لطيفيات

اک الٽي ڌار

ھي ڪتاب محترم نذير سومرو جي شاھ لطيف جي ٽن سُرن سھڻي، مومل ۽ کنڀات تي لکيل تجزياتي مضمونن جو مجموعو آھي. ساجد سنڌي لکي ٿو:
منفرد ڪردار جي مالڪ ۽ سهڻي قملڪار سائين نذير سومري هن ڪتاب ” اک الٽي ڌار“ ۾ ٽنهي سرن خاص طور سهڻي ۽ مومل جي تقليدي اپٽار بدران علامتي اظهار جا انيڪ مَٽ اپٽيا آهن، جن کي پڙهندي سچ ته اکيون حيرت جو بت بڻجڻ تي مجبور ٿين ٿيون، سندس قلم جي رواني ۽ اظهار جي لکت ڏند ڪٿائي دور کان هاڻوڪين حالاتن آڌار پروڙڻ ۽ پرکڻ جي گهڻو ويجهو آڻين ٿيون.
  • 4.5/5.0
  • 1040
  • 355
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • نذير سومرو
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book اک الٽي ڌار

سهڻي-28

متان گهڙين سهڻي، اڄ درياء ۾ دم،
ڪاري رات ڪنن ۾، ڪهڙو اٿئي ڪم،
متان جاڳي ڏم، پڇي پاڙي واريون.

ڇا...........
لطيف سائين کي خبر هئي ته هُن جي شاعريء جا سمجهندڙ مستقبل (قريب/بعيد) ۾ پيدا ٿيندا؟
اهي وڏا وڏا بحث ڪري، انهن مان نتيجا ڪڍندا؟
منهنجي (لطيف سائين جي) قوم کي سجاڳ ڪرڻ لاء هِن مان سبق حاصل ڪندا؟
لڳي ٿو ته اياز چواڻي “مان سڀاڻي جو شاعر آهيان، مون کي مون کان پوء سمجهيو ويندو”،
لطيف سائين به اهو ئي سمجهو هو ته هن جي شاعري جي پرواز اڄوڪي (ان وقت جي) ماڻهن جي ذهني اڏام کان تمام گهڻو مٿي آهي هونئن به شاعر پنهنجي وقت کان اڳ پيدا ٿيندو آهي.
اها ڳالهه ان مان ثابت ٿئي ٿي ته هو ڪنهن به شعر ۾ (ممڪن طور تي) ڪنهن جي منجهي پوڻ کي واضع ڪندو رهي ٿو....
پڙهندڙ جي سوچ ۾ اچي سگهي ٿو ته؛
پڪ سهڻيء جي ذهن ۾ اها ڳالهه ضرور ايندي ته اڌ رات جو،
ڪارن ڪنن ۾،
نه ڪو مددگار،
نه ڪو اهي نه پهي،
(ڪڏهن من ماڪوڙي ڪڏهن ڪيهر شينهن)
ڪيترو به مضبوط انسان هجي، سمورو وقت هڪ جيترو مضبوط ڪونه هوندو آهي. سهڻيء جا ٻه روپ آهن؛
هڪ سهڻي ..........
عام عورت،
شادي ٿيل عورت،
سماج جي ڌڪاريل (عورت کي گهٽ سمجهيو ويندو رهيو آهي)
هيڻي،
ساهيڙين پاران سمجهائي ويندي رهندڙ،
ڏم پاران سمجهائي ويندي رهندڙ،
پيءُ ماء پاران سمجهائي ويندي رهندڙ،
پوء وري سڀني پاران سمجهائي ويندڙ هجڻ ڪري اندر ۾ خوف ۾ ورتل عورت،
چوڌاري دشمن ڏسندڙ،
انساني ڪمزورين پاران غالب ٿيل عورت.
ٻي سهڻي آهي،
عاشق سهڻي،
ساهڙ تان سر گهوريندڙ سهڻي،
درياء جي فاتح سهڻي،
وڏي دل گردي واري سهڻي،
ٻنهي سهڻين ۾ مقابلو،
ڪڏهن هوء حاوي ته ڪڏهن هوء،
پر جڏهن ميهار جي صورت سامهون اچي ته عاشق سهڻي فاتح،
باقي سموري دنيا مفتوح.
سهڻي چوي ٿي ته؛
اي سهڻي متان درياء ۾ گهڙين،
اڄ ته درياء ڌڌڪا پيو ڏئي،
ڪاري رات آهي،
ڪهڙو ڪم اٿئي ڪنن ۾!،
پويان جو به ڪو خيال ڪر،
ڏم جاڳي پيو ته
اٿي وڃي پاڙي وارين کان پڇندو ته
سهڻي هتي آئي؟
وري بدنامي ٿيندءِ،
وري مهڻن جا عذاب.........
ڇڏ سڀ ڳالهه کي...
موٽ، پنهنجي گهوٽ (لانئون واري گهوٽ) سان گهڙيون گهار،
غلط توڙي صحيح کي ڇڏي،
معاشري جي رسمن،
تحت زندگي گذار.................
پر سهڻي!
پير پوئتي ڪرڻ کي گناه ڪبيره سمجهڻ واري سهڻي،
ڀيرو ڀڃڻ کي مها پاپ سمجهڻ واري سهڻي،
وٿي نه وجهڻ واري سهڻي،
عاشق سهڻي،
اونچي ڳاٽ واري سهڻي!!
چوي ٿي ته؛

