوستن کي جواب نه ڏيئي سگهندو هو. لاڙڪاڻي، نوشهروفيروز ۽ خيرپور ضلعن ۾ سندس گهڻا دوست هئا، جن سان هر حال ۾ نڀائيندو رهيو. سندس دوستيءَ جي دائري ۾ هر قسم جا ماڻهو شامل هئا. سنڌ اطلاعات کاتي جي اڳوڻي ڊائريڪٽر قربان پيرزادي صاحب جهڙو نفيس ماڻهو به سندس چاهيندڙ دوستن ۾ شامل هو، جنهنجي ميلن ملاکڙن سان هرگز نه پوندي هئي پر محمد عيسيٰ کيس اهو چئي ملاکڙي تي هلڻ لاءِ سنبرائي وجهندو هو ته ”ملاکڙي ۾ هلي منهنجي لئي ڏس!“ پر اتفاق اهڙو ٿيندو هو جو جڏهن به قربان صاحب ساڻس گڏ ملاکڙي تي ويو ته محمد عيسيٰ کي سرسي حاصل نه ٿي، بلڪ اُن ڏينهن هن کي سنڌائتا ڌڪ کائڻا پيا.
موڪل واري ڏينهن موٽر سائيڪل کڻي نڪرندو هو ۽ سڄو ڏينهن سنگت سان ڪچهريون ڪري، چڪر ڏيئي رات جو دير سان گهر ورندو هو. ان دوران ڪنهن وٽ به ماني نه کائيندو هو. سڄو ڏينهن نشا پتا به ڪندو رهندو هو. اهڙي هاڃيڪار معمول سندس صحت کي تباهه ڪري ڇڏيو. ها، ايترو ضرور هو ته ٻلهڙيجيءَ ۾ اسان کي بنا صلاح جي به ماني آڻڻ لاچوندو هو، ڇاڪاڻ جو اسان سان سندس واسطا وڏن کان وٺي هئا ۽ هن ننڍي کان وٺي کان وٺي ڪڏهن حجا ب نه ڪيو. محمد عيسيٰ گهڻو دير سان ان وقت شادي ڪئي، جڏهن سندس عمر چاليهه ورهي ٿي چڪي هئي. هن جي شاديءَ جو ڪاڄ به يادگار هو، جنهن ۾ سندس سڄي سنگت شريڪ ٿي هئي. محمد عيسيٰ بهڻ 2002ع ۾ ڪئنسر جي بيماريءَ ۾ وٺجي ويو، جنهن سندس صحت کي صفا ختم ڪري ڇڏيو. ماڻهو هن کي ڏسي اکين مان لڙڪ لاڙي ويهندا هئا پر همراهه جي حوصلي کي سلام آهي جنهن هيڏي درد کي برداشت ڪيو. استاد کي ٽن پٽن جو اولاد آهي ۽ ٽيئي سعيد احمد، مسعود احمد ۽ اياز احمد منهن مهانڊن ۾ پيءُ جون سڪون لاهين ٿا. استاد محمد عيسيٰ بهڻ 2003ع ۾ وفات ڪئي. هن جي وفات کان پوءِ بهڻن کان ڄڻ ڀاڳ موڪلائي ويو. اڳي منجهن ڪو به فرق ۽ ويڇو نه هوندو هو. اڄ گهر گهر کان جدا آهي. اڳي سندن اوطاق تي ماڻهن جا انبوهه هوندا هئا پر اڄ اتي سڃ واڪا ڪري رهي آهي. ننڍن ننڍن اختلافن ماڻهن کي هڪ ٻئي کا پري ڪري ڇڏيو آهي ۽ هاڻ وٽن محمد عيسيٰ جهڙو ڪو به ڳنڍيندڙ نه رهيو آهي، جيڪو مدايون ڪندڙن سان به سڄايون ڪري!