پرين ڇا کي چئجي
دنيا ۾ پڇيا ويندڙ سڀئي سوال، انهن مان هي سڀ کان وڌيڪ ڄٽڪو سوال آهي.
وڌيڪ سچ اهو ته هي سوال ئي غلط آهي.
دنيا جا سمورا علم ملي به هن سوال جو جواب ڏيڻ کان قاصر آهن.
هڪ عورت/مرد جو ڪنهن سان عشق ٿيو،
ڪجهه وقت اڳ اهو معشوق هڪ مرد يا عورت هو.....
هاڻي هو هڪ احساس آهي،
وڻندڙ احساس....
دنيا جا سڀ ذائقا ان احساس ۾ آهن.....
هو مٺو به آهي ته ڪڙو به،
هو راحت ڏيندڙ به آهي ته راحت کسيندڙ به،
هو چين به آهي ته بي چيني به.
اهو احساس ڇهي نه سگهجندڙ آهي،
هاڻي ان کي محسوس ڪري سگهجي ٿو..
هو هر هنڌ گڏ آهي...
پر ائين نه.... عاشق هر هنڌ ان جي محفل ۾ آهي ان جي اڳيان هٿ ادب جا ٻڌي بيٺل هڪ عابد وانگر..... هڪ عبادت گذار وانگر.
ڀلا جيڪڏهن ڪو چوي ته سموري ڪائنات پرينء جي سونهن جي تعريف آهي جيڪو سچ به آهي ته پوء اهو مٿيون سوال انتهائي آسان/ڏکيو ٿي پوي ٿو....
يعني هن ڪائنات ۾ موجود سموريون شيون هڪ جاء تي لکجن، پوء وري انهن مان هڪ هڪ جي وصف پوري پوري لکجي، مثال....
پاڻي ڇا آهي؟
پاڻي هن ڪائنات لاء ڪيترو ضروري آهي، ڪنهن جيو لاء ڪيترو ضروري آهي،
پاڻي ڇا جو ٺهيل آهي؟
پاڻي نه هجي ها ته زندگي هجي ها!؟
پاڻي جا ذائقا،
پاڻيء جا رنگ
وغيره........... هن هڪ شيء جي وصف لاء ڪيترا ئي ڪتاب کپن.
دنيا ۾ موجود سڀ شيون اهڙي نموني وصفجن،
هاڻي ٻڌايو..............
پرينء جي وصف ڪيتري ڏکي يا سولي آهي؟
هيء ڪائنات اڄ تائين جيتري تحقيق ٿي اسان تائين وصف ٿي پهتي آهي تنهن مطابق اها ايتري وسيع آهي جنهن جي ڪا ماپ ڪونهي. اها ڪائنات اڃان وسيع ٿيندڙ آهي.
ڪيتريون ئي ڪهڪشائون هن ڪائنات جو حصو آهن.
صرف اسان جي ڪهڪشان جا سياره ڳڻڻ ۾ اسان کي چار ڪروڙ سال لڳندا.
ايتريون الائي ڪيتريون ڪهڪشائون آهن،
الائي ڪيترا سج آهن،
الائي ڪيترا چنڊ آهن،
الائي ڪيترا ستارا آهن،
الائي ڪيترا ساهوارا آهن انهن ۾ رهندڙ،
الائي ڪيترا گل آهن جيڪي ماحول کي معطر ڪندا رهن ٿا،
الائي ڪيترا جبل آهن
الائي ڪيترا سمنڊ آهن،
الائي ڪيترا آبشار آهن،
الائي ڪيترا چشما آهن،
الائي ڪيترا وڻ آهن،
الائي ڪيترا ٻوٽا آهن،
الائي ڪيترا رنگ آهن،
الائي ڪيترا بادل آهن،
الائي ڪيتريون مينهن جون ڪڻيون آهن،
الائي ڪيترا آواز آهن.
جيڪڏهن ڪنهن هڪ انسان جي ملڻ سان اهي سج،
اهي چنڊ،
اهي ستارا،
اهي سڀ ساه وارا،
اهي سڀ گل،
اهي سڀ جبل،
اهي سڀ سمنڊ،
اهي سڀ آبشار،
اهي سڀ چشما،
اهي سڀ وڻ،
اهي سڀ ٻوٽا،
اهي سڀ رنگ،
اهي سڀ بادل،
وڻندڙ لڳن، ٻهڪندڙ لڳن،
ته پڪ سمجهو ته اهو انسان ئي پرين آهي.
اهو ئي محبوب آهي.
............ جنهن کي ڏسڻ سان
اکيون ٿڌيون ٿين،
حواس ڪم ڇڏي ڏين،
اکيون محسوس ڪن ته اهي ڏسڻ جو حق ادا نه ٿيون ڪري سگهن،
جن جي کلڻ سان،
جنهن جي ڳالهائڻ سان محسوس ٿئي ته ڄڻ ڪن ٻڌڻ جو حق ادا نه ٿا ڪري سگهن،
جنهن کي چمي ڏيڻ سان سمجهه ۾ اچي ته چپ چمڻ جو حق ادا نه ٿا ڪن،
جنهن کي هٿ لائڻ سان سموري جسم جي هر ذري کي،
رت جي هر ناليء کي،
رت جي تنتن کي،
رت جي هر ڦڙي کي،
رت جي هر ڳاڙهي جزي کي،
رت جي هر اڇي جزي کي،
جسم جي هر گوشت جي ٻوٽيء کي،
ٻوٽيء جي هر ذري کي،
فرحت محسوس ٿئي،
ڇهڻ جو احساس پنهنجو حق ادا نه ڪري سگهي
ته اهو پرين ئي آهي.
