سفرناما

انڊونيشيا جو عشق

ھونئن تہ سفر ناما يادگيرين جو عڪس ھوندا آھن. پر صحبت ھن سفرنامي ۾ انڊونيشيا جي تاريخ، جاگرافيائي حالتون، سماجي مسئلا، معاشي پيش رفت، سياحت جي لاءِ موقعا، سھولتون ۽ ٻين ڪيترن ئي معاملن جو ذڪر ڪيو آھي. ان سان گڏوگڏ اسان جي سفر جا دُک، تجسس، ٽھڪ ھڪ ھڪ لمحي کي من موهيندڙ انداز سان پرويو آھي.

Title Cover of book Indonesia jo Ishq (Love of Indonesia)

انڊونيشيا جي ڪائونسليٽ ۾

اسان ٽيئي دوست پرتاب واري فليٽ تي هليا وياسين. اتان وري پرتاب جي آفيس جيڪا بہ بدر ڪمرشل ۾ آهي، اتي آياسين ۽ ڪجهہ ضروري ڪاغذن جون ڦوٽو ڪاپيون ڪرائي ، 3 وڳي ڌاري ايمبيسي اچي نڪتاسين. پر ٻاهر بيٺل گارڊن ٻڌايو تہ ڪائونسليٽ بند ٿي چڪو آهي. هن جو ٽائيم يارنھن وڳي تائين آهي. ان کان پوءِ پاسپورٽ ڪليڪشن جو وقت آهي. پر پرتاب صاحب انھن کي پنھنجي دوست جو حوالو ڏنو تہ ان مھل ئي هنن اسان کي اندر گهرايو. ڪائونٽر تي انڊونيشن ليڊي ويٺل نظر آئي. جنھن اسان مان هر هڪ جا الڳ الڳ ڪاغذ چيڪ ڪندي 105 ڊالر پر پرسن فيس ڀرڻ جو چيو. هتي پاڪستاني ڪرنسي نہ پئي هلي. آمريڪن ڊالر ئي هلن پيا. اسان چئني 420 ڊالر ڪائونٽر تي جمع ڪرائڻ لاءِ پرتاب جي حوالي ڪيا، پر انھن مان هن ٻہ نوٽ سو سو ڊالر وارا واپس ڪندي ڊالر جي نوٽن تي اعتراض واريندي ان ليڊي چيو تہ،”هي نوٽ مڙيل يعني فولڊ ٿيل آهن، سڌا ۽ ڪڙڪ ناهن، ان ڪري هوءَ نہ وٺندي ۽ ان جي بدلي ۾ ٻيا سڌا ۽ ڪڙڪ نوٽ ڏيو.“ اسان کي حيرت ٿي يار ڊالر جو ڪمال ۽ ان جا نخرا ڏسو. اسان جي نوٽن جي ڪھڙي خستا حالت هوندي آهي، پان جا ڌٻا، اکر لکيل، ڦاٽل، چٻا، ڏوڙا، مڙيل، ڪنھن نہ ڪم جا پر پوءِ بہ هلندا آهن پر هتي تہ ڳالھہ صفا ابتڙ آهي.
انھي دوران ڪراچي جو ئي ٽريول ايجنٽ نالي فواد نوجوان بہ اچي ويو. جنھن اسان جا ڪاغذ جمع ڪرايا هئا. پر انھن ڪاغذن ۾ ٽريول انشورنس جا ڪاغذ شامل نہ هئا. نہ ئي وري هوٽل بڪنگ ۽ ڪورنگ ليٽرس هئا. هن ٻڌايو تہ هن کي جنيد رات ئي اوچتو فون ڪري چيو هو تہ تون هنن دوستن جا ڪاغذ ٺاهي ڇڏجانءِ ۽ پنھنجي في بہ وٺجانءِ پر جيئن تہ اهڙي تڪڙ ۾ هو اهو ڪم نہ ڪري سگهيو هو، سو هن اهي ٻيھر تڪڙ تڪڙ ۾ تيار ڪرايا. جنيد وارا ڪاغذ اڻپورا هئا.
هڪ تہ اسان کي اڳ ۾ دير ٿي ويئي هئي، ٻيو تہ ڪاغذ بہ پورانہ هئا ان ڪري ان ڪائونٽر واري ليڊي چيو تہ،”هوءَ هاڻِي وڌيڪ انتظار نہ ٿي ڪري سگهي، توهان سڀاڻي ڪاغذ جمع ڪرايو.“ ان جو سبب اهو هيو تہ انھن ڪاغذن ۾ ڪافي غلطيون هيون. جنھن تي اسان هن کي چيو تہ،” اسان کي تہ اڄ ئي واپس ورڻو آهي. اسان هتي نہ رهنداسين.“ جنھن تي هن چيو تہ،” ڀلي توهان واپس هليا وڃو پر هن ايجنٽ کي پنھنجا ڪاغذ ڏيئي وڃو تہ جيئن هو سڀاڻي کڻي اچي جمع ڪرائي ۽ ڪاغذ جمع ڪرائڻ مھل پرتاب جو حوالو ڏيئي.“ اهڙي ريت اسان کي اتي شام جا تقريبن پنج ٿي چڪا هئا.