پڇي پاڙي واريون، ڪوه ڪرندم ڏم،
ڪاري رات ڪنن ۾، آه ڪاڻيارين ڪم،
هيء هڏو ۽ چم، گهوريو محب ميهار تان.

پوء.............
شينهڻ سهڻي جاڳي ٿي،
عاشق سهڻي اندر مان آواز ڪڍي ٿي،
ڇا ٿي پوندو جو ڏم جاڳي پيو،
پاڙي واريون پڇندو،
اهي وري ٻئي ڏينهن مون کي طعنا ڏينديون ته
تو وارو مڙس آيو هو، تنهنجي لاء پڇي پيو
تون وري ڪيڏانهن وئي هئينء سهڻي!؟
يار ڏانهن!؟
ڪهڙو آسمان ٽٽي پوندو.
ڪاري رات ڪنن ۾ پرينء سان ملڻ جي ڪاڻيارين جو وڏو ڪم هوندو آهي،
تنهنڪري ته اهي اچي گهڙنديون آهن ان ۾.
هي هڏ، هي چم، پرينء تان گهوريو،
گهوريو ان جي هڪ گهور تان.
اهو آهي لطيف،
سوال به پاڻ ڪري
جواب به پاڻ ڏيڻ وارو.

* * * * *

ڏهاڙي ڏمر ڪري، مٿي محبت مون،
تنهن کي اچين تون، پرين ڪوه نه پلئين؟
هي شعر پڙهو،
سهڻي ٿي چوي ته
اي! ميهار سائين!
تنهنجي محبت، جيڪا منهنجي من اندر آهي اها مون مٿان ڏمرجي ٿي،
ڪاوڙ ڪري ٿي،
مان درياء ٽپي اچان ٿي توڏانهن،
پوء به....
منهنجي محبت مطمئن ڪونه ٿي ٿئي،
بس ڪونه ٿي ڪري،
تنهنجي صورت
تنهنجي سيرت،
تنهنجون ڳالهيون،
تنهنجو ڪردار،
تنهنجون ادائون........
منهنجي من ۾ جيڪا محبت پيدا ڪري چڪيون آهن،
جنهن جي ڪا ماپ طور ڪونهي،
ان جي بدلي مان ايترو پيار ڪري ڪونه ٿي سگهان،
مان کٽل آهيان،
تنهنجي محبت جو حق ادا ڪري ڪونه ٿي سگهان.
تون ئي قرب ڪر،
مون کي صرف ايترو چيءُ ته
اي سهڻي!
تنهنجو ڏنل پيار مان مطمئن آهيان
پوء منهنجي اندر ۾ تنهنجي لاء ويٺل سڪ وڃي ڪا راضي ٿيندي.