جنهن ڏانهن پنڌ ڪندي پير نه ٿڪجن،
پيرن جون لڦون،
انهن جي ڦاٽڻ سان پاڻي نڪرڻ،
ان کان پوء انهن تي ساڳي ڇهاء ڪري سور محسوس نه ٿئي ته
سمجهو اهو پرين آهي.
جنهن جي جسم تي پهريل ڪپڙا فخر محسوس ڪن،
دنيا جون خوشنصيبيون حصول ڪيل سمجهن،
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن جسم کي ڪپڙا نه پر
ڪپڙن کي اهو جسم ٺهي،
سمجهو ته اهو پرين آهي.
دنيا ۾ وجود رکندڙ سڀني شين جي شروعات ۽ پڄاڻي، ماپ تور ضرور هوندي آهي،
ڪائنات جي به ته هڪ سري کان ٻئي تائين ماپ هوندي/هجڻ گهرجي،
جنهن سان ڪائنات جي شروعات ٿئي ۽ پڄاڻي ٿئي،
پڪ سمجهو اهو پرين آهي.
هڪ اک جي پڄاڻيء کان ٻئي اک جي پڄاڻيء تائين ئي ته ڪائنات جي ڪل وسعت آهي، اهي ئي ته پرينء جون اکيون آهن....
اهو ئي ته پرين آهي.
جنهن جو روئڻ سموري ڪائنات کي روئاري وجهي،
سمجهو ته اهو پرين آهي
جنهن جو کلڻ سموري ڪائنات جي ذري ذري کي کلائي وجهي
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن جي هر ادا وڻندڙ هجي،
اندر کي اڌ ڪندڙ هجي،
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن جي اکين کي ڏسڻ سان احساس ٿئي ته
انسان کي اکيون به هونديون آهن. (تيري آنکون ڪي سوا دنيا ۾ رکا ڪيا هي)
جنهن جي وجود کي ڏسي اهو باور ٿئي،
اها پڪ ٿئي ته
ها! انسان ئي اشرف المخلوقات آهي.
جنهن جي هڪڙي ادا دنيا جي سڀني ٻولين جي ڊڪشنرين کي شڪست ڏئي،
جنهن جي ان ادا کي ڏسي چئجي ته،
ڳالهائڻ ڪا وڏي تخليق ڪونهي....
ادا ئي سڀ ڪجهه آهي.
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن جو ڪو مثال نه ملي،
جنهن جي مثال لاء ڪي لفظ نه ملن،
جنهن جهڙو ڪو اڃان تائين پيدا ڪونه ٿيو هجي،
جنهن جي ساراه لاء لفظ ڇسا محسوس ٿين
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن جي چيلهه تي رکيل دلي لاء ڪو شاعر چوي ته،
بخت گهڙي دا، ساڊي عمر گئي اجائي.
سمجهو ته اهو پرين آهي
جنهن جي پار جي،
وطن جي،
مٽيء جي خوشبوء،
گلابن ۽ رابيلن کي شڪست ڏئي،
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن کي ڏسي گلابن کي پگهر اچي،
رابيل مرجهائجي وڃن،
گلاب چون ته اسان جو ڪو مقابلو ڪونهي هن سان،
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن جي پار جي ڪاريء ڪتيء مٿان ڪو شاعر،
پنهنجي سموري ذات جا مرد عورتون قربان ڪري،
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن جي ڀوري ڳٽي تي موجود ڪاري تر مٿان
ڪو شاعر سمرقنڌ بخارا گهوري ڇڏي،
سمجهو ته اهو پرين آهي.
دماغ جي هر سوچ مٿان جيڪڏهن ڪنهن جي ملڻ جي سوچ حاوي هجي،
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن کي ڀاڪر پائجي ته سوچجي، کيس ڏسڻ گهرجي
جنهن کي ڏسجي ته سوچجي، کيس ڀاڪر پائجي،
سمجهو ته اهو پرين آهي
جنهن کي ڏسي چئجي ته اڱڻ چمجن يا عجيب چمجن
سمجهو ته اهو پرين آهي
جنهن کي ڏسي ساز شرمندگي محسوس ڪن ته
سندن سڄي ڄمار جي وڄت کان هن جو هڪ ٽهڪ وڌيڪ ميوزيڪل آهي
سمجهو ته اهو پرين آهي
جنهن کي ڏسي احساس گونگا ٻوڙا ٿي وڃن
سمجهو ته اهو پرين آهي
جنهن کي ڏسي سوچون وائڙپ جو شڪار ٿين،
جنهن کي ڏسي زبانون گوشت جا ٽڪرا لڳن،
جنهن کي ڏسي قلم ڪاٺيء جا ٽڪرا لڳن
سمجهو ته اهو پرين آهي
جنهن کي ڏسي باور ٿئي ته
هي ئي آهي جنهن جي ڪري هيء ڪائنات ٺهي آهي
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن کي ڏسڻ سان ڏسڻ جا انداز بدلائبا رهجن
سمجهو ته اهو پرين آهي.
جنهن جي ساراه رومي نه ڪري سگهي،
سعدي هٿيار اڇلي،
حافظ لڄي ٿئي،
پشڪن پوئتي هٽي بيهي،
شيڪسپيئر ڳالهائي نه سگهي،
غالب مغلوب ٿي وڃي،
لطيف کان هڪ اکر نه اڄهي
جنهن کي ڏسي چئجي ته
”پرين ڇا کي چئجي“ وارو سوال ئي غلط آهي
سمجهو ته اهو پرين آهي.
۽ اهو ئي ته پرين آهي، جنهن جي ڪا تعريف ڪونهي،
جنهن لاء ئي ته سڀ تعريفون آهن....................